Adam Gomoła: Wielu mówiło o stawianiu na młodych, a tylko Polska 2050 to zrobiła

Plus Minus: Zaskoczony?

Trochę tak, ale mam przeświadczenie, że zapracowaliśmy sobie na tę wygraną. To były bardzo intensywne miesiące. Największym zwycięstwem jest to, jak zgrany zespół udało mi się wokół siebie zbudować. Mam nadzieję, że nie rozejdziemy się teraz i dalej będziemy wspólnie pracować. Na pewno nie spodziewałem się tego, że – nawet mając jedynkę na liście – zyskam aż trzykrotną przewagę nad „dwójką”. Powiem więcej: nie spodziewali się tego nawet znający się na polityce ludzie z mojego okręgu (opolskiego – red.). Mówiono, że będę najsłabszym liderem listy w Polsce, a tu niemal 22 tys. głosów. To duży prestiż oraz odpowiedzialność. Z drugiej strony zdawałem sobie sprawę z atutów swojej kampanii i okazało się, że ta strategia, którą dwa miesiące temu obraliśmy, była skuteczna.

Co masz na myśli?

Chciałem pokazać wyborcom te cechy, które mogłyby być w jakiś sposób wyróżniające. Wiadomo, że dla mnie sprawy przyszłości są bardzo ważną częścią agendy – klimat, edukacja i gospodarka. Ale poza merytoryką wyborcy chcą emocji. Wydaje mi się, że każdy kandydat musi znaleźć taką, która w jakiś sposób może go opisywać. W moim przypadku była to energia. Generalnie jestem bardzo rzutki, szybko mówię i tryska ode mnie chęć działania. Oczywiście, ktoś może uznać to za brak ogłady, ale jako sztab postanowiliśmy promować taki styl bycia. Podobnie z wiekiem. Część osób mówiła, że 24 lata to za mało na zostanie posłem. Nigdy z tym nie polemizowałem, bo to prawo każdego, by tak czy inaczej daną cechę oceniać. Koniec końców udało mi się zdobyć mandat. Czuję w związku z tym odpowiedzialność, żeby nie uderzyła mi do głowy woda sodowa.

Boisz się tego?

Szczerze mówiąc, tak, bo gdy uderza sodówa, to człowiek nie zdaje sobie z tego sprawy. Trzeba mieć przy sobie bliskie osoby, które w odpowiednim momencie zwrócą na pewne kwestie uwagę. Starsi koledzy i koleżanki sprzedali mi parę cennych rad.

Czytaj więcej

Plus Minus

Nadia Oleszczuk-Zygmuntowska: Czasem przypominam sobie, że mam 23 lata

Oferta Lewicy trafia przede wszystkim do kobiet z dużych miast. Sama jestem z małego miasta i rodziny robotniczej, więc rozumiem, dlaczego nie wszystkie kobiety widzą w politykach i polityczkach Lewicy swoich reprezentantów albo nie czują, że są autentyczni - mówi Nadia Oleszczuk-Zygmuntowska, działaczka społeczna i związkowa, kandydatka do Sejmu z list KO.

Przykład?

Żeby nie korzystać z ułatwień, które daje mandat poselski, a jeśli już, to tylko w uzasadnionych przypadkach. Trzeba starać się utrzymywać kontakt z rzeczywistością, żyć jak normalni ludzie. To było zresztą jedno z moich wyborczych haseł: „dość polityków, którzy widzą świat tylko zza przyciemnianych szyb limuzyn”. W pewnym sensie jest to także obietnica.

Czujesz presję w związku z oczekiwaniami wobec młodych? Wiele osób dużo sobie obiecuje po młodym pokoleniu, a ty teraz będziesz jego reprezentacją.

Smuci mnie, że liczba posłów poniżej 30. roku życia spadła z 14 do 3, a już za rok zostanę tylko ja. Będę na pewno skupiał w związku z tym uwagę. Liczę, że w innych parlamentarzystach znajdę wsparcie w sprawach mojego pokolenia i dzięki temu uda mi się „dowieźć”. Na pewno widzę, że moja partia  mnie wspiera. Udało mi się przekonać kierownictwo do wielu postulatów, które znalazły się w naszym programie. Mam tu na myśli np. obniżenie wieku pozwalającego dziewczynom na samodzielną wizytę u ginekologa. Obecnie polskie prawo pozwala na uprawianie stosunku seksualnego od 15. roku życia, ale na pójście do ginekologa już nie. To można zmienić jedną ustawą. Poza tym, zwróć uwagę, że wiele ugrupowań mówiło o stawianiu na młodych, a tylko Polska 2050 to zrobiła i zdecydowała się dać takiej osobie pierwsze miejsce na liście. Mam poczucie, że w mojej partii nie ma podziału na „dzieci”, które siedzą przy osobnym stoliku, i dorosłych. Wszyscy pracujemy razem. Nie wiem, z czym się będę mierzył, gdy mowa o innych partiach. Bo może być tak, że retorycznie młodych będą wspierać, a w kuluarach usłyszę, że tak naprawdę nikogo to nie interesuje. Nawet jeśli tak się wydarzy, to z pewnością znajdę poparcie w rozmaitych organizacjach pozarządowych czy związkach zawodowych, z wzajemnością zresztą.

Często się mówi, że młodzi myślą innymi schematami niż starsi. Czym ty różnisz się od swoich kolegów i koleżanek z partii?

(cisza) Wiele spraw, które chciałem, żeby były w naszym programie, znalazły się w nim, więc chyba na tym poziomie niespecjalnie różnię się od reszty. Oni też bardzo dobrze rozumieją, o co młodym ludziom chodzi. Gdy słucham, co motywuje Szymona Hołownię i innych działaczy, to jest to właśnie troska o świat ich dzieci. Ale ja akurat bardzo często słyszę, że jestem nader dojrzały jak na swój wiek (śmiech).

Zgadzasz się z tym?

Coś w tym może być, choć staram się nie tracić kontaktu z tym, co postrzegane jest jako młodzieżowe. Pomaga mi w tym moje młodsze rodzeństwo, bo mój brat często pokazuje mi rozmaitych raperów, sam amatorsko uprawia ten gatunek. Mam więc kogoś, kto sprowadzi mnie na ziemię, gdy w swojej działalności politycznej wyfrunę ponad „młodzież”. Wydaje mi się też, że byłem wychowywany na „starszych” standardach, bo pochodzę z małej miejscowości, do której wszelkie nowinki technologiczne przychodziły z opóźnieniem. Całe życie mieszkałem na robotniczym osiedlu w Krapkowicach i częściej bawiliśmy się kijami niż komórkami. W tym sensie mam czasem wrażenie, że mentalnie bliżej mi do pokolenia milenialsów.

Jak byś się określił ideowo?

Zielony demokrata. Sprawy klimatu i środowiska zawsze stały u nas na agendzie, mimo że dla części starszych osób może się to wydawać zbyt radykalne. Tyle tylko, że każde pokolenie w historii walczyło o lepsze jutro, a nam przyszło zmagać się z tym, by mieć jakiekolwiek. Mam nadzieję, że w ciągu najbliższych czterech lat uda mi się sprawić, by te kwestie zaczęto realnie załatwiać. Mowa tu o zmianie ustawy wiatrakowej, zbudowaniu lepszego systemu prosumenckiego…

W koalicji z PSL-em chcesz klimat ratować?

Gdy ustalaliśmy listę wspólnych spraw, to zielona energetyka była tematem, w którym najłatwiej udało nam się osiągnąć kompromis. Gdy patrzę na pewne inicjatywy, które koalicja PO–PSL podejmowała, to mam przekonanie, że ludowcy nie będą tu hamulcowymi. Myślę np. o biogazowniach czy odnawialnych źródłach energii. Powiem ci, że jeszcze przed wyborami brałem udział w debacie Młodzieżowego Strajku Klimatycznego i wynoszę z niej przekonanie, że w sprawach transformacji energetycznej dotychczasowa opozycja jest zaskakująco zgodna. Z PiS i Konfederacji, niestety, nikt się nie stawił. Jestem więc dobrej myśli, bo nawet tam, gdzie pojawią się kwestie sporne, to z pewnością zasiądziemy do stołu i wypracujemy optymalne rozwiązanie.

Co ukształtowało cię w takim myśleniu o świecie, zielony demokrato?

Patrząc na dotychczasowy bieg dziejów, jasno widać, że to demokracja była najlepszym ustrojem. W Polsce też, jak się okazało, mieliśmy tego przykład. Myślę, że ostatnie osiem lat nauczyło nas, że tylko z silnymi instytucjami i praworządnością jesteśmy w stanie uniknąć osuwania się państwa w system autorytarny – tak jak to miało miejsce w Turcji czy na Węgrzech. Nie chciałbym, żeby i mój kraj podążył tą ścieżką. Postanowiłem sobie zresztą, że albo mi się to uda, albo będę chciał ułożyć sobie życie gdzie indziej. Uważam, że w jakimś sensie zaangażowanie społeczne i polityczne jest współczesną formą patriotyzmu, bo nie mamy już czasów, gdy musimy bronić kraju z karabinem w ręku.

Dobrze zrozumiałem, że albo praworządność, albo emigracja?

Tak. Mamy umowę społeczną, która zobowiązuje państwo do przestrzegania zasad i nie wyobrażam sobie żyć w miejscu, w którym ta umowa jest łamana. Oczywiście prościej byłoby wyjechać od razu, niż tworzyć Polskę 2050, o której mówiło się, że absolutnie nie ma szans dotrwać do wyborów, ale czuję, że to Polska jest moim miejscem i chcę o nie zawalczyć. Dlatego tak niesamowicie wkurzało mnie odmawianie opozycji polskości. Nie ma w moim przekonaniu gorszej obelgi niż powiedzieć, że jestem antypolski.

Jakie jest pierwsze wydarzenie polityczne, które świadomie pamiętasz?

Chyba referendum w sprawie wejścia do Unii Europejskiej. Miałem wtedy wprawdzie cztery lata, ale mam w głowie tę podniosłą atmosferę, która wówczas panowała. W przedszkolu wisiały flagi Unii i uczyli nas „Ody do radości”. Moje pokolenie zresztą właśnie z tego powodu nie zna świata poza członkostwem w UE i stąd też może wynikać ta ogromna frekwencja wśród młodych, bo gdyby PiS zwyciężył po raz trzeci, to polexit stałby się realnym zagrożeniem.

Czyli pamiętasz czasy, gdy formował się podział na PO i PiS. Po 20 latach on nadal trwa.

Gdy zyskiwałem szczątkową świadomość polityczną, premierem był Jarosław Kaczyński, potem przez siedem lat Donald Tusk, a po 2015 r. znowu faktycznym przywódcą był prezes PiS. Dorastałem w poczuciu, że ta polaryzacja z jednej strony szkodzi, z drugiej zaś odbiera tlen innym ugrupowaniom, którym łatwiej byłoby pokonać PiS, bo PO wciąż ma silny elektorat negatywny. Dlatego też zaangażowałem się w Polskę 2050 – bo miałem przekonanie, że po sześciu przegranych wyborach z rzędu nie ma innej recepty niż uformowanie jakiejś trzeciej drogi, która przełamałaby ten podział. I gdyby spojrzeć na sumaryczne wyniki Lewicy i PO, to są one podobne do tych z wyborów w 2019 r. Różnicę zrobiły zatem głosy, które przyniosła opozycji Trzeci Droga. Cieszę się, że powstanie dzięki temu nowy rząd.

O ile się dogadacie.

Myślę, że nie będzie z tym problemu. Uczestniczyłem w wielu debatach, z których wynika, że nasze myślenie w różnych sprawach często jest zbieżne. Łączy nas przywiązanie do demokracji, praworządności, otwartości i europejskości. Te fundamenty pozwalają mi wierzyć, że nie tylko damy radę się porozumieć i przetrwamy cztery lata, ale że wyjdziemy z nich silniejsi.

Na poziomie tych haseł z pewnością się zgadzacie, ale gdy się wejdzie w szczegóły, to zaczynają się problemy. Jak pogodzić wyrazistych socjaldemokratów z Razem i twojego partyjnego kolegę Ryszarda Petru?

Wydaje mi się, że to kwestia transparentności. Chcemy, żeby umowa koalicyjna była jawna. Mamy dobry wzór z Niemiec. Tam po ostatnich wyborach spisano obszerną umowę, która godziła i socjaldemokratów, i liberałów. I ta koalicja wciąż trwa. Oczywiście naturalnym elementem polityki są różnego rodzaju ustępstwa, więc w przyszłym rządzie i takie będą musiały wystąpić. Być może momentami będzie trzeba zrobić jeden krok w tył, żeby w innych miejscach posunąć się o dwa kroki do przodu. Na tym polega kompromis i inny standard, który chcemy w polityce wprowadzać. Wszyscy jesteśmy tego świadomi.

Wyborcy też?