Przede wszystkim interes
Co należy rozumieć pod pojęciem interesu spółki oraz całej grupy? K.s.h. w żaden sposób nie definiuje pojęcia interesu spółki. W pełni uzasadnione wydaje się jednak stwierdzenie, że interes spółki jest kreowany przez wspólników spółki. Udziałowcy bądź akcjonariusze spółki są w istocie jej „właścicielami" i to od ich decyzji zależy jej dalszy byt, gdyż w każdej chwili mogą podjąć decyzję o likwidacji spółki.
W związku z tym, również interes całej grupy spółek będzie w sposób analogiczny kształtowany przez spółkę, która kontroluje pozostałe podmioty. Interes grupy, a zarazem poszczególnych spółek kontrolowanych, będzie zatem kształtowany przez spółkę matkę, a jego bieżąca realizacja będzie spoczywać na członkach zarządu.
Podobne stanowisko w tej kwestii zajął Sąd Najwyższy w swojej uchwale z 5 listopada 2009 (I CSK 158/09) w której wskazał, że w żadnym razie nie można mówić o autonomicznym interesie spółki, gdyż jest on kształtowany przez jej wspólników z uwzględnieniem celu spółki określonego w umowie czy statucie.
Zdaniem autora
Wojciech Trzciński radca prawny, SSW Spaczyński, Szczepaniak i Wspólnicy
W orzecznictwie i literaturze prawniczej prezentowane jest również stanowisko o autonomicznym charakterze interesu spółki. Takie podejście może jednak w praktyce sparaliżować efektywne działanie w ramach grup spółek. Zdarza się nierzadko, że członkowie zarządów spółek zależnych w ramach grup kapitałowych znajdują się między młotem a kowadłem. Z jednej strony wykonanie poleceń spółki kontrolującej może zostać potraktowane jako sprzeczne z interesem spółki kontrolowanej i narazić członka jej zarządu na odpowiedzialność cywilną a nawet karną. Z kolei z drugiej strony, niewykonanie takiego polecenia może pociągać za sobą inne ryzyka – w szczególności ryzyko odpowiedzialności korporacyjnej, której skutkiem może być utrata funkcji członka zarządu. Generalnie poprawy sytuacji nie rokuje obecny stan prac legislacyjnych. Opracowane ostatnimi czasy dwa konkurencyjne projekty regulacji grup spółek – projekt Ministerstwa Gospodarki oraz projekt Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego zostały w ramach prac międzyresortowych zablokowanie i najprawdopodobniej nie staną się one w najbliższym czasie obowiązującą materią ustawową.
Co charakterystyczne, - zarówno projekt Ministerstwa Gospodarki jak i projekt Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego zakładały kompleksową regulację grup spółek oraz uchylenie art. 7 k.s.h. – ze względu na liczne wątpliwości, jakie wywołuje ten przepis oraz fakt, że w praktyce nie zawiera się umów o zarządzanie spółką zależną czy umów o przekazanie zysku przez spółkę zależną.
