Decyzja o zwolnieniu pełnomocnika z urzędu z tej roli należy do sądu, który następnie zwraca się do właściwej rady adwokackiej lub radcowskiej o wyznaczenie nowego pełnomocnik.- to sedno wtorkowej uchwały trzech sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.
O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do Sądu Najwyższego, Sąd Rejonowy we Włocławku, przed którym toczyło się postępowanie o zniesienie współwłasności nieruchomości, w którym wnioskodawcy mieli pełnomocniczkę z urzędu. Po ponad dwóch latach ich reprezentowania wystąpiła ona do sądu o zwolnienie jej z tego obowiązku wskazując, że nie jest już możliwa konstruktywna współpraca z tymi klientami, poza tym zamierza przejść na emeryturę, a nie widzi możliwości sfinalizowania sprawy przed zakończeniem pracy adwokackiej. Wystąpiła jednocześnie o przyznanie jej wynagrodzenia z urzędu za udzieloną już pomoc prawną (2400 zł plus VAT). Sąd nie uwzględnił wniosku o zwolnienie jej z funkcji pełnomocnika. Trzy miesiące później wpłynęła informacja Okręgowej Rady Adwokackiej, że wyznaczyła innego pełnomocnika, i sąd kontynuował sprawę z jego udziałem. Nie uwzględniono jednak wniosku o przyznanie kosztów dotychczasowej pomocy prawnej, wskazując, że zmiana pełnomocnika nie nastąpiła na podstawie decyzji procesowej sądu w trybie art. 118 § 3 kpc., lecz decyzji ORA z inicjatywy pełnomocniczki.
Czytaj więcej
Stawki za pomoc prawną powinny być nie tylko wyższe, ale systematycznie waloryzowane – uważa samorząd radcowski.
Artykuł 118 § 3 k.p.c. stanowi, że z ważnych przyczyn adwokat lub radca może wnosić o zwolnienie od obowiązku zastępowania strony w procesie, a sąd, zwalniając go z tej roli i zwraca się do właściwej rady adwokackiej lub radców prawnych o wyznaczenie innego pełnomocnika.
Adwokatka złożyła zażalenie a rozpatrując je Sąd Rejonowy we Włocławku (jako sąd II Instancji) w osobie sędziego Rafała Romatowskiego postanowił zwrócić się z tą kwestią z pytaniem prawnym do SN wskazując na rozbieżności orzecznictwa i problem rozliczenia wynagrodzenia za pomoc prawna dwóch kolejnych prawników, które nie może być płatane dwukrotnie, wreszcie fakt, że sad odmówił zwolnienie pierwszej pełnomocniczki.