Podstawową zasadą polskiego ustawodawcy podejmującego decyzje dotyczące każdego dziecka jest jego ogólnie pojęte dobro. W obecnej sytuacji należy sobie zadać pytanie, czy przepisy, które zostały wprowadzone w trybie pilnym w ustawie z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, są w stanie zagwarantować właściwą ochronę interesów dzieciom, które znalazły się w Polsce bez opieki odpowiedzialnych za nie osób dorosłych, czyli rodziców lub innych opiekunów.
Podstawa prawna
W celu zapewnienia opieki dzieciom, które przybyły do Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainy bez opieki dorosłych w normalnych warunkach ponoszących za nie odpowiedzialność, ustawa powołała do życia instytucję opiekuna tymczasowego. Określenie „tymczasowy” może sugerować, że jest to rozwiązanie wyjątkowe, czasowe. Najprawdopodobniej jednak należy przygotować się na długie funkcjonowanie tej instytucji, a być może już na stałe pozostanie jej w polskim ustawodawstwie.
Czytaj więcej
Specustawa przyznaje rodzinom uciekającym przed wojną w Ukrainie prawo do świadczeń socjalnych np. 500 Plus. Przez długi czas oczekiwania na nadanie numeru PESEL obywatele Ukrainy nie mogą składać wniosków o przyznanie tych świadczeń - alarmuje Rzecznik Praw Obywatelskich.
Należy zauważyć, że obowiązki opiekuna tymczasowego są w rzeczywistości tożsame z podstawowymi zadaniami określonymi w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przypisanymi opiekunowi prawnemu. Opiekun tymczasowy, podobnie jak funkcjonujący od dawna w prawie polskim opiekun prawny, będzie upoważniony do reprezentowania małoletniego oraz sprawowania pieczy nad jego osobą oraz majątkiem. Podobnie jak opiekun prawny, został zobowiązany do uzyskiwania zezwolenia sądu opiekuńczego we wszystkich ważniejszych sprawach, które będą dotyczyć osoby lub majątku dziecka.
Kto może zostać opiekunem?
Ustawodawca określił również krąg osób, które zostały uprawnione do objęcia obowiązków opiekuna tymczasowego. Są nimi najbliżsi dziecka, czyli krewni, powinowaci lub inne osoby, które są w stanie zapewnić rękojmię należytego wykonywania obowiązków opiekuna i wypełniają warunki określone w art. 148 k.r.o.
