Lenny Kravitz. Dredy rockmana i serce Jezusa

Lenny Kravitz (1964 r.) to jedna z najważniejszych postaci współczesnego rocka. Zdarzają mu się nagrania słabsze, teraz sam krytycznie wypowiada się o poprzednim albumie „Strut", którego premierę niektóre polskie media nie wiadomo dlaczego odtrąbiły jako powrót muzyka do wielkiej formy. Rzecz w proporcjach: ani nie była to koszmarnie zła płyta, ani też najlepszy album w dorobku, bo Kravitz zawsze trzyma poziom. Po prostu czasami bardziej woli hard rocka, a kiedy indziej funky lub soul. Czasami odwołuje się do melodyki i psychodelii The Beatles, a czasem ekspresji Jimiego Hendrixa albo celtyckiej metafizyki Led Zeppelin. Ale lubi też wtrącić rytm disco z lat 70., kiedy był dzieckiem.

Komponował dla Madonny („Justify My Love"), Micka Jaggera, Aerosmith, Yoko Ono i Vanessy Paradis. Sprzedał ponad 40 mln albumów, a na jego widowiskowe koncerty nigdy nie ma biletów, są za to zawsze na nich tłumy kobiet, które uwielbiają słuchać muzyka potrafiącego zagrać ostro, ale i balladowo. Zasłonić dredami i okularami twarz, a odsłonić tors. Był zresztą partnerem najsłynniejszych i najpiękniejszych: Vanessy Paradis, Nicole Kidman, Naomi Campbell, Natalie Imbruglii i Penélope Cruz.

Lenny Kravitz Raise Vibration Roxie Records/Warner CD, 2018

materiały prasowe

Michael ze świata gwiazd

Gdy jednak nagrywał najnowszą płytę, najważniejsze było wiszące w centralnym miejscu paryskiego domu Kravitza zdjęcie w złotych ramkach. Fotografia została wykonana 16 czerwca 1971 r. Jej autorem był ojciec muzyka, Sy Kravitz, producent amerykańskiej sieci telewizyjnej NBC.

– Tata zapisał na fotografii pierwszy koncert, na jakim byłem – powiedział Kravitz w wywiadzie dla „The Independent". – To był show The Jackson 5. Zobaczyłem wtedy Michaela Jacksona i chociaż miałem tylko sześć lat – zapamiętałem tamten koncert na całe życie, każdy jego moment. To była noc, która odmieniła mnie na zawsze. Sprawiła, że zainteresowałem się muzyką i zajmuję się nią do dziś. Potem z idolem, któremu zawdzięczam muzyczną pasję, spotkałem się w studiu jako profesjonalny artysta. Michael Jackson poprosił mnie, żebym pomógł mu ruszyć z miejsca, pomógł pracować w studiu. Zrobiłem to.

Pamiątką dawnych spotkań z Jacksonem, który zmarł w 2009 r., są chórki króla popu, które Kravitz wykorzystał w piosence „Low".

– Ludzie mówią, że śpiewam w „Low" jak Michael Jackson. Nie śpiewam jak on. To jego głos słuchać w tej piosence – mówi z dumą Kravitz. Jego słowa brzmią: „Żyję pomiędzy gwiazdami i planetami gwiazdy/Byłeś jedyny, który mógł mnie wysłać tak daleko/Zawsze będę szukał twojej miłości".

Tamtego wieczoru, gdy oglądał The Jackson 5, niedaleko od Lenny'ego i jego ojca siedziała Aretha Franklin.

– Przyszła w pięknym kapelusza i wyglądała jak królowa, ale mimo to zachowywała się jak ciocia – wspomina. – Występowałem z nią potem. Zawsze potrafiła rozładować napięcie zabawną anegdotą, umiejętnie stosowała gagi. Miałem okazję pracować z wieloma moimi muzycznymi bohaterami. W różnych sytuacjach przecinały się nasze zawodowe ścieżki.

Świadczy o tym najbardziej osobista piosenka na nowej płycie „Johnny Cash".

– To był czas, kiedy moja mama była już ciężko chora, mieszkałem wtedy w Los Angeles w domu Ricka Rubina – wspomina Lenny Kravitz pobyt w domu słynnego producenta. – Pewnego dnia wróciłem ze szpitala do domu Ricka, żeby wziąć prysznic, coś zjeść i odpocząć po trudnych chwilach spędzonych przy łóżku mamy. Zadzwonił telefon. Stałem wtedy na schodach, dobrze pamiętam. Dzwoniono ze szpitala. W tym samym czasie stanął obok mnie Johnny Cash, słynny Johnny Cash ze swoją wielką miłością, piękną June. Przywitaliśmy się, ale zobaczyli, że ze mną coś nie tak. Zapytali, o co chodzi. „Miałem telefon ze szpitala: moja mama nie żyje", odpowiedziałem. Johnny i June usiedli obok mnie, objęli mnie czule, zaczęli ze mną rozmawiać, pocieszać. W tak trudnym momencie, jak śmierć mamy, zachowali się wspaniale. Nie byliśmy przyjaciółmi, a zachowali się jak najbliższa rodzina.

„Przytul mnie jak Johnny Cash, gdy straciłem matkę" – śpiewa Kravitz.

Mama Lenny'ego, aktorka pochodząca z Wysp Bahama, Roxie Roker, z którą był niezwykle mocno związany – jest pamiętana jako Helen Willis z serialu „Jeffersonowie", zagrała tam bowiem pierwszą w historii amerykańskiej telewizji czarnoskórą partnerkę białego mężczyzny.

– Zależało jej na jednym: żebym był dobrym człowiekiem. A ci są zarówno wśród śmieciarzy, jak i muzyków. Zawód, jaki się wykonuję, nie ma znaczenia – mówił mi w wywiadzie.

Dzięki mamie Lenny zdał sobie sprawę ze złożoności swojego pochodzenia. To było pierwszego dnia szkoły.

– Wszyscy rodzice byli tacy sami, tymczasem mój tata był biały, a mama czarna. Nagle na korytarzu podszedł do mnie chłopak i krzyknął: „A twój tata jest biały!". Potem mama wytłumaczyła mi, że bez względu na kolor ojca i tak dla wszystkich będę czarny – mówił.

Serialowa rola mamy przypominała tę w życiu. Ojciec Sy Kravitz pochodził z żydowskiej rodziny o ukraińskich korzeniach. Był zamkniętym, milczącym, twardym facetem. Nie miał wyjścia. Przeorało go życie. Jako 18-latek wstąpił do wojska, był komandosem i dosłużył się stopnia sierżanta w marines podczas wojny w Korei. W jego ślad poszedł młodszy brat, Leonard. Zginął na wojnie, mając 20 lat. Rodzina obciążyła Sy odpowiedzialnością. To dlatego był jedynym białym mężczyzną na swoim ślubie. Rodzina nie przyszła. Relacje stały się lepsze, gdy nazwał syna imieniem tragicznie zmarłego brata. Lenny miał dobre stosunki z żydowskimi krewniakami. Ale ciążyły mu kłótnie rodziców. Serial uczynił z matki gwiazdę, a ojciec pozostał w jej cieniu. W końcu rozwiedli się. I pogodzili przed jej śmiercią w 1995 r.

– A kiedy ojciec umierał w 2005 r., chociaż nie miał wcześniej żadnego życia duchowego, na łożu śmierci nawrócił się – wspomina Lenny. – Uczynił to pod wpływem swoich wizji. Mówił, że w szpitalnym pokoju nad nim latały skrzydlate potwory. Przeżywał to, a w pewnym momencie otworzył się na Chrystusa i stał się chrześcijaninem. Przeżył dni wielkiej skruchy. Odwiedzałem go wtedy z dwoma przyrodnimi siostrami. Zaczął z nami normalnie rozmawiać i odpowiadać na pytania, które pomijał wcześniej milczeniem. Przeprosił nas za całe zło, jakie wyrządził nam i mojej mamie.

Lenny był tak poruszony zachowaniem ojca, że złożył śluby czystości do czasu zawarcia małżeństwa. Nie zdołał ich jednak dotrzymać, chociaż trwała w nim pamięć religijnej iluminacji.

Miał 13 lat, kiedy pojechał na wakacyjny obóz, a gdy zachorował – trafił do ambulatorium z innym chłopcem, który był synem pastora.

– Opowiadał mi o Bogu, pytając mnie, czy słyszałem o Chrystusie – wspominał w wywiadzie dla „The Telegraph". – Byliśmy w separatce razem kilka dni, nie pamiętam już, czy modliliśmy się, ale czułem wokół siebie wielką energię, intensywność i ciepło. Oboje czuliśmy to samo i płakaliśmy. Nie było w tym nic smutnego, choć łzy płynęły mi po twarzy. To było dziwne doświadczenie. Wiem, że poczułem obecność Boga. Potem zacząłem chodzić do kościoła.

Już jako dorosły mężczyzna Lenny zrobił sobie na łopatce duży tatuaż z treścią: „Moje serce należy do Jezusa".

– Chciałem mieć tylko taką etykietkę – powiedział.

Problemy i duma ojca

Pamiętam, jak przeżywałem rozwód rodziców, pamiętam, jak nie szanowałem potem ojca, jak kłóciłem się z nim, nie utrzymywałem z nim żadnych relacji, nie pamiętałem, że jest – mówił w wywiadzie dla CNN. – A potem przyszedł czas, kiedy miałem 21 lat i zrozumiałem to, co powiedział mi, gdy odchodził od nas, a mama zażądała od niego, by się wytłumaczył przed swoim synem z tego, co robi. A on usiadł i zamiast przeprosin powiedział coś tragicznego: „Ty też będziesz robił to samo, co ja, tak jak mój ojciec". Ślub wziął, mając 23 lata, z aktorką Lisą Bonet znaną z „The Cosby Show". Rozwiedli się w pokojowy sposób. Kiedy nagrał przebój „Again", zwierzał się z tego, jak miota się między koncertami a przypadkowymi romansami.

– To moje życie – mówił mi w wywiadzie przy okazji premiery „The Greatest Hits". – Nie wiem, co robią inni muzycy. Potrafię opowiadać tylko o sobie, a to jest opowieść o spotkaniach, które mi się przytrafiają, i o poczuciu, że prawdziwe porozumienie z drugim człowiekiem jest możliwe tylko przez chwilę. Później znikamy ze swojego życia, nie wiedząc nigdy do końca, czy to było ważne spotkanie, czy tylko jedno z wielu. Zazwyczaj nie mamy możliwości sprawdzenia tego. Mijamy się każdego dnia i rozchodzimy. Każdy idzie w inną stronę.

Kravitz nigdy nie ukrywał, że rodzice ułatwili mu życie.

Debiut w Operze

Od najmłodszych lat, od podszewki poznałem reguły rządzące show-biznesem – mówił mi. – Nie wszystkie chwile były miłe, ale rekompensowały mi to spotkania z największymi artystami XX wieku. Pamiętam moje szóste urodziny z udziałem Duke'a Ellingtona. Siedziałem na jego kolanach, a on grał na pianinie „Happy Birthday". Bywał też u nas Miles Davis. Często odwiedzaliśmy go w garderobie przed i po koncercie. Z kulis przysłuchiwałem się, jak gra. Był dla mnie bardzo miły. Po latach, tuż po premierze debiutanckiej płyty, spotkałem go przypadkiem w samolocie. Spojrzał na mnie i powiedział swoim niskim, zachrypniętym głosem: „Hej, synku, podoba mi się to, co robisz. Trzymaj tak dalej". Przyjął moje zaproszenie do sesji nagraniowej płyty „Mama Said". Pomagał mi w pracy nad aranżacjami. Sprawił, że były bardziej jazzowe. Niestety wkrótce potem umarł.

Mało kto z fanów wie, że Lenny jako nastolatek występował w operze.

– Kiedy miałem 11 lat, rodzice przeprowadzili się z Nowego Jorku do Los Angeles, by mieć bliżej do Hollywood, w którym spędzali coraz więcej czasu – opowiadał. – Tak wstąpiłem do California Boys Choir, uważanego podówczas za drugi na świece chór chłopięcy. Bardzo często zapraszano nas do Hollywood Bowl. Śpiewałem w blisko dziesięciu operach, m.in. w „Carmen" i „Tosce". To wtedy przytrafiły mi się dwa spotkania ze światowej sławy dyrygentami Erichem Leinsdorfem i Zubinem Mehtą. Oglądałem wiele widowisk baletowych. Te wszystkie doświadczenia bardzo rozwinęły moją wyobraźnię muzyczną. Niestety, mój głos się zmienił. Nie poradziłbym sobie z wysokimi rejestrami. Ale wiedza muzyczna pozostała. Przydaje się przy komponowaniu.

Córką z jedynego małżeństwa jest Zoë Kravitz, również aktorka, która dała się poznać w „Wielkich małych kłamstewkach", serialu HBO.

– Zrezygnowałem z tresury i systemu zakazów, uczę ją świata, pokazuję jaki jest – mówił mi, kiedy córka była nastolatką. – Dobry rodzic jest po prostu dobrym nauczycielem, tak to rozumiem. Dlatego nie utrudniam jej kontaktu z chłopcami, rozmawiam tylko o tym, jakie są to relacje. Lekcje organizuje nam samo życie. Kiedy byliśmy w Danii, zawiozłem ją do Christiany, dzielnicy Kopenhagi, gdzie w latach 60. powstała hippisowska komuna. Narkotyki są tam bardzo łatwo dostępne. Nie chcę, by moja córka brała je, ale nie omijam tego tematu. Widziała, jak wygląda heroina, haszysz, LSD, ale wie też, jakie kryje się w nich przekleństwo, dramat. Unikając rozmowy, nic bym nie osiągnął, poza bardzo złudnym dobrym samopoczuciem. To zdumiewające, ale unikając zakazów, słownych utarczek, tłumacząc wiele spraw, można naprawdę sporo osiągnąć.

Lenny był zaskoczony tym, że córka zdecydowała się na karierę aktorską.