Nie ma właściwie dnia, by na światło dzienne nie wychodziły kolejne dowody potwierdzające, że w Polsce opłaca się być nieuczciwym. Oto miliony złotych zostały rozdane po politycznej znajomości i ze złamaniem przepisów z Funduszu Sprawiedliwości. Oto kilkaset osób zostało zwolnionych ze spółek podległych Agencji Rozwoju Przemysłu, bo wedle nieoficjalnych, medialnych doniesień audyt ich pracy w latach 2015–2023 wykazał działanie niezgodne z prawem i niegospodarność. Oto Telewizja Polska składa zawiadomienie do prokuratury w sprawie – jak twierdzi – fikcyjnego zatrudnienia pracownicy, która miała zainkasować 1,5 mln zł, ale żadnej pracy nie wykonać. I zapewne to dopiero początek takich informacji.
Czytaj więcej
Pogarszają się standardy uczciwości, rośnie skłonność do działań nieetycznych – wynika z raportu firmy doradczej EY opartego na Światowym Badaniu Uczciwości w Biznesie 2024.
Polska coraz bardziej skorumpowana, największym problemem rząd PiS
Przez ostatnie lata opowieści o skoku na kasę, przymykaniu oczu na łamanie prawa i zatrudnianiu po znajomości krążyły w przestrzeni publicznej niczym miejskie legendy. Ktoś od kogoś słyszał, że gdzieś można się zatrudnić na podstawie partyjnej legitymacji z zakresem obowiązków sprowadzonym tylko do odbioru pensji. Ktoś od kogoś usłyszał, że gdzieś zrobiono interes życia, sprzedając generatory prądu z kilkunastokrotnym przebiciem ich wartości. I to nic, że wcześniej tam handlowano tylko koszulkami. To, że cwaniactwo i działanie niezgodne z prawem wypierało uczciwość, widać było jednak w badaniach. W 2023 r. Polska zanotowała najgorszy od dekady rezultat w badaniach nad percepcją korupcji. W corocznym raporcie Transparency International zajęliśmy 47. miejsce na 180 analizowanych krajów, zaliczając spadek z 29. miejsca w 2015 r. Dlaczego? Raport przynosi systemową odpowiedź: „kierowany przez PiS, polski rząd obezwładnił sądownictwo i podkopał rządy prawa, a jego reformy umożliwiły mu mianowanie swoich urzędników sądowych, a także prowadzenie dochodzeń przeciwko sędziom i ich karanie, ograniczając kontrolę władzy”.
Inne badanie, Barometr Globalnej Korupcji autorstwa również Transparency International, jest jeszcze bardziej zatrważające. W 2021 r. niespełna trzy czwarte Polaków postrzegało korupcję w rządzie jako duży problem, a 37 proc. z nas uznało, że w ciągu minionych 12 miesięcy w kraju wzrosła korupcja.
Badanie: co drugi Polak będzie nieuczciwy, jeśli dostanie za to pracę lub pieniądze
Biorąc pod uwagę powyższe, wnioski płynące z najnowszego raportu firmy doradczej EY, opartego na Światowym Badaniu Uczciwości w Biznesie 2024, nie są – o zgrozo! – zaskoczeniem. Z wywiadów przeprowadzonych z członkami zarządów, przedstawicielami kadry kierowniczej wyższego szczebla, menedżerami i pracownikami wybranych dużych spółek i instytucji publicznych z 53 krajów i terytoriów z całego świata wynika, że w Polsce bycie nieuczciwym stało się w ciągu ostatnich ośmiu lat bardziej popularne. Oto ponad połowa (53 proc.) badanych nad Wisłą dopuszcza możliwość nieuczciwego działania w celu poprawy perspektywy rozwoju własnej kariery lub wynagrodzenia. Przez dwa lata – poprzednie badanie było przeprowadzone w 2022 r. – takich postaw w polskim społeczeństwie przybyło aż o 20 pkt procentowych. Dla lepszego zobrazowania tego, jak wielki mamy dziś problem, wystarczy spojrzeć na średnią światową – nieuczciwość w biznesie akceptuje 38 proc.
