Miejskie tereny w pobliżu rzek są często tak urokliwe, że nie brakuje chętnych, by tam zamieszkać. Jednak prawo, a także zwykły rozsądek znacznie ograniczają możliwość swobodnego budowania tam osiedli mieszkaniowych. Dlatego właśnie samorządy, zanim uchwalą plan zagospodarowania tych terenów, muszą konsultować swoje zamiary z Wodami Polskimi. To państwowy podmiot powołany m.in. do troski o bezpieczeństwo przeciwpowodziowe.
NIK: inwestorzy nie mieli wiedzy o zagrożeniu powodziowym
Niestety, jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli opublikowanego w kwietniu 2023 r., nawet jeśli samorządy te sprawy formalnie z Wodami uzgadniały, to potem te uzgodnienia pozostawały tylko na papierze. W rezultacie potencjalni inwestorzy nie mieli rzetelnych informacji o zagrożeniu powodziowym w miejscu planowanej inwestycji. NIK zwraca również uwagę, że samorządy nie brały pod uwagę kosztów budowy dodatkowych wałów i innych zabezpieczeń dla takich terenów, a także kosztów usuwania skutków powodzi.
Czytaj więcej
Powódź w września 2024 r. przypomniała nam, że jednym z kluczowych działań jakie należy podjąć przed zakupem działki budowlanej jest sprawdzenie, czy nie znajduje się ona na terenie zagrożonym powodzią. Można to zrobić na własną rękę przy wykorzystaniu map udostępnianych bezpłatnie na ogólnodostępnym portalu o nazwie Hydroportal.
Jednak same Wody Polskie w postępowaniach dotyczących warunków zabudowy i zagospodarowania obszarów zalewowych najczęściej wydają przychylną opinię. W latach 2018–2021 wydały ponad 19 tys. decyzji w tych sprawach, z czego aż 90 proc. oznaczało zgodę na rozpoczęcie tam inwestycji.
W toku kontroli ustalono, że w dziewięciu spośród 11 gmin złamano przepisy prawa wodnego. „Samorządy nie uzgadniały z Wodami Polskimi projektów decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, jak również nie uwzględniały lub w niepełnym stopniu uwzględniały w wydawanych decyzjach warunków zabudowy i zagospodarowania obszarów szczególnego zagrożenia powodzią” – czytamy w raporcie. Wprawdzie kontrola z 2022 roku nie objęła gmin z Dolnego Śląska i Opolszczyzny, ale nieprawidłowości stwierdzono m.in. w Krośnie Odrzańskim w woj. lubuskim.
