Sędzia NSA: Trzecia instancja i nowe instytucje usprawnią procesy administracyjne

Trzystopniowe sądownictwo administracyjne skróci oczekiwanie na prawomocny wyrok. Pozwoli usprawnić i przyspieszyć orzekanie w sprawach obywateli czy firm – mówi sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Sędziów Sądów Administracyjnych.

Publikacja: 03.11.2023 03:00

Sędzia NSA: Trzecia instancja i nowe instytucje usprawnią procesy administracyjne

Foto: AdobeStock

Ostatnie lata były trudne dla wymiaru sprawiedliwości, ale sądom administracyjnym udało się uniknąć większych turbulencji. Działają sprawnie. Potrzebna im rewolucja?

Zgadzam się, że na tle innych sądów w Polsce sądownictwo administracyjne wypada bardzo dobrze. Nie oznacza to jednak, że nie mogą działać lepiej. Projekty przygotowane przez członków stowarzyszenia w zespole legislacyjnym to wypadkowa analiz dotychczasowych rozwiązań oraz wieloletnich doświadczeń. A ich podstawowym celem jest usprawnienie orzekania, częściowe odformalizowanie procesu i szybsze załatwianie spraw. Podstawowym środkiem jest zaś zastąpienie obecnego dwustopniowego modelu sądownictwa administracyjnego formułą trzystopniową.

Czytaj więcej

Spory z administracją da się osądzić jeszcze szybciej

Takie rozwiązanie nie narusza konstytucji?

Absolutnie nie. Konstytucja wymaga, by sądownictwo administracyjne było dwustopniowe. Formuła trzystopniowa jest nie tylko w pełni zgodna z tym standardem, ale w praktyce oznacza wprowadzenie dodatkowej, trzeciej instancji zajmującej się nadzwyczajną kontrolą sądową. To w połączeniu z nowymi instytucjami, zwłaszcza ugodą sądową, mediacją wewnątrzsądową oraz postępowaniem pilotażowym, pozwoli na prostsze i szybsze prawomocne załatwienie każdego sporu.

Czy proponowane zmiany dotyczą weryfikacji sędziów?

Nie. Uważamy, że ta kwestia musi być rozwiązana jednolicie dla wszystkich sądów. Problem dotyczy każdego sędziego, który jest powoływany w Polsce, i powinien być załatwiony zmianami do ustawy o Krajowej Rady Sądownictwa.

W jakim trybie projekty miałyby trafić do Sejmu?

Jako sędziowie nie powinniśmy nawiązywać kontaktów z politykami. Dlatego zależy nam na rozpowszechnieniu naszych propozycji, dyskusji i liczymy, że ktoś zechce go wykorzystać. Stowarzyszenie, podobnie jak każdy obywatel, może też wystąpić z petycją do Senatu. Wówczas Senat może skierować projekty na drogę legislacyjną.

A tzw. ścieżka prezydencka?

Nie wykluczamy tej opcji. Gdyby pan prezydent był zainteresowany naszymi projektami i chciał je złożyć jako swoje, to nie będziemy oponować. Oczywiście pod warunkiem, że finalna wersja nie będzie zasadniczo odbiegała od tego, co proponujemy.

Ostatnie lata były trudne dla wymiaru sprawiedliwości, ale sądom administracyjnym udało się uniknąć większych turbulencji. Działają sprawnie. Potrzebna im rewolucja?

Zgadzam się, że na tle innych sądów w Polsce sądownictwo administracyjne wypada bardzo dobrze. Nie oznacza to jednak, że nie mogą działać lepiej. Projekty przygotowane przez członków stowarzyszenia w zespole legislacyjnym to wypadkowa analiz dotychczasowych rozwiązań oraz wieloletnich doświadczeń. A ich podstawowym celem jest usprawnienie orzekania, częściowe odformalizowanie procesu i szybsze załatwianie spraw. Podstawowym środkiem jest zaś zastąpienie obecnego dwustopniowego modelu sądownictwa administracyjnego formułą trzystopniową.

Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie