Limit dotyczy jednego podmiotu
Wprowadzony z początkiem 2018 r. podatek miał dotyczyć dużych podmiotów, czego dowodem było uzależnienie powstania obowiązku podatkowego od wartości początkowej środka trwałego, który musiał przekraczać kwotę 10 mln zł. Mali i średni podatnicy posiadający nieruchomości o mniejszej wartości nie musieli identyfikować po swojej stronie obowiązku podatkowego. Co ważne, wartość nieruchomości komercyjnych należących do jednego podatnika nie podlegała kumulacji. Jeden właściciel mógł więc mieć kilka budynków o wartości 9,9 mln zł każdy i nie był zobowiązany do zapłaty podatku.
Po zmianach podatek określony przez ustawodawcę jako „podatek od przychodów z budynków" obciąży wynajęte budynki niezależnie od tego, jaką działalność prowadzi tam podatnik. Ponadto, limit 10 mln zł dotyczy wszystkich posiadanych przez podatnika budynków, a nie - jak dotychczas – jednej nieruchomości.
Przykład
Podatnik prowadzący przedsiębiorstwo logistyczne wynajmował magazyny. Od 1 stycznia 2018 r. nie był zobowiązany do zapłaty podatku „galeryjnego", ponieważ budynki magazynowe nie podlegały w ogóle opodatkowaniu tym podatkiem. W związku z nowelizacją, od 1 stycznia 2019 r., w przypadku wynajmu powierzchni magazynowej będzie zobowiązany za każdy miesiąc obliczać i wpłacać na rachunek urzędu skarbowego podatek od przychodów z budynków, jeżeli będzie on wyższy od kwoty zaliczki na podatek dochodowy za dany miesiąc.
Dochodowy chociaż majątkowy
Podatek zwany potocznie galeryjnym, wg systematyki ustawy podatkowej nie jest odrębnym rodzajem podatku, ale podkategorią podatku dochodowego. Pod jego przykrywką ustawodawca postanowił wprowadzić nowe obciążenie podatkowe. Ma ono wiele cech właściwych podatkowi majątkowemu, jakim jest np. podatek od nieruchomości. Obciążenie to jest wykorzystywane w celach gospodarczych, ale systemowo zostało ukryte w podatku dochodowym. Ukrycie to realizowane jest przez konstrukcję odliczenia kwoty podatku wyliczonego w wyżej wymieniony sposób od podatku dochodowego należnego za dany okres. Jednak w przypadku podatników realizujących na szeroką skalę inwestycje majątkowe lub nieosiągających istotnie wysokich dochodów (ponieważ przykładowo korzystają ze strat podatkowych z lat poprzednich), podatek ten będzie stanowił obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego, tak samo jak dochodowy. Nie będzie on jednak mógł być odliczany od podatku dochodowego w latach następnych.
Korzystne zmiany z mocą wsteczną
Co do zasady, uchwalone zmiany zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2019 roku. Jednak korzystne rozwiązania będą mogły mieć zastosowanie w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2017 r. (z mocą wsteczną). Tym samym, w ślad za uchwaloną ustawą, przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatnicy będą mogli stosować rozwiązanie dotyczące objęcia podatkiem wyłącznie budynków oddanych w całości albo w części do używania na podstawie najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze już w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2017 r.
Ponadto, już od 1 stycznia 2018 r. podatnicy będą mogli przy ustalaniu podstawy opodatkowania wyłączyć budynki wykorzystywane wyłącznie albo w głównym stopniu na własne potrzeby (dotychczas takim rozwiązaniem były objęte tylko budynki biurowe). ?