Prawa konsumenta: jakich informacji przedsiębiorca musi udzielić konsumentowi

Szeroki zakres informacji, których przedsiębiorca musi udzielić konsumentowi, ma ułatwić mu świadome podjęcie decyzji o zawarciu umowy.

Publikacja: 18.02.2015 02:00

Prawa konsumenta: jakich informacji przedsiębiorca musi udzielić konsumentowi

Foto: www.sxc.hu

25 grudnia 2014 r. weszła w życie nowa ustawa o prawach konsumenta, która  ma szczególne znaczenie dla sprzedawców oraz ich klientów. Nowe przepisy wywołały zmiany  na rynku konsumenckim, w szczególności w zakresie prowadzonej działalności e-commerce.

Ogólne obowiązki

Ustawa o prawach konsumenta, a w szczególności jej drugi rozdział, nałożyła na przedsiębiorców szereg obowiązków informacyjnych wobec konsumentów. Znajdują one zastosowanie w umowach zawieranych w sytuacjach typowych (nie dotyczą obowiązków informacyjnych odnoszących się do umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość, do których w tym zakresie stosuje się dalsze przepisy ustawy). Szeroki zakres informacji, których należy udzielić konsumentowi, ma ułatwić mu świadome podjęcie decyzji o ewentualnym zawarciu umowy.

W celu zapewnienia niezbędnej ochrony przepisy ustawy wprowadzają (uwaga przy wszystkich umowach):

- obowiązek uzyskania przez przedsiębiorcę wyraźnej zgody konsumenta na wszelkie dodatkowe płatności oraz

- zakaz pobierania od konsumenta, który kontaktuje się z przedsiębiorcą za pomocą służącej do tego celu linii telefonicznej przedsiębiorcy, opłat wyższych niż za zwykłe połączenie telefoniczne.

Poza lokalem i na odległość

Omawiana ustawa znacząco poszerzyła katalog obowiązków informacyjnych, jakie musi spełnić przedsiębiorca wobec konsumenta w umowach zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość. Oprócz wskazania głównych cech świadczenia, łącznej ceny lub wynagrodzenia za świadczenie oraz swoich danych identyfikujących, przedsiębiorca powinien w sposób jasny i zrozumiały poinformować konsumenta m.in. o sposobie i terminie zapłaty czy sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę. Ważną grupą informacji są te, które  dotyczą prawa odstąpienia od umowy czy też możliwości skorzystania z pozasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i dochodzenia roszczeń oraz zasad dostępu do tych procedur.

Obowiązek informacyjny musi zostać spełniony najpóźniej w chwili złożenia propozycji zawarcia umowy. Jest to termin, który nie może zostać przekroczony, a ciężar dowodu spełnienia tych obowiązków spoczywa na przedsiębiorcy.

W wypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa przedsiębiorca ma obowiązek udzielić wszystkich obowiązkowych informacji na papierze lub, jeżeli konsument wyrazi na to zgodę, na innym trwałym nośniku (na płycie CD). Natomiast w wypadku umów zawieranych na odległość przedsiębiorca ma obowiązek udzielić takich informacji w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się (np. zamieszczenie odpowiednich informacji w regulaminie sklepu internetowego). W ustawie zastrzeżono, że w obu przypadkach udzielone informacje powinny być czytelne i wyrażone prostym językiem.

Brak wykonania obowiązków informacyjnych rodzi sankcje. Niepoinformowanie konsumenta o opłatach dodatkowych i innych kosztach spowoduje, iż konsument nie będzie musiał ich ponosić. Ponadto niespełnienie obowiązków informacyjnych może doprowadzić również do odpowiedzialności odszkodowawczej, odpowiedzialności za wykroczenie czy nawet może zostać uznane za nieuczciwą praktykę rynkową, naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, co wiąże się z ogromnymi karami pieniężnymi.

Odstąpienie od umowy

Przedsiębiorca zobowiązany jest do poinformowania konsumenta o prawie odstąpienia od umowy, terminie i sposobie wykonania prawa odstąpienia od umowy, a także ustawowym wzorze formularza odstąpienia od umowy. Załącznikami do ustawy są wzór pouczenia o odstąpienia od umowy (załącznik nr 1) oraz wzór formularza odstąpienia od umowy (załącznik nr 2).

Nowa ustawa wydłuża termin na wykonanie prawa do odstąpienia z 10 do 14 dni, definiuje początek biegu tego terminu dla różnych rodzajów umów oraz różnych sytuacji, a nadto precyzyjnie określa skutki odstąpienia od umowy. By zachować ustawowy termin, wystarczy, aby konsument wysłał oświadczenie o odstąpieniu od  umowy w terminie 14 dni od dnia jej podpisania. Może zrobić to w formie tradycyjnej, tj. listownie lub za pomocą systemu teleinformatycznego. Istotną zmianą jest również wydłużenie czasu na odstąpienie od umowy przez konsumenta, jeżeli nie został on poinformowany przez przedsiębiorcę o przysługującym mu prawie. W  poprzednim stanie prawnym termin ten wynosił trzy miesiące, w nowej ustawie prawo do odstąpienia wygasa po 12 miesiącach. Termin ten może ulec skróceniu, gdy konsument zostanie poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy w trakcie tych 12 miesięcy. W takim przypadku prawo do odstąpienia wygasa po 14 dniach od udzielenia konsumentowi informacji o przysługującym mu prawie.

W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę uważa się za niezawartą. Jeżeli konsument złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, zanim przedsiębiorca przyjął jego ofertę, oferta przestaje wiązać. Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia. Konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać przedmiot umowy, od której odstąpił, osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, iż sam odbierze rzecz. Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.

Co ze starymi kontraktami

Do umów zawartych przed wejściem w życie nowych przepisów zastosowanie znajdą przepisy sprzed 25 grudnia 2014 r. W praktyce oznacza to, że sprzedawca prowadzący sprzedaż internetową obowiązany będzie udostępnić dwa regulaminy sklepu internetowego – jeden dostosowany już do nowych przepisów, a drugi dostosowany do przepisów dotychczasowych. Innym rozwiązaniem będzie przygotowanie regulaminu hybrydowego, który będzie dostosowany zarówno do dotychczasowych, jak i nowych przepisów. Należy zatem pamiętać, że wprowadzenie nowych przepisów nie oznacza odstawienia starej ustawy do przysłowiowego lamusa, w każdym przypadku przedsiębiorca będzie musiał rozważyć datę zawarcia stosownej umowy, co implikować będzie zastosowanie konkretnych przepisów.

Marta Macyszyn, aplikant radcowski

Marcin Śledzikowski, aplikant radcowski z Kancelarii Prawnej Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy sp.k. z Wrocławia

25 grudnia 2014 r. weszła w życie nowa ustawa o prawach konsumenta, która  ma szczególne znaczenie dla sprzedawców oraz ich klientów. Nowe przepisy wywołały zmiany  na rynku konsumenckim, w szczególności w zakresie prowadzonej działalności e-commerce.

Ogólne obowiązki

Pozostało 96% artykułu
Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie