Polskie mięso bliżej Iranu

Eksportem do Iranu zainteresowanych jest kilkanaście polskich zakładów mięsnych.

- Rozmowy o otwarciu irańskich granic dla polskiej wołowiny i drobiu prowadzimy od kwietnia tego roku – mówi „Rzeczpospolitej" Krzysztof Jażdżewski, zastępca głównego lekarza weterynarii.

Nasze firmy muszą jednak uzbroić się w cierpliwość, ponieważ nie tylko nasz kraj, ale także np. Niemcy i Francuzi próbują wejść na ten rynek.

Polska Inspekcja Weterynaryjna prowadziła już rozmowy z Iranem na temat uzgodnień certyfikatów eksportowych dla naszego mięsa. Przerwał je jednak na niemal dwa lata zakaz uboju rytualnego bez ogłuszania w Polsce, przywrócony przez Trybunał Konstytucyjny pod koniec 2014 r.

- To, czy i jak szybko, uda się nam dojść do porozumienia z Iranem zależało będzie w dużym stopniu od wsparcia i aktywności polskiego rządu. Konieczne jest także nawiązywanie kontaktów, m.in. poprzez misje gospodarcze – uważa Krzysztof Jażdżewski.

W połowie lipca 2015 r. - tuż po ogłoszeniu międzynarodowego porozumienia nuklearnego z Teheranem – wicepremier i minister gospodarki Janusz Piechociński ogłosił, że Polska uruchomi program Go Iran. Jak zaznaczył, Iran ma duży potencjał, ponieważ importuje 85 proc. potrzebnej mu żywności.

Ministerstwo Rolnictwa poinformowało "Rzeczpospolitą", że od 4 sierpnia 2014 r. do dziś strona polska spotkała się z przedstawicielami Iranu siedem razy. Oprócz kwestii dotyczących mięsa, rozmawiano m.in. o certyfikatach dla naszego mleka i przetworów.

Jesienią, po zbiorach jabłek do Iranu wybierają się producenci owoców z Polski. – Szacujemy, że możemy ulokować na tamtejszym rynku dziesiątki tysięcy ton jabłek – zapowiada Mirosław Maliszewski, prezes Związku Sadowników RP. – Misje tego typu są konieczne, aby zwiększyć zaufanie naszych producentów do irańskich firm.

Polska sprzedaje niewielkie ilości produktów spożywczych do Iranu. Co więcej, w 2014 r. wartość eksportu do tego kraju zmalała do blisko 3,4 mln euro, z 16,1 mln euro rok wcześniej. Dla porównania: łączna wartość eksportu rolno-spożywczego z Polski przekroczyła w 2014 r. 21 mld euro.

W ubiegłym roku blisko jedna czwarta naszego eksportu spożywczego do Iranu przypadła na wyroby cukiernicze. Z niemal 30 produktami jest już tam firma Mieszko. Napoje pod marką Tymbark eksportuje grupa Maspex.

- Iran zaczyna się otwierać na świat, a takie rynki zawsze stwarzają okazję do rozwoju eksportu – uważa Andrzej Kalicki, szef Zespołu Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych (FAMMU/FAPA).

Jak dodaje, nasi eksporterzy, a także urzędnicy powinni w tym wypadku pamiętać o lekcji, którą dali nam Rosjanie, wprowadzając niemal rok temu embargo na część żywności z UE. – Zamknięcie rynku rosyjskiego zmobilizowało ich do działania. Nagle okazało się, że nie ma rynków nie do zdobycia czy z definicji nieopłacalnych – mówi Andrzej Kalicki.

Plany ekspansji są, ale nadal nie brakuje barier w handlu z Iranem.

- Główną przeszkodą w rozwoju polsko-irańskich relacji handlowych są kwestie płatności – przyznaje Witold Katner, rzecznik resortu rolnictwa. - Ministerstwo Finansów sonduje już jednak konkretne możliwości ustanowienia bezpośrednich kanałów płatniczych.

Igor Jeliński, prezes Mieszka zwraca uwagę, że Iran ma wymagające procedury, a produkty żywnościowe muszą przejść legalizację irańskiego Ministerstwo Zdrowia.

- Proces certyfikacyjny trwa nawet dziewięć miesięcy. Bardzo dużą biurokracją obarczona jest także wysyłka eksportowa – twierdzi Dorota Liszka, rzecznik Maspeksu.

Zanim nasze mięso i jabłka trafią do Iranu, być może jeszcze w tym roku zaczniemy wysyłać tam ikrę pstrągów. Uzgodnienia dotyczące certyfikatów są już na ostatniej prostej.