Trwające obecnie prace nad wdrożeniem dyrektywy 2022/2041 w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych, która powinna zostać implementowana do 15 listopada 2024 r., wywołują dyskusję na temat skutków wdrożenia oraz obawy pracodawców o zwiększenie kosztów pracy związanych ze zwiększeniem płacy minimalnej. O wspomnianych skutkach przesądzą oczywiście regulacje krajowe. Wiele bowiem zależy od tego, jakie wskaźniki w celu spełnienia wymogów prawnych UE zostaną przyjęte przez polski parlament. W tym zakresie prawodawca unijny przewiduje szeroki zakres swobody dla państw członkowskich. Ponadto, dyrektywa 2022/2041 nie przewiduje terminu, do którego państwa członkowskie mają osiągnąć wskazane w niej wartości referencyjne (ani kar za ich nieosiągnięcie) oraz procentu adekwatności, który należy poprawić podczas aktualizacji wysokości wynagrodzenia minimalnego. W rezultacie wymóg stosowania wskaźników określonych w dyrektywie jest raczej obowiązkiem starannego działania niż rezultatu.
Cel modyfikacji
Europejski ustawodawca zdecydował się na przyjęcie wspomnianej dyrektywy aby poprawić warunki pracy i życia w Unii Europejskiej. Jednakże, celem Dyrektywy, zgodnie z motywem 19 preambuły, nie jest określanie poziomu wynagrodzeń (co leży w zakresie kompetencji poszczególnych państw członkowskich) czy też utworzenie jednolitego mechanizmu ustalania wynagrodzeń minimalnych. Jest nim przyjęcie rozwiązań gwarantujących większą ochronę praw pracowników do minimalnego wynagrodzenia, poprzez powiązanie go ze zobiektywizowanymi wskaźnikami. Dyrektywa wprowadza mechanizmy pozwalające pracownikom na otrzymywanie wynagrodzenia zapewniającego im godne życie, przy uwzględnieniu kosztów utrzymania oraz ogólnego poziomu wynagrodzeń.
Czytaj więcej:
Zgodnie z unijnymi przepisami państwa członkowskie, w których obowiązują ustawowe wynagrodzenia minimalne, są zobowiązane do ustanowienia niezbędnych procedur ustalania i aktualizowania tych płac. Dyrektywa przewiduje wytyczne w zakresie takich procedur. Podstawą ustalania i aktualizowania minimalnej pensji mają być kryteria umożliwiające zapewnienie adekwatności wynagrodzeń w celu osiągnięcia godnego poziomu życia, zmniejszenia ubóstwa pracujących, a także wspierania spójności społecznej i pozytywnej równości społecznej oraz zmniejszenia luki płacowej między kobietami a mężczyznami. Kryteria te w każdym państwie członkowskim powinny być dostosowane do panujących praktyk, jednakże mogą one obejmować takie elementy jak:
- siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych, z uwzględnieniem kosztów utrzymania
