Ostatnie tygodnie 2023 r. przyniosły wysyp rozstrzygnięć TSUE w polskich sprawach o kredyty konsumenckie, nie tylko frankowe. 23 grudnia ukazał się wyrok C-321/22 Provident Polska S.A., 7 grudnia wyrok C-140/22 mBank, 11 grudnia postanowienie C-756/22 Bank Millenium, a 14 grudnia wyrok C-28/22 Syndyk masy upadłości Getin Noble Bank S.A.
Wbrew temu, co można było usłyszeć w mediach, nie przyniosły one przełomów – te nie występują zresztą często w konsumenckim orzecznictwie TSUE. Orzeczenia pokazały raczej, jak utrwalone jest stanowisko Trybunału w kwestiach konsumenckich, a przewidywanie, choćby kierunkowe, treści jego rozstrzygnięć nie nastręcza dużych problemów. Orzeczenia porządkują stan prawny w Polsce, ws. skutecznego stosowania prawa konsumenckiego i wyznaczają granice swobody, a także obowiązki sądów w sprawach konsumenckich.
Czytaj więcej
Wyrok TSUE jest kolejnym korzystnym rozstrzygnięciem dla konsumentów, które rozbraja rozstrzygnięcia SN.
Ekscytujące nowości w procesie
Spośród wskazanych orzeczeń TSUE największe zainteresowanie mediów wzbudziły wyroki C-140/22 i C-28/22. Dotyczyły„jedynie” technikaliów procesów frankowych. Mają jednak przełożenie nie tylko na ekonomiczne skutki rozstrzygnięć na poziomie krajowym, ale też na podejście do konsumentów w sądach, a to później może mieć większe znaczenie niż samo liczenie odsetek.
Konsumenci zatriumfowali we wszystkich aspektach. W sprawie C-140/22 TSUE potwierdził automatyzm ochrony przysługującej konsumentowi na tle dyrektywy 93/13 i wyeliminował wprowadzoną przez SN i budzącą duże wątpliwości w praktyce konieczność złożenia przez konsumenta sformalizowanego oświadczenia dotyczącego skorzystania z tejże ochrony. W sprawie C-28/22 wyrugował perspektywę niekorzystnego dla konsumentów liczenia odsetek i de facto wyeliminował możliwość korzystania przez banki z niezwykle dla nich korzystnego procesowo prawa zatrzymania. Jeśli dodać do tego rozstrzygnięcie ws. C-287/22 Getin Noble Bank S.A. z połowy 2023 r., nakazujące de facto wydawanie zabezpieczeń na rzecz konsumentów, okazuje się, że polskie sądy otrzymały precyzyjne wskazówki: sprawy frankowe mają być rozstrzygane szybko, sprawnie, a możliwości oferowane przez krajowe przepisy proceduralne, które mogą naruszyć skuteczność ochrony gwarantowanej dyrektywą 93/13, nie mogą być stosowane.