Michał Szułdrzyński: Czy to etyczne, by sztuczna inteligencja „ożywiała” zmarłych?

Możliwości sztucznej inteligencji będą się z każdym miesiącem zwiększać. I możemy wkrótce stanąć przed zagadnieniami etycznymi, które dziś trudno sobie wyobrazić.

Publikacja: 21.07.2023 17:00

Michał Szułdrzyński: Czy to etyczne, by sztuczna inteligencja „ożywiała” zmarłych?

Foto: Adobe Stock

W Brazylii z powodu sztucznej inteligencji wybuchł skandal. Firma Volkswagen w pierwszych dniach lipca opublikowała spot, w którym samochody niemieckiej marki reklamują dwa pokolenia piosenkarek. Supergwiazda z drugiej połowy XX w. Elis Regina z córką Marią Ritą, popularną dziś piosenkarką, śpiewają, prowadząc dwa modele VW. Matka – kultowego ogórka z lat 60., a córka – najnowszego elektrycznego busa tej marki. Tyle tylko, że Elis Regina zmarła ponad cztery dekady temu w wieku 36 lat, a do stworzenia filmu użyto sztucznej inteligencji (AI), która na podstawie filmów i nagrań z jej udziałem stworzyła obraz i głos piosenkarki.

Z kolei czeskie radio swoim słuchaczom zaprezentowało również oryginalny pomysł. Niezwykle popularny u naszych południowych sąsiadów piosenkarz Karel Gott czyta własną autobiografię. Sęk w tym, że Gott zmarł kilka lat temu, a wydane przed śmiercią wspomnienia „czyta” AI wygenerowanym cyfrowo głosem Gotta (część fragmentów, pozostałe czyta lektor).

Czytaj więcej

Michał Szułdrzyński: Referendum ws. migrantów. Szczucie w dniu papieskim

Zarówno w Czechach, jak i w Brazylii wykorzystanie AI wywołało mieszane uczucia. Jedni byli zachwyceni, inni się oburzali, widząc potencjalne niebezpieczeństwa w tego rodzaju praktyce. Jak więc widać, do listy różnych niepokojących możliwości sztucznej inteligencji należy dodać też kwestie cyfrowego ożywiania zmarłych artystów. Sprawa ma kilka wymiarów.

Jeden dotyczy spraw czysto formalnych, czyli praw autorskich. Czy rodzina zmarłego aktora będzie miała prawa nie tylko do filmów, w których zagrał, ale również do tych, w których zagrał jego awatar stworzony przez algorytm? To samo przecież dotyczy muzyki. Jak wygląda kwestia praw do piosenek, które zostały zaśpiewane głosem zmarłego piosenkarza? Niedawno Paul McCartney zapowiedział kolejną ostatnią piosenkę Beatlesów, w której powstaniu AI miało odegrać kluczową rolę. Pół biedy, gdy robi to członek legendarnego zespołu, ale co, gdy zaczną to robić muzyczni piraci?

Jak więc widać, do listy różnych niepokojących możliwości sztucznej inteligencji należy dodać też kwestie cyfrowego ożywiania zmarłych artystów. Sprawa ma kilka wymiarów.

Kolejnym problemem jest właśnie sfera etyki. Czy to etyczne „ożywiać” zmarłych i wykorzystywać do celów, które niekoniecznie musiałyby im się podobać? W Brazylii zwracano na przykład uwagę, że Elis Regina krytykowała prawicową dyktaturę, której sojusznikiem była marka VW. W Czechach wdowa po Gotcie twierdzi, że Karel byłby pomysłem zachwycony, ale już jego córka ma zupełnie inne zdanie. „Powinni dać tacie odpoczywać” – skomentowała oburzona.

Czytaj więcej

Michał Szułdrzyński: Autostrada do piekła AI

Jak zauważył „The Guardian”, w Brazylii toczy się dziś dyskusja etyczna w tej sprawie. Syn Elis Reginy, cytowany przez brytyjską gazetę, cieszy się, że spot z udziałem jego matki wywołał refleksję nad tym, jak głęboki wpływ na człowieczeństwo może mieć AI. Z kolei brazylijska izba reklamy Conar zapowiedziała swoje śledztwo w tej sprawie w związku z obawą o dezinformację. Dzieci i młodzież mogą być – twierdzi Conar w oświadczeniu – skonfundowane oglądaniem świeżo wytworzonych materiałów z udziałem dawno zmarłych, ponieważ prowadzić to może do zatarcia granic między fikcją i rzeczywistością.

Ale przecież wiemy dobrze, że nie chodzi tu jedynie o młodzież. Podatni na dezinformacje są ludzie w każdym wieku. A zacieranie granic między tym, co rzeczywiste, a tym, co wytworzone przez AI, może prowadzić do tego, że albo będziemy gotowi uwierzyć we wszystko, albo nie będziemy chcieli uwierzyć w nic. Poznawczo oba te scenariusze będą miały ten sam skutek: pojęcie prawdy straci sens.

Warto podkreślić, że tak poważne dyskusje wywołały dość niewinne przykłady używania AI do ożywiania zmarłych. Tyle że to dopiero początek. Możliwości AI będą się z każdym miesiącem, kwartałem i rokiem zwiększać radykalnie. I możemy wkrótce stanąć przed zagadnieniami etycznymi i filozoficznymi, które dziś jeszcze trudno sobie wyobrazić. Może zapytamy o nie sztuczną inteligencję?

W Brazylii z powodu sztucznej inteligencji wybuchł skandal. Firma Volkswagen w pierwszych dniach lipca opublikowała spot, w którym samochody niemieckiej marki reklamują dwa pokolenia piosenkarek. Supergwiazda z drugiej połowy XX w. Elis Regina z córką Marią Ritą, popularną dziś piosenkarką, śpiewają, prowadząc dwa modele VW. Matka – kultowego ogórka z lat 60., a córka – najnowszego elektrycznego busa tej marki. Tyle tylko, że Elis Regina zmarła ponad cztery dekady temu w wieku 36 lat, a do stworzenia filmu użyto sztucznej inteligencji (AI), która na podstawie filmów i nagrań z jej udziałem stworzyła obraz i głos piosenkarki.

Pozostało 86% artykułu
Plus Minus
Trwa powódź. A gdzie jest prezydent Andrzej Duda?
Plus Minus
Liga mistrzów zarabiania
Plus Minus
Jack Lohman: W muzeum modlono się przed ołtarzem
Plus Minus
Irena Lasota: Nokaut koni
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Plus Minus
Mariusz Cieślik: Wszyscy jesteśmy wyjątkowi