Po 24 lutego 2022 r. Polacy ruszyli na pomoc uchodźcom z Ukrainy. Niestety, podczas tego wzmożenia społecznego zauważyliśmy, że wielu używało znaku Czerwonego Krzyża. Ludzie oklejali nim samochody, budynki, paczki, a nawet sami dekorowali się tym wyjątkowym symbolem. Polski Czerwony Krzyż stojący na straży odpowiedniego wykorzystania znaku w Polsce patrzył na to wszystko z niepokojem. Znak Czerwonego Krzyża, jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli na świecie, jest na arenie międzynarodowej prawnie chroniony przez konwencje genewskie z 1949 r., a w kraju przez ustawę o PCK z 1964 r. Nie można stosować tego arcyważnego znaku na własną rękę.
Dlaczego? Wyobraźmy sobie konkretną sytuację, gdy jakaś osoba potrzebująca natychmiastowej pomocy medycznej widzi znak Czerwonego Krzyża na samochodzie. Resztkami sił zbliża się do oznakowanego pojazdu, aby ratować własne zdrowie i życie. Ale nie znajduje tam wyspecjalizowanych ratowników Czerwonego Krzyża, czy innych wolontariuszy naszej organizacji, lecz osoby przypadkowe, anonimowe, niepotrafiące udzielić pierwszej pomocy. Niewłaściwie użyty znak jest w tej sytuacji mylący, wprowadza w błąd, burzy porządek, a nawet może stać się przyczyną większej tragedii. Przykłady niewłaściwego wykorzystania znaku Czerwonego Krzyża można mnożyć.
Czytaj więcej:
Balowe suknie dla głodujących
Ktoś w oznakowanym czerwonym krzyżem samochodzie przemyca przez granicę broń (takie nadużycie w prawie humanitarnym nazywane jest perfidią). Ktoś wysłał do jednego z afrykańskich krajów transport pięknych sukni balowych, kiedy ludzie na miejscu umierali z powodu suszy. Ktoś inny zorganizował zbiórkę pod tym znakiem, ale pieniądze nie trafiły do potrzebujących. Tak być nie może. Dlatego do używania znaku w czasach pokoju uprawnione są tylko komponenty Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, a także wojskowe służby medyczne. W naszym kraju to Polski Czerwony Krzyż – działający od 18 stycznia 1919 r.
Warto przypomnieć, że znak Czerwonego Krzyża został ustalony 160 lat temu jako symbol rozpoznawczy ochotników niosących pomoc rannym żołnierzom. Nazywany jest Krzyżem Genewskim: jego barwy to odwrócona flaga Szwajcarii. Założyciel Czerwonego Krzyża Henri Dunant urodził się 8 maja 1828 r. w Genewie. Jako trzydziestolatek znalazł się na pobojowisku bitwy pod Solferino.
