Polski Ład: Presja na wzrost wynagrodzeń może być mało skuteczna

Niewiele firm stać na to, by zrekompensować lepiej zarabiającym straty na Polskim Ładzie.

Publikacja: 26.01.2022 09:56

Polski Ład: Presja na wzrost wynagrodzeń może być mało skuteczna

Foto: Adobe Stock

W trakcie kontrowersyjnego procesu legislacyjnego nad Polskim Ładem opinię publiczną elektryzowały zwłaszcza zmiany dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych i składki zdrowotnej. Nic dziwnego – te zmiany bezpośrednio wpłyną na wszystkich pracujących Polaków. Premier dwoił się i troił, aby przekonać społeczeństwo, że na Polskim Ładzie większość podatników skorzysta. Tymczasem eksperci podnosili, że Polski Ład rozkręci spiralę wzrostu wynagrodzeń, która i tak jest problemem w kontekście rosnącej inflacji. Kto ma rację?

Czytaj więcej

Jak "Polski Ład" wpłynie na zarobki - poradnik

Kluczowe zmiany

Flagowe modyfikacje w podatku PIT wprowadzane Polskim Ładem obejmują:

- wzrost kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł rocznie,

- wzrost progu podatkowego z wcześniejszego poziomu 85 528 zł do 120 000 zł, oraz

- wprowadzenie tzw. ulgi dla klasy średniej.

Niewątpliwie dwie pierwsze zmiany są korzystne dla podatników. Uwaga jednak – mają one znaczenie wyłącznie dla osób opodatkowanych według skali podatkowej, czyli np. pracowników, zleceniobiorców oraz przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, którzy zadeklarowali wybór takiej formy opodatkowania.

Trzecia zmiana jest kontrowersyjna. Właściwie nie jest to żadna ulga, ale próba wyrównania strat spowodowanych Polskim Ładem dla osób zarabiających między ok. 5700 zł a 11 141 zł miesięcznie. Zakres stosowania tej „ulgi" jest jeszcze węższy niż zakres stosowania wcześniejszych zmian. Ulga dla klasy średniej dotyczy jedynie pracowników i przedsiębiorców opodatkowanych według skali. Nie mogą z niej korzystać zleceniobiorcy, menedżerowie na kontraktach menedżerskich ani pozostali przedsiębiorcy.

Rekompensata strat

Dlaczego na Polskim Ładzie można stracić i co rząd próbuje rekompensować ulgą dla klasy średniej? To efekty kolejnej zmiany, która polega na odebraniu podatnikom prawa do odliczenia od podatku składki zdrowotnej. Do końca 2021 r. podatnik opłacający składkę zdrowotną (9 proc. podstawy wymiaru) pomniejszał podatek o 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki. Tym samym efektywna składka zdrowotna wynosiła 1,25 proc. podstawy wymiaru. Obecnie efektywna składka zdrowotna wynosi natomiast 9 proc. podstawy wymiaru.

Te zmiany dotyczą ogółu pracujących Polaków. Dodatkowo przewidziano także punktowe zmiany, które dotyczą wybranych grup, jak ulga dla seniorów czy rodzin 4+.

Ponadto nieznacznie zmodyfikowano przepisy o wspólnym rozliczeniu małżonków i zupełnie zmieniono formułę ulgi dla osób samotnie wychowujących dzieci. Żadna z tych zmian nie ma jednak tak masowego charakteru, aby istotnie wpłynąć na ogólne skutki Polskiego Ładu dla większości podatników.

Kto ma powody do obaw

Granicą „opłacalności" Polskiego Ładu są zarobki ok. 12 500 zł miesięcznie brutto. Powyżej tego progu na Polskim Ładzie można już tylko stracić, chyba że dana osoba może skorzystać z którejś z nowych ulg.

Z tego powodu przedsiębiorcy, którzy zatrudniają menedżerów lub ekspertów zarabiających powyżej 12 500 zł brutto miesięcznie, mogą spodziewać się presji z ich strony na wzrost wynagrodzeń. Wydaje się jednak, że relatywnie niewiele firm będzie stać na takie podwyżki. Koszty pracodawcy związane z zaoferowaniem kwoty „rekompensującej" Polski Ład to nie tylko zmiana wynagrodzenia brutto, ale też składki na ZUS. Oszacowaliśmy dodatkowe koszty pracodawcy związane z podwyżkami „rekompensującymi" Polski Ład dla najlepiej zarabiających > patrz tabela.

Rzeczpospolita

Wzrost obciążeń pracodawcy, który chciałby zrekompensować wpływ Polskiego Ładu najlepiej zarabiającym pracownikom, może wynieść aż 12 tys. zł rocznie w przypadku pracownika zarabiającego 20 500 zł brutto miesięcznie. Wydaje się, że na rynku mało który przedsiębiorca będzie gotowy wziąć na siebie ten ciężar.

Możliwości na B2B

Wielu przedsiębiorców nawiązuje współpracę z samozatrudnionymi, czyli w oparciu o tzw. umowy B2B. Dla samozatrudnionych Polski Ład jest zaś wyjątkowo niełaskawy.

Po pierwsze, większość ulg i pozytywnych zmian dotyczy tylko samozatrudnionych opodatkowanych według skali podatkowej. Tacy przedsiębiorcy opodatkowani liniowo lub ryczałtem nie mogą korzystać z kwoty wolnej od podatku ani ulgi dla klasy średniej. Ponadto wszystkich samozatrudnionych objęła podwyżka składki na ubezpieczenie zdrowotne, której nie mogą odliczyć od podatku:

1. dla samozatrudnionych opodatkowanych według skali podatkowej składka zdrowotna wynosi 9 proc. dochodu, lecz nie mniej niż 9 proc. minimalnego wynagrodzenia,

2. dla samozatrudnionych opodatkowanych liniowo składka zdrowotna wynosi 4,9 proc. dochodu, lecz nie mniej niż 4,9 proc. minimalnego wynagrodzenia,

3. dla samozatrudnionych opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych składka będzie nadal ryczałtowa, lecz wyższa niż obecnie:

- gdy roczne przychody przedsiębiorcy nie przekroczą 60 000 zł – ok. 305 zł miesięcznie,

- gdy roczne przychody będą mieścić się w zakresie 60 000,01 zł – 300 000 zł – ok. 508 zł miesięcznie,

- jeżeli roczne przychody przedsiębiorcy przekroczą 300 000 zł – ok. 916 zł miesięcznie.

Czy te zmiany oznaczają, że każdy samozatrudniony straci i rozwiązaniem jest jedynie renegocjacja stawek ze zleceniodawcą? Niekoniecznie. Wpływ Polskiego Ładu na dochód netto przedsiębiorcy może zminimalizować przemyślany wybór właściwej formy opodatkowania w 2022 r. Pozwoli to przedsiębiorcy zminimalizować straty spowodowane Polskim Ładem >patrz niżej.

Rzeczpospolita

Można zatem przewidywać, że zanim przedsiębiorca zdecyduje się na negocjacje warunków umowy B2B, w pierwszej kolejności sprawdzi, czy wpływ Polskiego Ładu może zneutralizować poprzez wybór innej formy opodatkowania.

Sylwia Kulczycka, ACCA, doradca podatkowy, Partner w ALTO

Zdaniem autorki

Odpowiedź na pytanie, czy Polski Ład spowoduje presję na wzrost wynagrodzeń, nie jest prosta. Z pewnością na Polskim Ładzie mogą zyskać osoby zarabiające najmniej oraz wybrane grupy podatników – rodziny wielodzietne lub pracujący seniorzy. Dla tzw. klasy średniej Polski Ład będzie neutralny. Najlepiej zarabiający pracownicy prawdopodobnie będą wywierać presję na pracodawców i oczekiwać wzrostu wynagrodzeń. Renegocjacji stawek mogą żądać również samozatrudnieni, którzy po przeliczeniu dostępnych wariantów opodatkowania dojdą do wniosku, że na Polskim Ładzie stracą zbyt wiele. Czy firmy wezmą na siebie rekompensatę strat spowodowanych przepisami Polskiego Ładu? Na pewno dla dużej części z nich okaże się to zbyt dużym obciążeniem.

Czytaj więcej

Polski Ład: korzyści i straty dla pracujących

W trakcie kontrowersyjnego procesu legislacyjnego nad Polskim Ładem opinię publiczną elektryzowały zwłaszcza zmiany dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych i składki zdrowotnej. Nic dziwnego – te zmiany bezpośrednio wpłyną na wszystkich pracujących Polaków. Premier dwoił się i troił, aby przekonać społeczeństwo, że na Polskim Ładzie większość podatników skorzysta. Tymczasem eksperci podnosili, że Polski Ład rozkręci spiralę wzrostu wynagrodzeń, która i tak jest problemem w kontekście rosnącej inflacji. Kto ma rację?

Pozostało 92% artykułu
Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie