Aktualizacja: 03.02.2022 17:44 Publikacja: 04.02.2022 10:00
Foto: Rzeczpospolita
Plus Minus: I ty tak wszystko robisz ustami?
(śmiech).
Ale to poważne pytanie, bo beatbox to coś trudnego do pojęcia dla laika, robi niesamowite wrażenie.
I często to pytanie słyszę. Nawet dzisiaj miałem spotkanie – konsultacje w branży filmowej – na którym musiałem wyjaśniać, że linię perkusyjną i melodyczną rzeczywiście robię jednocześnie: jedną nosem, drugą ustami. I gość nie mógł uwierzyć, że to nie jest jakaś iluzja.
Dlaczego to się nazywa „human beatbox"?
Czyli dosłownie „ludzki automat perkusyjny". W latach 70. XX w. beat boksy to były proste maszyny perkusyjne, tzw. sekwencery. Miały wgrane dźwięki perkusji: stopa, werbel, hi-hat. I didżeje je zapętlali, ustawiali tempo i dzięki takim beatom urozmaicali swoje występy. Maszyny te królowały na pierwszych hiphopowych imprezach, a niektórzy raperzy zaczęli z czasem naśladować ustami ich brzmienie. Dlatego też Doug E. Fresh, jeden z pionierów tej sztuki, mówił o sobie „The Original Human Beat Box".
Ile trzeba ćwiczyć, by beatboksować tak szybko, jak ty?
To akurat prosta ergonomia: po dźwięku robionym ustami szybko możemy zrobić dźwięk czubkiem języka, a potem jeszcze kolejny tyłem języka – i tak w kółko, a brzmi to dość spektakularnie. Ale to jak z grą na bębnach – zamiast uderzać jedynie otwartą dłonią, można stukać różnymi jej częściami, uzyskując dużo więcej uderzeń w tym samym czasie. A w beatboksie jeszcze dochodzi kwestia gospodarki tlenowej.
Jak to brzmi...
Pytasz poważnie, to masz profesjonalną nazwę (śmiech). By nie przerywać beatu, gdzieś trzeba wpleść oddech, czyli tzw. dźwięki oddechowe, bo muzykę można robić też na wdechu. Poza tym mamy mnóstwo tzw. technik polifonicznych, dzięki którym można robić kilka dźwięków naraz, a można też np. w linii basowej zrobić króciutką przerwę na „uderzenie" talerza perkusyjnego, tworząc w uszach odbiorcy iluzję ciągłości.
Czyli jednak iluzja – słuchacz myśli, że wydobywasz z płuc cztery dźwięki naraz, a to tylko trzy.
Dokładnie, oszustwo (śmiech).
Zawsze się dziwię, że podczas beatboksowania nie paruje wam głowa.
To prawda, że trzeba mieć szybki procesor, bo to często kompozycja na żywo, improwizowana. Żonglujemy brzmieniami, ale też liczymy sobie takty, bo po czterech to wypada zmienić patent, a po 16 taktach wejść z jakimś refrenem. Ale dużo rzeczy jest też automatycznych, mamy różne schematy rytmiczne. Czasem bardziej to przypomina budowanie z gotowych modułów, takich klocków lego, niż tworzenie wszystkiego od zera.
Czytaj więcej
Dziś bardzo łatwo można podszyć się pod czyjś numer telefonu. Ten, kto podszył się pod numery moje i posła Pawła Szramki, wykorzystuje kontekst afery Pegasusa, mejli Dworczyka i tajnego posiedzenia Sejmu, by siać ferment, dezinformować opinię publiczną, być może dyskredytować służby - mówi Paulina Matysiak, posłanka Lewicy Razem.
Ale rozumiem, że jak organizujesz Polish Beatbox Battle, czyli beatboksowe mistrzostwa Polski, to tam już jest niewiele improwizacji?
Tak, teraz już wszyscy podchodzą do bitew bardzo profesjonalnie, ale w ich początkach beatbokserzy często przychodzili jedynie półprzygotowani lub nawet na całkowitym spontanie. Zorak, znany m.in. ze współpracy z O.S.T.R.-em, mówił mi kiedyś, że on to lubi beatboksować na kacu, bo wtedy ciężko się myśli, więc łatwiej wypluć coś z serca (śmiech). Ale te czasy minęły, w tym roku mamy już 18. edycję mistrzostw, zawodnicy miesiącami przygotowują swoje rutyny bitewne, podobnie jak na innych hiphopowych bitwach: didżejów czy freestylowców – słyszeliśmy te legendy o zeszytach zapisanych niby improwizowanymi rymami (śmiech).
Właśnie, bo beatbox bardzo mocno był kiedyś kojarzony z hip-hopem, ale ty zawsze wyglądałeś na fana Boba Marleya.
Jak najbardziej, nawet powiem ci, że dosłownie wczoraj sprzedałem swoje dredy. Ściąłem je pięć lat temu, kiedy już miałem dziecko. Na swoje urodziny przygotowałem przemowę, że nie jestem już zabawowym TikTakiem, który tylko biega po melanżach, lecz wkroczyłem w wiek męski i jestem odpowiedzialnym ojcem, mam wielobranżową firmę itd. Opowiedziałem potem o starosłowiańskiej ceremonii postrzyżyn i podałem gościom nożyczki, by każdy z nich odciął po kilka dredów. Potem te włosy umyłem i spakowałem do torby, nie bardzo wiedząc, co z nimi zrobić. Słyszałem oczywiście o doczepach fryzjerskich, ale dopiero niedawno poznałem charakteryzatorkę filmową, która tka peruki. I okazało się, że za takie dredy są naprawdę niezłe stawki.
Opłacisz z nich studia dzieciakom?
Może nie aż tak dobre, ale na pewno starczy mi na renowację roweru (śmiech). W liceum słuchałem bardzo dużo rapu, a beatbox nazywany był piątym elementem hip-hopu, więc to się naturalnie łączyło. Mieszkając jeszcze w Białymstoku, podjąłem pierwsze beatboksowe próby, nawet to całkiem dobrze mi zaczynało wychodzić, ale poważniej zająłem się tym po przeprowadzce do Warszawy, już na studiach.
A potem rzuciłeś wszystko i zacząłeś żyć z beatboksu?
W Polsce to by mogło się źle skończyć (śmiech). Jasne, że były momenty, gdy utrzymywałem się głównie z beatboksu, ale to w czasach tzw. pierwszego boomu na rap, jakoś 15 lat temu, gdy beatbox był wszędzie – we wszystkich telewizjach muzycznych, które jeszcze wtedy grały muzykę (śmiech), ale też w reklamach, filmach, niemal wyskakiwał z lodówki. Telefon dzwonił non stop, grałem na imprezach firmowych, a nawet udźwiękowiałem gry wideo (śmiech). Ale poza tym okresem to bywało różnie, raczej robiłem i nadal robię różne fajne artystyczne projekty, spektakle, rzeczy generalnie mniej komercyjne. Na szczęście od dzieciaka robiłem też strony internetowe, zaczynałem od np. fanowskiej strony serialu „Archiwum X", więc zawsze potrafiłem dywersyfikować źródła dochodów (śmiech). I oczywiście na początku mojej muzycznej zajawki stworzyłem też stronę na temat beatboksu – nazwałem ją „Zegar TikTaka", bo TikTak to była ksywka, którą wpisywałem w grach wideo. Poza tym fajnie brzmiała, jak metronom.
Przyznaj się po prostu, że byłeś fanem Pana Tik-Taka.
Oczywiście, jak każde dziecko z czasów PRL-u, gdy nie było wielkiego wyboru młodzieżowych programów, natomiast nie była to moja bezpośrednia inspiracja. Raczej trudno nas pomylić, chyba że kiedyś wystąpię z Kulfonem i Moniką, choć dziś to pewnie raczej z MC Kulfonem i Young Moniką (śmiech).
I wszystko zaczęło się od tej strony „Zegar TikTaka"?
Dzięki niej odezwał się do mnie pierwszy polski rapowy portal Hip-hop.pl i zaoferował, bym u nich prowadził dział o beatboksie. A jako że zawsze byłem dobry z angielskiego, zresztą studiowałem wtedy anglistykę, to zacząłem też robić wywiady z amerykańskimi raperami i oczywiście takimi legendami beatboksu, jak Rahzel czy Killa Kela. Trafiłem też do wytwórni Tedego, Wielkie Joł, wystąpiłem gościnnie na kilku koncertach i płytach, ale solowego albumu w końcu nie wydałem, być może właśnie przez tę mnogość tematów, którymi się wówczas zajmowałem.
Ale wraz z innymi artystami Wielkie Joł wystąpiłeś w pierwszym polskim hiphopowym musicalu „12 ławek".
Miałem tam duet ze stepującą dziewczyną – ja beatboksowałem, a ona potem robiła te same dźwięki stopami (śmiech). Graliśmy ten spektakl przez półtora roku w Teatrze Muzycznym w Gdyni, w latach 2004–2005, ale objechaliśmy z nim też pół Polski, byliśmy nawet na Top Trendach w Sopocie, więc grubo (śmiech). A potem, w 2007 roku, zawiązaliśmy z klarnecistą Michałem Górczyńskim duet ZooPlan. Współpraca z nim mocno poszerzyła moje horyzonty poza hip-hop.
Czytaj więcej
W Polsce jest sporo wyborców liberalnych obyczajowo, ale lewica ich nie potrafi przygarnąć, bo mentalnie stała się Partią Razem. Buduje własną tożsamość na hejcie do tzw. libków czy małych firm, które nazywa „biedafirmami". To problem, bo jej słabość rzutuje na całość obozu opozycyjnego - mówi Leszek Jażdżewski, publicysta.
Byłem niedawno na bitwie beatboksowej i trochę się zszokowałem, że niewiele ma już wspólnego z hip-hopem. Trochę to już jak impreza techno.
Beatbox oczywiście wyrósł z rapu, ale kiedy zajęli się nim ludzie np. z Wielkiej Brytanii czy Francji, to zaczęli go robić po swojemu. Tam nawet rap ma już zupełnie inne wpływy – brytyjski brzmi przecież inaczej niż amerykański, słychać w nim sporo elektroniki, jakiś 2-step, garage. Można oczywiście nadal robić wspaniały hiphopowy beatbox, ale nie jest to już jedyna metoda. Są dziś beatbokserzy, którzy słuchają głównie techno, więc sami też taką muzykę robią. Beatbox to jedynie technika wokalna, a nie konkretny gatunek muzyczny. Podobnie jak perkusja to tylko instrument – można na niej zagrać i w filharmonii, i na imprezie techno.
Dziś hip-hop jest jeszcze bardziej popularny niż podczas tego pierwszego boomu w Polsce, ale na rapowych imprezach nie ma już tych pięciu gości, którzy wszystkich wkurzali swoim beatboksem.
To może i dobrze (śmiech). Hip-hop już nie ciągnie za sobą beatboksu, a beatbokserzy w tym czasie się na szczęście rozwinęli, nie trzymają się wyłącznie rapu. Choćby Carlo, jeden z mistrzów Polski, zaczął grać na saksofonie i techniki beatboksowe wykorzystuje na ustniku saksofonu – jeździ z tym projektem po całym świecie. Zgas, dwukrotny mistrz Polski, stał się beatboksującym brzuchomówcą. Kruk z Fair Play Crew łączy beatbox z tańcem, a inni łączą go np. ze sztukami wizualnymi. Bardzo fajnie to wszystko się rozwija, zresztą zobacz – dziś wchodzisz na YouTube'a i łatwo znajdujesz tzw. tutorial, jak zrobić każdy możliwy dźwięk, a my, w latach 90., musieliśmy się nieźle nakombinować (śmiech). I też dzięki temu beatbox mocno wyszedł poza hip-hop, choć oczywiście nadal można pod niego rapować.
Ale jeśli po prostu chcesz, by koledzy mieli pod co składać rymy na podwórku, to pewnie wystarczy opanować trzy dźwięki na krzyż.
Oczywiście, wtedy jest jak z punk rockiem – trzy akordy i darcie mordy (śmiech).
Jesteś dziś profesjonalnym nauczycielem beatboksu?
Chyba można tak powiedzieć. Lekcji zacząłem udzielać bardzo szybko, bo po czterech czy pięciu latach beatboksowania. Zawsze miałem dryg nauczycielski, przez ponad dziesięć lat udzielałem prywatnych lekcji angielskiego, a na anglistyce miałem praktyki w szkole podstawowej, więc zacząłem uczyć beatboksu (śmiech). Zresztą na studiach najbardziej interesowała mnie właśnie fonetyka. Dla moich kolegów to były bardzo nudne zajęcia, a ja o wszystko oczywiście musiałem dopytywać (śmiech). To fascynujące, że wszystkie dźwięki wydawane przez człowieka można bardzo konkretnie zdefiniować – co tam drga, wibruje, jaka część naszego aparatu mowy się aktywuje. A to dobre podstawy do prowadzenia beatboksowych warsztatów.
Przez wiele lat prowadziłeś je w kultowym Planie B przy placu Zbawiciela.
W dzisiejszej palarni (śmiech). Tam przychodziła naprawdę zacna ekipa, w tym kilku późniejszych mistrzów Polski, ale też wielu muzyków z przeróżnych dziedzin, np. wokalistka neofolkowego zespołu Żywiołak, który robił muzykę do gry „Wiedźmin". I także producenci muzyki elektronicznej czy przeróżni aktorzy. Zacząłem prowadzić warsztaty też w szkołach, a przez trzy lata prowadziłem też zajęcia dla studentów końcowych lat wokalistyki na Akademii Sztuki w Szczecinie.
Taką emisję głosu?
Nie, emisję oczywiście mieli od początku studiów, na moich zajęciach chodziło o rozszerzanie palety ich dźwięków o dźwięki beatboksowe, czyli coś, czego nikt nigdy ich nie uczył. Oczywiście, im się wydawało, że o dźwiękach wydobywanych przez człowieka wiedzą wszystko, ale że można wydobyć kilka dźwięków naraz albo je wręcz nawarstwiać – to był szok i niedowierzanie (śmiech). Później, jak już zostałem ojcem, zacząłem prowadzić zajęcia w przedszkolu mojej córki. I tu terminy takie jak metrum czy tempo nie na wiele już się zdały (śmiech). Musiałem kreatywnie do tego podejść i szukać takich metafor, które wszystko dzieciakom przekażą, ale nie będą za trudne w odbiorze.
I tak oto nestor polskiego beatboksu stał się autorem książek dla dzieci.
Tak było, ale zobacz, jak ładnie wydana (śmiech). Najpierw napisałem poważny podręcznik do beatboksu, wydany po polsku i po angielsku, a potem „Co w paszczy piszczy, czyli dźwięki i muzyka z buzi i języka", też w dwóch językach, nawet z audiobookami i aplikacją mobilną Beatbox Kids. Wygrałem z tym projektem konkurs Virgin Mobile Academy i dostałem na niego 100 tys. zł, bo beatbox można też potraktować jako narzędzie dla logopedów i nauczycieli muzyki w jednym – to przecież zabawne pomysły na ćwiczenie dykcji, dzieci mówią dzięki nim wyraźniej, ale przede wszystkim świetnie się bawią, a to najważniejsze, by je przekonać do ćwiczeń. Wiele dzieciaków ma tzw. leniwy język – mówi niewyraźnie, bo trudno je przymusić do stymulacji języka. I zamiast robić ćwiczenia u logopedy, te ciągłe „kra, kra, kra..." – i tak po tysiąc razy, to można zrobić beatbox, czyli w praktyce ponaśladować pieski, kotki, maszyny, koparki, kosiarki i Formułę 1 (śmiech).
Czytaj więcej
Nie mam złudzeń, że PiS-owska większość zgodzi się na komisję śledczą w sprawie podsłuchów. Ale warto podjąć taką próbę, by pokazać wagę tej kwestii - mówi Aleksandra Gajewska, posłanka PO.
I znowu oszustwo – niby zabawa, a tak naprawdę ciężka logopedyczna praca.
Plus nauka rytmu! Kiedy każesz dziecku wyjść przed całą grupę i zaśpiewać piosenkę, to fundujesz mu traumę na połowę dzieciństwa, a poćwicz z nim chwilę beatbox i zobaczysz, że samo będzie się rwało na środek, by zaprezentować koleżankom i kolegom zrytmizowane rżenie konia (śmiech). Takie zajęcia odczarowują publiczne występy, bo dzieciaki mogą zaprezentować coś, co jest dla nich naturalnym źródłem entuzjazmu. Czyli mamy same plusy: zabawę, wyraźniejszą mowę, większe poczucie rytmu, przełamanie wstydu i do tego lepszą kontrolą oddechu.
To uderzaj z tym do resortu edukacji.
Żebyś wiedział. Pandemia oczywiście ukróciła wiele projektów, nie ma dziś mowy o regularnych zajęciach dodatkowych w szkołach, ale marzy mi się coś nawet poważniejszego niż regularne warsztaty w kilku szkołach, jakie prowadziłem wcześniej. Takie np. szkolenie nauczycieli, wprowadzenie beatboksu na zajęcia z rytmiki, a może nawet opracowanie całego programu beatboksowych zajęć, które mogliby prowadzić też przeszkoleni pedagogicznie beatbokserzy, których przecież mamy tysiące. Mam już nieźle przemyślaną metodę i mógłbym przeszkolić siatkę takich edukatorów.
Beatbox jako pełnoprawna część edukacji muzycznej w szkole?
A dlaczego nie? Od lat jestem członkiem Polskiego Stowarzyszenia Edukatorów i Animatorów Muzyki, fantastyczni pasjonaci. Naprawdę można w Polsce zrobić superciekawe rzeczy, jest ku temu przestrzeń. A z projektem Beatbox Kids byłem też na międzynarodowej konferencji naukowej, na której debatowaliśmy o tym, by poważnie zbadać logopedyczne aspekty beatboksu. Nikt tego jeszcze dokładnie nie sprawdził. Trzeba by zebrać sporą grupę dzieci, grupę kontrolną, zbadać je przed i po rocznym lub semestralnym beatboksowym kursie, który mógłbym opracować, i wiedzielibyśmy, jaki konkretnie wpływ ma taka ogólnorozwojowa zabawa muzyczna na instrument mowy. Realnie patrząc, to oczywiście koszt co najmniej setek tysięcy euro, ale moglibyśmy takie badania przeprowadzić jako pierwsi na świecie.
Często dziś beatboksujesz? Popularne były kiedyś memy o beatbokserach, którzy nigdy nie milkną, nawet przy szpitalnym łóżku.
„Marian, umieram, proszę, przestań beatboksować" (śmiech). Trochę prawdy w tym jest, bo to się staje w pewnym sensie kompulsją. Czekając na przystanku czy zmywając naczynia, wręcz nieświadomie zaczynam to robić. To oczywiście nie ma nic wspólnego z potrzebnymi beatbokserowi treningami, na których np. pracujesz nad tempem i przez godzinę siedzisz z metronomem. Po prostu przy czynnościach niewymagających pełnej koncentracji beatbox włącza się automatycznie, trochę jak śpiewanie pod prysznicem czy rapowanie do siebie, gdy stoisz w korku.
A rapujesz czasem?
Jasne, jak robię autem długą trasę, to jestem mistrzem freestylu; niestety, nikt nigdy tego nie słyszy (śmiech). Ale słuchaj, ostatnio fizjoterapeuta powiedział mi, że normalnie w wyniku stresu miałbym już duże napięcia szczękowe i m.in. ścierałbym sobie zęby, ale w wyniku tego, że regularnie luzuje sobie szczękę beatboksem, to te problemy w ogóle u mnie nie występują.
Czyli namawiasz czytelników do beatboksowania?
Dla zdrowia szczęki – dwa razy dziennie, co najmniej. A usta ćwiczone w ten sposób nie wymagają botoksu (śmiech).
Patryk „TikTak" Matela (ur. 1982)
Beatbokser i nauczyciel beatboksu, organizator Oficjalnych Mistrzostw Polski – Polish Beatbox Battle. Współtworzy duet muzyczny ZooPlan. Jest autorem książek „Human Beatbox – Osobisty Instrument" oraz „Co w paszczy piszczy, czyli dźwięki i muzyka z buzi i języka"
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Plus Minus
Plus Minus: I ty tak wszystko robisz ustami?
(śmiech).
Następna powódź może być za 10 lat. Ale równie dobrze za kolejne 20. Najważniejsze to pamiętać, że wciąż zależy to od nas – mówi klimatolog prof. dr hab. Joanna Wibig.
Filmowy „Reagan” to do bólu typowa biografia, ledwie ślizgająca się po życiu prezydenta USA, ze świetną rolą Dennisa Quaida. Ale mimo wad scenariusza warto ten film obejrzeć, bo opowiada coś więcej o współczesnej Ameryce.
PiS miota się między żenadą a podłością, nie wnosząc właściwie nic konstruktywnego do dyskusji o sposobie radzenia sobie z kryzysem przez obecny rząd, nie proponuje też nic rzeczowego, wybierając rolę niezadowolonego ze wszystkiego recenzenta.
Polska nie jest zszywana, tylko dzielona. Robi to Donald Tusk i robi to PiS, ale jednak większa jest odpowiedzialność tych, którzy mają władzę. Co gorsza, PiS zrujnowało niezależność i autorytet Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego, przez co nie kontrolują one władzy wykonawczej - mówi Aleksander Hall, minister w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.
Całą flotą trzeba zarządzać: na bieżąco serwisować, dbać o każde auto i reagować w razie nieplanowanych zdarzeń, a w przypadku skali staje się to nie lada wyzwaniem.
Konserwatywny elektorat to tykająca polityczna bomba. Jeśli będzie się go zbyt mocno dociskać po to, by dać satysfakcję progresywnym wyborcom, odbije się to zwiększonym poparciem dla PiS, który będzie stopniowo osiągał 33 proc., 34 proc., 35 proc. poparcia i wróci do władzy – uważa prof. Marcin Matczak.
O tym, że pani Hanna nie odzyska pieniędzy pożyczonych Rafałowi C., dowiedziała się w nietypowy sposób. Okazało się, że wierzyciel pani Hanny zarejestrował swoje gospodarstwo rolne jako miejsce kultu religijnego Kościoła Naturalnego – co w praktyce oznacza, że komornik nie ma wstępu na posesję i nie może zabezpieczyć majątku.
Kilkaset metrów od siedziby instytucji europejskich zaczynają się dzielnice biedy, brudu i krwawych rozliczeń gangów.
Polska naruszyła art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, odmawiając rejestracji małżeństwa dwóch kobiet - uznał w czwartek Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu.
Fale upałów wywoływane przez postępujące zmiany klimatu przyczyniają się do mniejszej liczby urodzeń – twierdzą eksperci Instytutu Badań Demograficznych im. Maxa Plancka w Rostocku w nowym badaniu na ten temat.
Sean „Diddy” Combs, znany kiedyś jako Puff Daddy, został aresztowany za „ściąganie haraczy, handel ludźmi w celach seksualnych i transport w celu prostytucji”. Chce się wykupić kaucją 50 mln dolarów. Prokuratorzy ostrzegają, że ucieknie.
Najważniejsze europejskie rozgrywki w piłce klubowej zmieniają formułę i będą bliższe wymyślonej przez bogaczy Superlidze bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, choć organizatorzy sami się do tego nie przyznają.
"Jest mnie przykro to pisać, jako katolikowi i patriocie, ale chyba prawdą jest, że repatriacja idzie tak marnie dlatego, że sprzeciwiają się jej nasz Kościół katolicki i polskie MSZ" - pisze literat, repatriant z Kazachstanu.
O flipperach mówi się najczęściej w kontekście rynku nieruchomości – to osoby, które kupują mieszkania czy domy w atrakcyjnych lokalizacjach, by je następnie sprzedać z przebiciem. Ale flipperzy kierują się przede wszystkim zyskiem, więc szybko znajdują dla siebie nowe źródła zarobku.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. W nocy z 19 na 20 sierpnia Ukraina była celem ataku dronów. Eksplozje rozlegały się w miastach Równe i Chmielnicki, w Iwano-Frankiwsku aktywna była obrona przeciwlotnicza.
Donald Tusk w czasie sztabu kryzysowego w Nowej Soli wskazał kto zajmie stanowisko pełnomocnika ds. odbudowy kraju po powodzi. Nowy pełnomocnik będzie musiał złożyć mandat eurodeputowanego.
Każdy pomysł jest dobry, by budzić obywatelskie postawy. W Ełku mieszkańcy zagłosują na budżet partycypacyjny za pomocą bankomatów, miasto wspierają przy tym Mastercard i Planet Cash.
Kontrole na wszystkich granicach naszego sąsiada nie powinny zakłócić obiegu gospodarczego w UE
Plan zwolnienia ze stanowiska dyrektora Muzuem Historii Polski Roberta Kostro "uderza w dobro polskiej kultury, mądre i wyważone promowanie myślenia o polskiej historii i jest po ludzku niesprawiedliwa" - piszą autorzy listu otwartego adresowanego do premiera Donalda Tuska.
55 proc. wszystkich komentarzy, polubień czy innych reakcji w sieci na informacje o powodzi w Polsce dotyczy tak naprawdę polityki i służy polaryzacji. Zdaniem badaczy, to efekt czyjegoś celowego działania. Nic dobrego z tego nie wyniknie.
Stowarzyszenie Filmowców Polskich zaprasza do udziału w wielkiej filmowej przygodzie. Konkurs Polskie Kino Młodego Widza jest skierowany do wszystkich, którzy marzą o stworzeniu własnego filmowego świata. Niezależnie od tego, czy mają 5, 10 czy 15 lat. Wystarczy złapać za pędzel, długopis lub klawiaturę i pokazać pasję do kina! Konkurs towarzyszy jubileuszowej 20. edycji programu Polskie Kino Młodego Widza.
Chcę z całego serca podziękować żołnierzom, strażakom, ratownikom, wolontariuszom i wszystkim ludziom dobrej woli za pomoc w chwilach, które dla mieszkańców tego terenu są najtrudniejsze – mówił prezydent Andrzej Duda, który odwiedził miejscowości dotknięte powodzią.
Tragiczne zdarzenie na Trasie Łazienkowskiej dzieli się na dwa etapy: osobną sprawą jest kwalifikacja prawna staranowania innego pojazdu wskutek szaleńczej jazdy, odrębną to, co działo się potem. Oba aspekty zdarzenia wymagają odrębnej kwalifikacji prawnej - pisze prof. Mikołaj Małecki.
Nagłówki i link, bez przykuwającego uwagę zdjęcia, nudne – Facebook wprowadził nowe zasady dla polskich mediów. I choć twierdzi, że to awaria, rynek mediów w to wątpi. To raczej zemsta za nowe przepisy.
Dom na kaszubskiej wsi trafił do kolejnego etapu prestiżowego konkursu Dezeen Awards 2024. To projekt Kuby Tomaszczyka, polskiego architekta, który prowadzi pracownię w Szwajcarii.
Zapadł pierwszy wyrok w sprawie o szabrownictwo na terenach powodziowych. Mężczyzna, który okradł stację benzynową, otrzymał karę sześciu miesięcy pozbawienia wolności.
Iga Świątek nie wystąpi w rozpoczynającym się w przyszłym tygodniu turnieju China Open. W Pekinie miała bronić tytułu i 1000 punktów.
Idea powszechnego cyklicznego obowiązkowego funduszu katastroficznego to powszechny system ubezpieczeń ryzyk komercyjnie nieubezpieczalnych, który mógłby być pierwszą „linią obrony”, zanim zostałyby uruchomione zasoby finansowe państwa.
5 miliardów euro! 10 miliardów euro! - po wystąpieniu Ursuli von der Leyen we Wrocławiu w czwartek wieczorem pojawiły się w mediach doniesienia sensacyjne. Sam Donald Tusk przyznał, że nie są prawdziwe.
Nowa decyzja rządu ws. powodzi: obszar stanu klęski żywiołowej będzie rozszerzony o cztery dolnośląskie powiaty. Odpadami po powodzi będzie można się zajmować tylko w sposób ustalony przez władze.
Francuzi wybudowali największy w Europie kompleks biurowców w technologii drewnianej. Powstał pod Paryżem i jest ogromny, jego powierzchnia to 25 hektarów. „To przykład ekologii po francusku” – zachwala prezydent Emmanuel Macron.
„To świat kobiet, więc zrozumiałe jest, że nie można zorganizować pokazu mody bez samej matki mody - Cher! Jesteśmy niezmiernie podekscytowani, mogąc ogłosić, że oficjalnie wystąpi na Victoria's Secret Fashion Show 2024” – przekazali organizatorzy znanego na cały świat pokazu bielizny.
W związku z powołaniem pełnomocnika rządu ds. odbudowy po powodzi, wskazany na to stanowisko Marcin Kierwiński zapowiedział złożenie mandatu do PE. Wiemy, kto może go zastąpić.
Do 25 września firmy muszą wdrożyć procedury wewnętrzne dotyczące sygnalistów. Muszą zadbać o szereg kwestii. W kolejnym webinarze "Rzeczpospolitej" wyjaśnimy: kto powinien weryfikować zgłoszenia i jak prowadzić postępowania związane z naruszeniami.
Biały Dom przygotowuje nowe uderzenie w rosyjski handel ropą. Sankcje dotkną tzw. flotę cieni - stare tankowce transportujące surowiec bez wymaganych ubezpieczeń i po cenach łamiących sankcje.
Władysław Pasikowski kręci film „Zamach na papieża” z Bogusławem Lindą w roli głównej.
Chińscy producenci ciężarówek i akumulatorów tłoczą się na tegorocznej wystawie samochodów użytkowych w Hanowerze.
Z początkiem września pojawił się raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju o stanie edukacji w krajach OECD. Badano m.in. zarobki nauczycieli. Co udało się ustalić? Jak w badaniu wypadły polskie szkoły?
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas