Od 1 stycznia 2018 r. w wyniku nowelizacji art. 23 ust. 1 pkt 45 lit. a ustawy o PIT oraz art. 23 ust. 1 pkt 45c ustawy o PIT ograniczone zostanie prawo do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od składników majątku nabytych w drodze darowizny i spadku. Z kolei art. 23 ust. 1 pkt 64 ustawy o PIT ograniczy prawo do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na opłaty licencyjne od takich składników.
Przepis przejściowy nie wyjaśnia wszystkiego
W ustawie nowelizującej zawarty jest tylko jeden przepis przejściowy odnoszący się do ww. regulacji. Zgodnie z art. 9 ustawy nowelizującej, „przepisy art. 23 ust. 1 pkt 45c i pkt 64 ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się z uwzględnieniem kwot zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed wejściem w życie niniejszej ustawy". Brak jest natomiast przepisów przejściowych odnoszących się do zasad amortyzacji rozpoczętej przed 1 stycznia 2018 r.
Kwestią wymagającą wyjaśnienia jest więc to, czy podatnicy, którzy rozpoczęli amortyzację składników majątku otrzymanych w drodze spadku lub darowizny przed 1 stycznia 2018 r., mogą kontynuować ją według niezmienionych zasad po tej dacie aż do momentu, w którym suma odpisów amortyzacyjnych zrówna się z wartością początkową.
Co z ochroną praw nabytych...
Artykuł 23 ust. 1 pkt 45 lit. a i pkt 45c ustawy o PIT ograniczające prawo do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych nie powinny mieć zastosowania do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych po wejściu w życie ustawy nowelizującej, w przypadku gdy rozpoczęcie ich dokonywania miało miejsce przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej. Przyjęcie odmiennego stanowiska stałoby bowiem w sprzeczności z zasadą ochrony praw nabytych i zasadą ochrony interesów w toku.
...oraz interesów w toku
Interesami w toku nazywamy te przedsięwzięcia gospodarcze i finansowe, które rozpoczęto na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów, lecz są niezakończone w sytuacji, gdy te przepisy uległy zmianie (wyroki Trybunału Konstytucyjnego z 15 lipca 1996 r., K 5/96 i z 7 lutego 2001 r., K 27/00; por. J. Oniszczuk, Konstytucja Rzeczypospolitej..., s. 223; oraz z 25 listopada 1997 r., K 26/97; tak też NSA w wyroku z 26 listopada 2014 r., II FSK 3021/12). Sytuacja prawna podmiotów dotkniętych nową regulacją powinna być poddana takim przepisom przejściowym, by podmioty te mogły dokończyć swoje przedsięwzięcia podjęte na podstawie wcześniejszej regulacji w uzasadnionym przeświadczeniu, że regulacje te są i pozostaną stabilne (wyroki TK z 28 stycznia 2003 r., SK 37/01 i z 10 lutego 2015 r., P 10/11, pkt 4.2).