W powszechnej świadomości spółki kapitałowe funkcjonują jako podmioty stworzone wyłącznie dla prowadzenia określonej działalności gospodarczej i osiągania zysku. Tymczasem Kodeks spółek handlowych w art. 151 przewiduje możliwość prowadzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Na tej podstawie funkcjonują w obrocie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością działające „non profit", czyli nie w celu osiągania zysków. Spółki takie nazywane są w nomenklaturze spółkami non profit, jednakże nie jest to forma wyraźnie uregulowana prawem, a ukształtowana praktyką.
Do największych zalet spółek non profit należy to, że zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (dalej jako „ustawa o pożytku publicznym") mogą uzyskać status organizacji pożytku publicznego. Aby dany podmiot określić mianem „spółki non profit" nie wystarczy wskazać tylko innego niż zarobkowy celu spółki, konieczne jest także wyartykułowanie w akcie założycielskim zakazu dzielenia wypracowanego zysku pomiędzy wspólników, członków zarządu, pracowników, radę nadzorczą czy komisję rewizyjną oraz obowiązku przeznaczania zysku na określony umową spółki cel społeczny. Takie ukształtowanie zasad dotyczących przeznaczenia ewentualnie wypracowanego zysku umożliwia art. 191 §2 k.s.h., który przewiduje, że „umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku".
Spółki non profit najczęściej powoływane są dla celów badawczych i naukowych, do prowadzenia klubów sportowych, a także w celu wykonywania szeroko rozumianej działalności o charakterze społecznym.
Mocne strony
Prowadzenie działalności społecznej w formie spółki non profit może być ciekawą alternatywą dla fundacji i stowarzyszeń, gdyż spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada wiele zalet w porównaniu do form prawnych typowych dla działalności społecznej. Działalność spółek kapitałowych uregulowana została w Kodeksie spółek handlowych, dla którego zarówno doktryna, jak i orzecznictwo wypracowały ogromną ilość komentarzy i orzeczeń, które bardzo pozytywnie wpływają na pewność fundamentów prawnych spółki. Spółka non profit nie tylko może uzyskać status organizacji pożytku publicznego i korzystać z wiążących się z tym ułatwień podatkowych oraz przywilejów, ale także na zasadzie art. 3 ustawy o pożytku publicznym, ubiegać się o realizację zadań ze środków publicznych przeznaczonych dla podmiotów prowadzących działalność społecznie użyteczną.
Jednocześnie spółka non profit wciąż będzie wiarygodnym partnerem dla biznesu i może ubiegać się o zamówienia publiczne, na takich samych zasadach jak inne, komercyjne podmioty gospodarcze. Również w ramach działań społecznej odpowiedzialności biznesu wybór spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako formy prowadzenia tej działalności wydaje się być korzystnym wyjściem – umożliwia ona bardzo dużą elastyczność w prowadzeniu działalności.