Biegli dostaną więcej, ale to może być za mało

Stawki opłat za opinie ekspertów w sprawach karnych, pracujących dla sądów i prokuratur, wzrosną o 30–49 proc.

Publikacja: 25.04.2024 04:30

Biegli dostaną więcej, ale to może być za mało

Foto: Fotorzepa

Biegli sądowi od kilkunastu lat czekają na zmiany. Marzy im się nowa ustawa o biegłych sadowych a tej, mimo wieloletnich obietnic, nie widać.

Od blisko dziesięciu lat stawki za opinię są te same. Teraz będą podwyżki. Tak wynika z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości 17 kwietnia 2024 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu karnym. Od 24 kwietnia podwyżka dla biegłych w sprawach karnych ma wynieść 30–49 proc. Rzecz dotyczy ekspertów w sprawach karnych, których w sumie jest ok. 16 tys. Wydatki na ich opinie to ok. 55 mln zł rocznie. W budżecie na 2023 r. kwota bazowa na ich utrzymanie wyniosła 1789,42 zł, a jej wysokość została utrzymana w ustawie budżetowej w 2024 r. Podstawowe stawki godzinowe dla biegłego sądowego w 2023 r. wyniosły od 1,28 proc. do 1,81 proc. kwoty bazowej i oznacza to kwotę w przedziale od 22,90 zł do 32,39 zł.

Zadaniem biegłych jest dzielenie się swoją wiedzą specjalistyczną i ułatwienie w ten sposób sądowi lub innemu organowi postępowania dokonania oceny dowodów i dokonywania ustaleń faktycznych.

– Problem zbyt niskich wynagrodzeń biegłych został dawno zdiagnozowany, przyczyniając się do znacznego deficytu biegłych, zwłaszcza z obszaru medycyny – zauważa Ministerstwo Sprawiedliwości w uzasadnieniu do rozporządzenia. Nowe stawki dla biegłych mają na celu zapewnić im lepsze warunki wynagradzania. A to z kolei może spowodować zwiększenie ich dostępności, przyspieszenie opiniowania oraz zainteresowanie najlepszych specjalistów.

W przypadku biegłych posiadających tytuł naukowy profesora lub profesora w zakresie sztuki stawka ma wynosić 5,13 proc. kwoty bazowej. Biegłych z zakresu daktylologii, wezwanych przez sąd lub organ postępowania przygotowawczego w razie potrzeby przesłuchania osób, które trwale lub okresowo doświadczają trudności w komunikowaniu się i posługują się np. językiem migowym, może liczyć 2,21 proc. kwoty bazowej za tłumaczenie z języka migowego. Wzrośnie też wynagrodzenie za wykonaną pracę biegłych z dziedziny medycyny oraz za pracę biegłych z dziedziny geodezji i kartografii.

– Niskie stawki biegłych sądowych to znana powszechnie i od lat bolączka, która negatywnie rzutuje przede wszystkim na jakość opiniowania i w efekcie podnosi koszty funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości – uważa Paweł Rybicki z programu Forensic Watch, programu badawczego nad instytucją biegłych w Polsce. I dodaje, że dobrze, że dostrzeżono ten problem w sposób, który się w końcu zmaterializował.

– Niestety, trzeba jednak podkreślić, że nowe stawki nie zmienią nic, albo niewiele, bo nie są one znacząco wyższe i w żaden sposób nie będą atrakcyjne dla specjalistów o uznanej renomie i pozycji rynkowej, którzy podejmując się pełnienia funkcji biegłego, będą na tym finansowo tracić – uważa Paweł Rybicki. I dodaje, że najprostszym rozwiązaniem tego zagadnienia mogłoby być powiązanie stawki za godzinę pracy biegłego ze stawką godzinową wyliczoną na podstawie aktualnej deklaracji podatkowej danego biegłego.

Podstawa prawna: rozporządzenie z 17 kwietnia (DzU z 23 kwietnia, poz. 615)

Biegli sądowi od kilkunastu lat czekają na zmiany. Marzy im się nowa ustawa o biegłych sadowych a tej, mimo wieloletnich obietnic, nie widać.

Od blisko dziesięciu lat stawki za opinię są te same. Teraz będą podwyżki. Tak wynika z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości 17 kwietnia 2024 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu karnym. Od 24 kwietnia podwyżka dla biegłych w sprawach karnych ma wynieść 30–49 proc. Rzecz dotyczy ekspertów w sprawach karnych, których w sumie jest ok. 16 tys. Wydatki na ich opinie to ok. 55 mln zł rocznie. W budżecie na 2023 r. kwota bazowa na ich utrzymanie wyniosła 1789,42 zł, a jej wysokość została utrzymana w ustawie budżetowej w 2024 r. Podstawowe stawki godzinowe dla biegłego sądowego w 2023 r. wyniosły od 1,28 proc. do 1,81 proc. kwoty bazowej i oznacza to kwotę w przedziale od 22,90 zł do 32,39 zł.

Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Zarządzenie samochodami w firmie to złożony proces
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie