Umowa najmu lokalu mieszkalnego z przedsiębiorcą

Przedsiębiorcami są osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne, które mają zdolność prawną, prowadzące we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Publikacja: 30.10.2022 08:14

Umowa najmu lokalu mieszkalnego z przedsiębiorcą

Foto: AdobeStock

Wśród osób prawnych i jednostek organizacyjnych będących przedsiębiorcami możemy wymienić m.in. spółki prawa handlowego (spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne), spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, niektóre stowarzyszenia lub niektóre fundacje.

Bez najmu okazjonalnego

W praktyce coraz częściej spotyka się sytuacje, gdy to przedsiębiorcy wynajmują lokale mieszkalne dla swoich pracowników. Co do zasady, umowę najmu z przedsiębiorcą zawiera się na tych samych zasadach co umowę z osobą, której status przedsiębiorcy nie przysługuje. Wyjątkiem jest brak możliwości zawarcia umowy najmu okazjonalnego (patrz tabela str. 5) przez osoby prawne lub jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną jako najemcy. Najemcą lokalu mieszkalnego w ramach najmu okazjonalnego może być jedynie osoba fizyczna, która zawiera ją w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.

Czytaj więcej

Waloryzacja czynszu w czasach inflacji

Ustawowa ochrona lokatora

Należy pamiętać, że umowa najmu lokalu na cele mieszkaniowe zawarta nawet z przedsiębiorcą będzie podlegała obostrzeniom wynikającym z ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy. Ustawa ta reguluje zasady ochrony osób zajmujących lokale na podstawie stosunku najmu, ale również znajduje zastosowanie do wszystkich form używania lokali mieszkalnych na podstawie innego niż własność tytułu prawnego.

Ustawa zawiera szereg regulacji chroniących lokatorów, m.in.:

1. dopuszczalną wysokość kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu, przysługujących wynajmującemu w dniu opróżnienia lokalu (kaucja nie może przekraczać 12-krotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu),

2. określa obowiązki wynajmującego i najemcy w zakresie utrzymaniu lokalu,

3. określa zasady rozwiązywania umów i eksmisji, w tym wskazuje, w jakim okresie nie jest możliwe wykonywanie wyroków eksmisyjnych, czy też jakim osobom przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, na wypadek eksmisji, co oznacza wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu wobec osoby, której takie uprawnienie w wyroku zostałoby przyznane do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. W szczególności uprawnienie to przysługuje:

∑ kobietom w ciąży,

∑ małoletnim,

∑ osobom niepełnosprawnym w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, oraz ubezwłasnowolnionym, oraz osobie sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej,

∑ obłożnie chorym,

∑ emerytom lub rencistom spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

∑ osobom posiadającym status bezrobotnego.

W praktyce, biorąc pod uwagę czas trwania postępowań sądowych w sprawach o eksmisję oraz czas oczekiwania na przyznanie lokalu socjalnego przez gminę, wynajmujący może napotkać poważne trudności w opróżnieniu lokalu, którego lokator choćby nie reguluje swoich należności w terminie. Przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów są przepisami bezwzględnie obowiązującymi, co oznacza, że strony w umowie najmu nie mogą ich zmienić czy wyłączyć, jeżeli ustawa tego wyraźnie nie przewiduje.

Definicja lokalu

Lokalem w rozumieniu ustawy o ochronie praw lokatorów jest lokal służący do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, a także lokal będący pracownią służącą twórcy do prowadzenia działalności w dziedzinie kultury i sztuki. Nie jest natomiast lokalem w rozumieniu ww. ustawy pomieszczenie przeznaczone do krótkotrwałego pobytu osób, w szczególności znajdujące się w budynkach internatów, burs, pensjonatów, hoteli, domów wypoczynkowych lub w innych budynkach służących do celów turystycznych lub wypoczynkowych. Wyliczenie to nie ma charakteru zamkniętego, dlatego też wyłączenie z definicji lokalu będzie dotyczyło wszelkich sytuacji, gdy pomieszczenie przeznaczone jest do krótkotrwałego pobytu osób, które zaspokajają swoje potrzeby mieszkaniowe w sposób trwały poza tym pomieszczeniem, np. pomieszczenie do krótkotrwałego korzystania w podróży służbowej. W związku z powyższym najem takich pomieszczeń nie podlega przepisom ustawy o ochronie praw lokatorów.

Definicja lokalu nie stawia żadnych wymagań co do powierzchni lokalu, formalnej kwalifikacji lokalu, jego wyposażania technicznego czy też przynależności pomieszczeń, które na co dzień służą do realizacji podstawowych funkcji życiowych, jak pomieszczenia sanitarne czy kuchnia. W związku z tym lokalem w rozumieniu ustawy o ochronie praw lokatorów może być także część samodzielnego lokalu, czy też pojedynczy pokój. Znaczenie decydujące ma to, czy pomieszczenie to służy lokatorowi do zaspokojenia jego potrzeb mieszkaniowych, dlatego też ochroną ustawy o ochronie praw lokatorów objęci są w zasadzie lokatorzy będący osobami fizycznymi, bowiem tylko takie osoby mogą posiadać i zaspokajać potrzeby mieszkaniowe.

Komu przysługuje tytuł prawny?

Lokatorem, czyli osobą szczególnie chronioną na podstawie przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, jest najemca lokalu lub osoba używająca lokalu na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności. W świetle tej definicji ustawowej lokatorem jest więc nie tylko najemca, ale także podnajemca, osoba używająca lokalu na podstawie użyczenia, współlokator, czyli osoba, której przysługuje tytuł prawny do używania lokalu wspólnie z innym lokatorem – małżonek, domownicy. Osoby te są chronione przez przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów, nawet gdy nie łączy ich bezpośredni stosunek prawny z wynajmującym.

Tym samym w sytuacji, gdy przedsiębiorca wynajmuje lokal mieszkalny w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jego pracownika, pracownik ten będzie traktowany jako lokator chroniony na podstawie przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów. Nie wyłącza statusu lokatora oddanie mu przez pracodawcę lokalu do korzystania nawet bez zgody wynajmującego.

W świetle powyższego oczywistym jest, że umowa najmu lokalu użytkowego z przedsiębiorcą na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, np. na biuro, nie podlega przepisom ustawy o ochronie praw lokatorów.

Paweł Niedziałek radca prawny, syndyk masy upadłości, nadzorca sądowy, MSN Legal Mazepus Szychowski Niedziałek

Wśród osób prawnych i jednostek organizacyjnych będących przedsiębiorcami możemy wymienić m.in. spółki prawa handlowego (spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne), spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, niektóre stowarzyszenia lub niektóre fundacje.

Bez najmu okazjonalnego

Pozostało 95% artykułu
Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie