Prezydent podpisał 4 stycznia 2022 r. ustawę o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz niektórych innych ustaw. Przewiduje ona utworzenie Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych („Fundusz"). Środki zgromadzone w Funduszu będą wypłacane, gdy po szczepieniu wystąpi działanie niepożądane.
Co prawda szczepionki (tak jak inne leki) przed dopuszczeniem do obrotu przechodzą rygorystyczną procedurę rejestracyjną, która między innymi ma potwierdzić ich skuteczność i bezpieczeństwo, jednak masowość stosowania powoduje, że wystąpienie działań niepożądanych (tzw. niepożądanych odczynów poszczepiennych) jest z punktu widzenia statystyki nieuniknione. Szybka procedura kompensowania szkód przez państwo zapewnia poczucie bezpieczeństwa pacjentom.
Najpierw trzeba pomóc
Pod tym względem polskie prawo zdecydowanie odbiegało dotychczas od standardów przyjętych w krajach bardziej rozwiniętych. Pierwszy tego rodzaju fundusz został powołany w Niemczech już w 1961 r. Podobne wprowadzono między innymi we Francji, Austrii, Danii, Japonii, Nowej Zelandii, Szwecji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Finlandii, USA, Kanadzie (Quebec). W wielu krajach podobne fundusze są częścią całego kompleksowego systemu odpowiedzialności za zdarzenia medyczne na zasadach no-fault. System ten zakłada, że w przypadku różnego rodzaju zdarzeń medycznych priorytetem nie jest szukanie winnych, ale jak najszybsze zapewnienie pomocy pokrzywdzonemu bez skomplikowanych i czasochłonnych procedur ustalania winy.
Z polskiego punktu widzenia samo wprowadzenie Funduszu jest bez wątpienia dużym krokiem naprzód. W ustawie można jednak doszukać się pewnych niekonsekwencji. Świadczenie z Funduszu będzie mianowicie przysługiwało, gdy szczepienie zostało wykonane podczas obowiązkowych szczepień ochronnych (przede wszystkim dzieci i młodzieży do 19. roku życia), a także nieobowiązkowego szczepienia akcyjnego w epidemii, organizowanego przez organy państwa i finansowanego ze środków budżetu państwa (jak szczepienia przeciw Covid-19). Nie będzie zatem przysługiwać za działania niepożądane, które wystąpiły po szczepieniu zalecanym (nieobowiązkowym). Dla porównania: w Niemczech świadczenie jest wypłacane, jeśli szczepienie zostało publicznie zarekomendowane przez właściwy organ państwowy i było przeprowadzone na jego terenie.
Czytaj więcej
Prezydent Andrzej Duda podpisał dziś ustawę o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja dotyczy wypłaty odszkodowania w przypadku wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych.
