Zasadą rządzącą międzynarodowymi grupami spółek jest występowanie – oprócz powiązań kapitałowych – koneksji osobowych. Najczęściej podmioty będące właścicielami lub członkami organów spółki dominującej pełnią także funkcje w organach spółek zależnych, otrzymując z tego tytułu wynagrodzenie. Jak zatem opodatkować wynagrodzenie wypłacane polskiemu podatnikowi, który pełni funkcję w radzie nadzorczej spółki z siedzibą na terytorium Niemiec, jeżeli podstawą pełnienia tych obowiązków jest stosunek powołania? – pyta czytelnik.
Zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego, wyrażoną w art. 3 ust. 1 ustawy o PIT, osoby fizyczne, które mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Jednocześnie, stosownie do art. 16 ust. 1 UPO z Niemcami, wynagrodzenie członków rady nadzorczej lub zarządu i inne podobne płatności, które osoba mająca miejsce zamieszkania w umawiającym się państwie (tu: w Polsce) otrzymuje z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej spółki, mającej siedzibę w drugim umawiającym się państwie (tu: Niemcy), mogą zostać opodatkowane w tym drugim państwie. Należy mieć także na względzie, że zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD, przepis ten odnosi się nie tylko do wynagrodzenia zasadniczego otrzymywanego z tytułu pełnienia funkcji w radzie nadzorczej, lecz znajduje zastosowanie do wszystkich świadczeń wykazujących związek z członkostwem w organie nadzorczym zagranicznej spółki.
Czytaj także: Nieodpłatne świadczenie dla członków zarządu - jak jest opodatkowane
Gdzie są wypełniane obowiązki
Istotą przywołanego art. 16 ust. 1 UPO z Niemcami jest określenie prawa państwa do opodatkowania przychodu osoby fizycznej lub prawnej, uzyskującej wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej. Ze względu na trudności praktyczne dotyczące ustalenia, gdzie obowiązki członka rady nadzorczej są faktycznie wykonywane, przyjęto fikcję, zgodnie z którą uważa się, że wykonywane są one w tym państwie, w którym siedzibę ma spółka. Z tego względu powinny zostać tam opodatkowane. Przywołana norma określa jedynie uprawnienie państwa do opodatkowania przedmiotowego świadczenia w państwie siedziby spółki, lecz nie ustanawia zasad potrącania podatku. W tym zakresie konieczne jest odwołanie się do przepisów wewnętrznych państwa siedziby spółki (tu: Niemcy).
Należy mieć także na względzie, że przyznanie uprawnienia do opodatkowania świadczeń członka rady nadzorczej w Niemczech nie wyłącza prawa do opodatkowania wynagrodzenia w państwie rezydencji podatkowej członka organu spółki (tu: w Polsce).