Martwe zastawy mają zniknąć

Z mocy prawa wygaszane mają być zastawy po upływie 20 lat od momentu ich wpisania do rejestru.

Publikacja: 30.11.2023 07:27

Martwe zastawy mają zniknąć

Foto: Adobe Stock

Jeszcze funkcjonujący rząd przedstawił projekt noweli ustawy o zastawie rejestrowym. Z rejestru mają zniknąć najstarsze wpisy. Chyba że strony umowy zastawniczej postanowiły o dalszym utrzymaniu zastawu na czas nie dłuższy niż dziesięć lat.

Wygaszenie ma następować bez zawiadamiania uczestników postępowania, co uprości pozbycie się kilkuset tysięcy takich praktycznie martwych zastawów i odciąży sądy. Sprawy rejestru zastawów rozpatruje 11 sądów rejonowych.

Pytanie, czy nowa Rada Ministrów przyjmie ten projekt i czy wpłynie on do obecnego Sejmu. Faktem jest natomiast, że problem martwych zastawów jest znany od dawna. A chodzi o ważne narzędzie zabezpieczania spłaty (ściągalności) należności, np. kredytów z zastawionych rzeczy np. samochodów czy innych ruchomości,

Po kilku latach obowiązywania tej ustawy dokonano oceny jej rezultatów, wprowadzając zmiany przepisów mające na celu uproszczenie postępowania rejestrowego poprzez ograniczenie sądowego badania wniosków o wpis. Wprowadzony wtedy obowiązujący wciąż art. 18a ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów przewiduje możliwość działania sądu z urzędu (własnej inicjatywy), który miał oczyścić rejestr zastawów z wpisów, którymi strony się zupełnie nie interesują. Brak jednak procesowej możliwości przymuszenia stron umowy, czyli zastawcy lub zastawnika, do złożenia wniosku o wykreślenie zastawu. Przyjęto wtedy termin na wykreślanie zastawu na 20 lat, gdyż najwięcej umów dotyczy 60 miesięcy i są one przedłużane na podstawie art. 18 o dalsze pięć lat. Dla uproszczenia korespondencji przyjęto też wtedy, że wystarczy każdy adres wskazany przez strony, nawet jeżeli nie został wpisany do rejestru, gdyż wystarczy samo powiadomienie sądu, co znacznie przyspiesza postępowanie.

Teraz sądy rejestrowe stoją przed koniecznością wykreślenia kilkuset tysięcy zastawów rejestrowych wpisanych pod rządami pierwotnej regulacji, która nie przewidywała powiadamiania sądu o zmianie adresu.

Proponowana teraz zmiana nakaże przejrzenie przez sędziów lub referendarzy wszystkich spraw, w których upływ czasu spowoduje wygaśnięcie zastawu rejestrowego z mocy prawa i po ustaleniu, że strony nie złożyły do sądu aneksu umowy zastawniczej, wydania zarządzenia o uznaniu zastawu za wykreślony na skutek upływ 20 lat od wpisu. Zarządzenie takie będzie powodowało zmianę w systemie teleinformatycznym. Taki zastaw nie będzie funkcjonował w obrocie prawnym.

Z kolei mała zmiana prawa o ruchu drogowym, wpisana do projektu noweli, rozszerzy katalog danych o zastawach rejestrowych, jakie przekazywane są do centralnej ewidencji pojazdów.

Etap legislacyjny: konsultacje publiczne

Jeszcze funkcjonujący rząd przedstawił projekt noweli ustawy o zastawie rejestrowym. Z rejestru mają zniknąć najstarsze wpisy. Chyba że strony umowy zastawniczej postanowiły o dalszym utrzymaniu zastawu na czas nie dłuższy niż dziesięć lat.

Wygaszenie ma następować bez zawiadamiania uczestników postępowania, co uprości pozbycie się kilkuset tysięcy takich praktycznie martwych zastawów i odciąży sądy. Sprawy rejestru zastawów rozpatruje 11 sądów rejonowych.

Pozostało 85% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Edukacja i wychowanie
Jedna lekcja religii w szkołach, dwie w przedszkolach i grupy międzyszkolne. Jest projekt zmian
Prawo dla Ciebie
Nowy obowiązek dla właścicieli psów i kotów. Znamy szacowany koszt
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw