Poszkodowani przez „odszkodowalnie”. Resort Ziobry pracuje nad zmianami

Obywatele poszkodowani przez "odszkodowalnie" skarżą się do RPO, który apeluje do ministra sprawiedliwości o przyjęcie odpowiednich przepisów. W resorcie trwają już prace legislacyjne, ale samorządy pełnomocników uważają, że konieczna jest szersza regulacja rynku prawnego.

Publikacja: 17.11.2022 07:31

Poszkodowani przez „odszkodowalnie”. Resort Ziobry pracuje nad zmianami

Foto: Adobe Stock

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek wystąpił z apelem do Zbigniewa Ziobry o przyjęcie regulacji dotyczących działalności tzw. kancelarii odszkodowawczych. Do rzecznika wpływają bowiem liczne skargi obywateli, którzy mieli kontakt z tymi instytucjami. Chodzi przede wszystkim o ważność umowy z nimi zawartej, często w stanie uniemożliwiającym świadome podjęcie decyzji, np. tuż po wypadku albo w szpitalu. Wynikają z tego problemy z rozliczeniem – zbyt wysokie wynagrodzenie dla takiej kancelarii, wypłacanie klientowi uzyskanych pieniędzy z opóźnieniem (trafiają one na konto kancelarii), obawy, że nie otrzyma ich w ogóle.

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek wystąpił z  apelem do Zbigniewa Ziobry o przyjęcie regulacji dotyczących działalności tzw. kancelarii odszkodowawczych. Do Rzecznika wpływają bowiem liczne skargi obywateli którzy mieli kontakt z tymi instytucjami. Chodzi przede wszystkim o ważność umowy z nimi zawartej, często w stanie uniemożliwiającym świadome podjęcie decyzji, np. tuż po wypadku albo w szpitalu. Wynikają z tego problem z rozliczeniem - zbyt wysokie wynagrodzenie dla takiej kancelarii, wypłacanie klientowi uzyskanych pieniędzy z opóźnieniem (trafiają one na konto kancelarii), obawy że nie otrzyma ich w ogóle.

MS przygotował już odpowiedni projekt ustawy, który uzyskał wstępną akceptację Rządowego Centrum Analiz i czeka na publikację w wykazie prac legislacyjnych, co umożliwi dalsze prace nad nim. Propozycja wprowadza rozwiązania mające zapobiegać przetrzymywaniu przez kancelarie odszkodowawcze pieniędzy należnych klientom. Jest to odpowiedź na doniesienia  o trudnościach w odzyskaniu pieniędzy od jednej z większych firm zajmujących się dochodzeniem roszczeń.

- Z uwagi na charakter spraw, które są powierzane kancelariom odszkodowawczym, przewiduje wprowadzenie podwyższonych standardów dla wykonywania tej działalności,  w tym wymóg posiadania wyższego wykształcenia prawniczego oraz wymóg niekaralności. – mówi Marcin Warchoł, wiceminister sprawiedliwości - Wprowadzi tez ograniczenia w zakresie prowadzenia reklamy oraz akwizycji klientów, w szczególności nie będzie mogło odbywać się to na terenie szpitali  i innych budynków użyteczności publicznej. Zawiera też rozwiązania ograniczające prowizyjne wynagrodzenie kancelarii - dodaje.

Czytaj więcej

Uważaj, kto pomaga ci uzyskać odszkodowanie

Potrzeba kompleksowej regulacji

Samorządy radców  i adwokatów od dawna zabiegają u uregulowanie tej kwestii. Ich przedstawiciele są zgodni co do tego, że sama odpowiedź na obecne problemy z kancelariami odszkodowawczymi to za mało – potrzebne jest kompleksowe uregulowanie świadczenia usług prawnych.

- Regulacja działania firm odszkodowawczych sprowadza się do uregulowania świadczenia pomocy prawnej w ogóle – mówi adw. Dorota Kulińska, dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych Adwokatury – Już we wrześniu skierowaliśmy petycję do Prezydenta, Rady Ministrów, Sejmu i Senatu w tej sprawie. Pomoc prawna musi być świadczona przez profesjonalistów. Oczywiście uwzględniliśmy szereg wyjątków, w których mogą to robić osoby bez wykształcenia prawniczego, jest w projektowanym rozwiązaniu miejsca dla każdego prawnika, ale w formule zabezpieczającej interesy obywateli, naszych klientów - dodaje.

- Istota problemu sprowadza się do wyraźnego rozdzielania pomocy prawnej zawodów regulowanych i regulowanej działalności brokerskiej od nieregulowanej działalności w zakresie doradztwa ubezpieczeniowego przy uwzględnieniu interesu publicznego i klientów - stwierdza Włodzimierz Chróścik, prezes KIRP.

Dodaje też, że w aktualnym stanie prawnym podmioty te prowadzają działalność na zasadzie wolności gospodarczej, które nie jest działalnością regulowaną.

- Wobec wielu negatywnych zjawisk dotyczących poszkodowanych konsumentów, które można zaobserwować w praktyce ich funkcjonowania rysuje się kwestia czy należy w szczególny sposób uregulować ich działalność. Innym słowy czy tworzyć nową działalność regulowaną i nowy zawód regulowany – wskazuje prezes Krajowej Izby Radców Prawnych.

- Cel i istota usług firm odszkodowawczych jest bowiem związany ściśle z działalnością gospodarczą i nastawieniem na zysk, a nie w przeciwieństwie do profesjonalnych prawników do realizacji interesu publicznego polegającego na uczestnictwie w wymiarze sprawiedliwości dla reprezentacji i ochrony interesów – dodaje.

Zauważyć również, że na rynku ubezpieczeń istnieje także regulowany zawód brokera ubezpieczeniowego, w działalność którego wkraczają również niektóre firmy odszkodowawcze.

Doświadczenie z uwolnieniem rynku prawnego się nie sprawdziło. Życie pokazuje, że musi on być kontrolowany, by był bezpieczny dla klientów – konkluduje Dorota Kulińska.

Czytaj więcej

Kancelarie odszkodowawcze na procent jednak legalne - orzeczenie SN

Etyka i dyscyplinarki

- Problemy z kancelariami odszkodowawczymi wynikają z tego, że są to podmioty zorientowane tylko na wynik ekonomiczny.– Nie ma w tym „powołania” do pomocy ludziom. Wiadomo, nie za darmo, bo każdy musi żyć ze swojej pracy. Ważna jest też kwestia odpowiedzialności. – tłumaczy przewodnicząc ILiPP.

W przypadku kancelarii odszkodowawczych w grę wchodzi tylko odpowiedzialność cywilna, odszkodowawcza. Natomiast adwokaci i radcowie odpowiadają także dyscyplinarnie przed swoimi korporacjami, które sprawują nadzór nad wykonywaniem zawodu.

- Nie do pomyślenia jest sytuacja, by profesjonalny pełnomocnik zdefraudował pieniądze klienta. – podkreśla mec. Kulińska – Nie twierdzę, że wszyscy adwokaci są krystalicznie uczciwi, bo w tak dużej grupie zawsze znajdą się czarne owce, tak jak w każdym środowisku zawodowym. Ale jeśli już do takiej defraudacji by doszło, to taki adwokat ma zamkniętą dalszą drogą zawodową. To kolejna gwarancja dla klienta, że pomoc prawna będzie świadczona uczciwie. – podsumowuje.

Profesjonalni pełnomocnicy kierują się zasadami etyki zawodowej, maja obowiązek posiadać ubezpieczenie, zachować tajemnice zawodowa oraz często mają poczucie misji, które jest ważne z perspektywy zabezpieczenia interesów klientów. Według zasad etyki wynagrodzenie adwokata czy radcy musi być „godne” – ale nie może i nie oznacza, że odbierze on większość kwoty należnej poszkodowanemu w wypadku.

Włodzimierz Chróścik zwraca z kolei uwagę, że kancelarie odszkodowawcze często także świadczą na rzecz klientów usługi pomocy prawnej z wykorzystaniem w sposób nieuprawniony i nieuczciwy radców prawnych i adwokatów. W tym roku na krajowym Zjeździe Radców Prawnych wprowadzono zmiany do Kodeksu Etyki które mają uregulować współpracę radców prawnych z alternatywnymi dostawcami usług prawniczych. Będzie ona zakazana (przepisy wejdą w życie od nowego roku) w obszarach, w których dostawcy ci w sposób nieuprawniony prowadzą działalność prawniczą, w tym pomoc prawną, a także naruszają podstawowe wartości oraz zasady wykonywania zawodu lub etyki zawodowej. Do sądów dyscyplinarnych coraz częściej trafiają sprawy radców prawnych, którzy nawiązali współpracę z takimi dostawcami w sposób naruszający te zasady.

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek wystąpił z apelem do Zbigniewa Ziobry o przyjęcie regulacji dotyczących działalności tzw. kancelarii odszkodowawczych. Do rzecznika wpływają bowiem liczne skargi obywateli, którzy mieli kontakt z tymi instytucjami. Chodzi przede wszystkim o ważność umowy z nimi zawartej, często w stanie uniemożliwiającym świadome podjęcie decyzji, np. tuż po wypadku albo w szpitalu. Wynikają z tego problemy z rozliczeniem – zbyt wysokie wynagrodzenie dla takiej kancelarii, wypłacanie klientowi uzyskanych pieniędzy z opóźnieniem (trafiają one na konto kancelarii), obawy, że nie otrzyma ich w ogóle.

Pozostało 91% artykułu
Nieruchomości
Posiadaczy starych kominków czeka kara lub wymiana. Terminy zależą od województwa
W sądzie i w urzędzie
Prawo jazdy nie do uratowania, choć kursanci zdali egzamin
Prawo karne
Jest śledztwo w sprawie przerwania wałów w Jeleniej Górze Cieplicach
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Zarządzenie flotą może być przyjemnością
Prawo karne
Powódź 2024. Szaber to kradzież zasługująca na szczególne potępienie