TK w czerwcu 2022 r. wydał wyrok dotyczący przepisów art. 598[16] § 1 w związku z art. 598[15] § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Dotyczą one osoby, której sąd opiekuńczy zagroził nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej, a która nie wypełnia nadal swego obowiązku wykonywania kontaktów z dzieckiem. W takiej sytuacji sąd opiekuńczy nakazuje zapłatę określonej kwoty, ustalając jej wysokość stosownie do liczby naruszeń. Trybunał uznał te przepisy za niezgodne z Konstytucją RP, gdy są stosowane w sytuacji, kiedy do kontaktu rodzica z dzieckiem nie dochodzi z woli samego dziecka.
Czytaj więcej
W najbliższą środę Trybunał Konstytucyjny ma ogłosić wyrok w sprawie zgodności z konstytucją przepisów, które pozwalają nałożyć na rodzica obowiązek zapłaty drugiemu rodzicowi za utrudnianie lub brak kontaktów z dzieckiem wynikających z ugody albo orzeczenia.
W ocenie TK, choć przepisy te odnoszą się do rodzica, to wkraczają w sferę autonomii dziecka wtedy, gdy to ono nie chce kontaktu z rodzicem (sygn. akt SK 3/20).
Realizacja wyroku TK może napotykać trudności i prowadzić do wzrostu liczby spraw w sądach.
- Sam Trybunał podkreślił w uzasadnieniu, że skutkiem wyroku nie jest utrata mocy zaskarżonych przepisów, a tylko wyeliminowanie wskazanego zakresu. Tym samym sądy opiekuńcze obowiązane będą z urzędu wziąć pod uwagę, czy do niewykonania albo niewłaściwego wykonania obowiązków przez osobę, pod której pieczą znajduje się dziecko, doszło w wyniku uwzględnienia woli dziecka - wyrażonej samodzielnie, bez wpływu osoby, pod której pieczą się ono znajduje. Oznacza to, że aktualnie ocena, czy dany sąd realizuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego, możliwa jest wyłącznie w postępowaniu odwoławczym - tłumaczy RPO.
