Środkami z dotacji można sfinansować naukę nauczycieli

Niepubliczna szkoła podstawowa może pokryć z dotacji koszty specjalnych kursów i szkoleń dla nauczycieli jako formę doskonalenia zawodowego, gdy jest to związane z pracą z uczniami.

Publikacja: 26.06.2024 04:30

Środkami z dotacji można sfinansować naukę nauczycieli

Foto: Adobe Stock

Sposób wydatkowania środków dotacji od wielu lat jest jedną z bardziej problematycznych kwestii w kontekście finansowania oświaty. Ocena prawna tego zagadnienia wymaga odniesienia się zarówno do przepisów ustawy z 27 października 2017 r. o  finansowaniu zadań oświatowych (tekst jedn. DzU z 2024 r., poz. 754), jak i pomocniczo do stanowiska przedstawionego przez jedną z regionalnych izb obrachunkowych.

Jeżeli chodzi o przepisy regulujące przeznaczenie środków dotacji, to zasadnicze znaczenie należy przypisać art. 35 przywołanej ustawy. Choć jest on obszerny, to nie rozstrzyga wielu wątpliwości zarówno po stronie podmiotów dotujących, jak i beneficjentów dotacji. Z jego treści – ust. 1, który dzieli się na pkt 1 i 2 – wynika zaś rozdział na dwie podstawowe grupy wydatków: bieżące i majątkowe.

Czytaj więcej

Dotacja nie pokrywa wszystkich kosztów szkoły

Realizacja zadań placówki

Jak wynika z pkt 1, dotacje są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań placówek wychowania przedszkolnego, szkół lub placówek w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być wykorzystane wyłącznie na pokrycie wydatków bieżących placówki wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki, obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności placówki wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki, w tym na:

- roczne wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej na podstawie umowy o pracę w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce w przeliczeniu na maksymalny wymiar czasu pracy – w wysokości nieprzekraczającej określonych tam szczegółowo parametrów,

- roczne wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej na podstawie umowy cywilnoprawnej w publicznym lub niepublicznym przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce, oraz osoby fizycznej prowadzącej publiczne lub niepubliczne przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego – w wysokości według podanych tam szczegółowo parametrów,

- sfinansowanie wydatków związanych z realizacją zadań organu prowadzącego, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy – prawo oświatowe (tekst jedn. DzU z 2024 r., poz. 737) oraz zadania, o którym mowa w art. 83 ust. 6 ustawy z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 622 ze zm.).

Ten ostatni wydatek nawiązuje do art. 10 ust. 1 ustawy – prawo oświatowe, z którego z kolei wynika, że organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:

- zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,

- zapewnienie warunków umożliwiających stosowanie specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym,

- wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie,

- zapewnienie obsługi administracyjnej, w tym prawnej, obsługi finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2–6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 120 ze zm.), i obsługi organizacyjnej szkoły lub placówki,

- wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych, przeprowadzania egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych,

- wykonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do dyrektora szkoły lub placówki,

- przekazanie do szkół dla dzieci i młodzieży oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7, z wyjątkiem szkół artystycznych realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne, informacji o podmiotach wykonujących działalność leczniczą, udzielających świadczeń zdrowotnych w zakresie leczenia stomatologicznego dla dzieci i młodzieży, finansowanych ze środków publicznych.

Wydatki majątkowe

Z kolei pkt 2 wskazuje, że ww. dotację można wykorzystać na pokrycie wydatków na zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmujących:

- książki i inne zbiory biblioteczne,

- środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w placówkach wychowania przedszkolnego, szkołach i placówkach,

- sprzęt rekreacyjny i sportowy dla dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,

- meble,

- pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości określonej zgodnie z art. 16f ust. 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100 proc. ich wartości w momencie oddania do używania.

Co do zasady wydatki na podnoszenie kwalifikacji zawodowych nauczycieli niepublicznej szkoły można rozpatrywać w ramach art. 35 pkt 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, gdzie ustawodawca nawiązuje do „każdego wydatku poniesionego na cele działalności placówki wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki”. Jest to pojemne znaczeniowo określenie.

Stanowisko RIO

Szczególnie pomocne w ocenie jest stanowisko zawarte w piśmie Regionalnej Izby Obrachunkowej Kielce z 28 grudnia 2023 r. (znak WI.54.71.2023; źródło: https://bip.kielce.rio.gov.pl). Izba analizowała dopuszczalność pokrycia ze środków dotacji oświatowej kosztów specjalistycznych szkoleń, kursów czy studiów podyplomowych podnoszących kwalifikacje zawodowe zatrudnionych w placówce – niepublicznej szkole podstawowej – nauczycieli. RIO wskazała, że jest to możliwe, aczkolwiek pod pewnymi warunkami. Zaakcentowała, że niezbędne jest, aby nauczyciele, którzy podejmą i ukończą formę kształcenia, mieli możliwość wykorzystania wiedzy w ramach wykonywanych przez siebie obowiązków służbowych.

Jak zaznaczyła Izba, za każdym razem konieczna jest analiza, czy sfinansowanie danego wydatku stanowi bieżący wydatek, który pomoże realizować zadania szkoły w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Finalnie RIO stwierdziła – powołując się na ww. art. 35 ust. 1 ustawy – że środki pochodzące z dotacji oświatowej mogą zostać przeznaczone na sfinansowanie zadań w zakresie form doskonalenia zawodowego, wtedy gdy służą realizacji celów dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych w danej jednostce oświatowej, a w szczególności gdy odpowiadają potrzebom uczniów danej placówki.

Zatem cokolwiek wynika wprost z przepisów rangi ustawowej, istnieje możliwość sfinansowania różnych form podnoszenia kwalifikacji zawodowych nauczycieli niepublicznej szkoły podstawowej, o ile służy to realizacji celów w zakresie dydaktyki, wychowania i opieki w danej jednostce oświatowej, a w szczególności gdy odpowiada potrzebom uczniów danej placówki.

Autor jest radcą prawnym

Sposób wydatkowania środków dotacji od wielu lat jest jedną z bardziej problematycznych kwestii w kontekście finansowania oświaty. Ocena prawna tego zagadnienia wymaga odniesienia się zarówno do przepisów ustawy z 27 października 2017 r. o  finansowaniu zadań oświatowych (tekst jedn. DzU z 2024 r., poz. 754), jak i pomocniczo do stanowiska przedstawionego przez jedną z regionalnych izb obrachunkowych.

Jeżeli chodzi o przepisy regulujące przeznaczenie środków dotacji, to zasadnicze znaczenie należy przypisać art. 35 przywołanej ustawy. Choć jest on obszerny, to nie rozstrzyga wielu wątpliwości zarówno po stronie podmiotów dotujących, jak i beneficjentów dotacji. Z jego treści – ust. 1, który dzieli się na pkt 1 i 2 – wynika zaś rozdział na dwie podstawowe grupy wydatków: bieżące i majątkowe.

Pozostało 88% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Sprawy frankowiczów w sądach – wszystko co musisz wiedzieć
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Praca, Emerytury i renty
Wakacyjne wyjazdy do pracy za granicę. Jak się przygotować?
Prawo pracy
Co przysługuje pracownikom w upały? Czy rodzi to obowiązki podatkowe i składkowe?
Materiał Promocyjny
Mazda CX-5 – wszystko, co dobre, ma swój koniec
Za granicą
Wakacje 2024 z biurem podróży. Jakie mam prawa podczas wyjazdu wakacyjnego?
Materiał Promocyjny
Jak Lidl Polska wspiera polskich producentów i eksport ich produktów?