Wykorzystywanie dzieci w reklamach w mediach społecznościowych. Komisja sejmowa chce z tym walczyć

Komisja ds. dzieci i młodzieży rozpoczęła działalność w połowie września. Podczas jej czwartkowego posiedzenia poruszony zostanie problem ochrony wizerunku dzieci, a konkretnie – wykorzystywania ich do komercyjnej pracy w mediach cyfrowych. Później gremium na czele z przewodniczącą posłanką Moniką Rosą (KO) planuje zająć się też m.in. coraz powszechniejszym problemem patostreamingu.

Czytaj więcej

Dane osobowe

Zdjęcia i filmy z udziałem dzieci w Internecie. Apel do dorosłych

Codziennie do internetu trafiają miliony zdjęć i filmów z udziałem dzieci. Często dorośli udostępniają je bez wiedzy dzieci w mediach społecznościowych. Wakacje to pod tym względem szczególny okres. Nie wszyscy młodzi i ich opiekunowie zdają sobie sprawę z zagrożeń, jakie takie publikacje mogą za sobą pociągać.

Dziecko może pracować na rodzica-celebrytę? Wszystko z umiarem 

Są to problemy, o których eksperci alarmują od lat. Jak przypomina radczyni prawna Agata Dawidowska, Rzeczniczka Praw Uczniowskich w Poznaniu, praca dzieci w Polsce jest niedozwolona – poza kilkoma wyjątkami, dzięki którym młodzi pracują np. w reklamach.

– Inna jest jednak sytuacja tych, które zatrudnia znana sieć – zobowiązana do przestrzegania godzin pracy, zapewnienia psychologa czy uzyskania wcześniejszej zgody dyrektora szkoły i poradni psychologiczno-pedagogicznej – a inna dzieci influencerów, które od urodzenia pojawiają się na zdjęciach i filmikach rodzica – zauważa ekspertka.

Jej zdaniem, dzieci pracują de facto dla swojego opiekuna, który z pracy tej czerpie korzyści majątkowe.

– To działanie mocno wątpliwe prawnie – zauważa. Radczyni prawna jest przekonana, że rozwój mediów cyfrowych w ostatnich latach przyspieszył tak mocno, że granice muszą zostać wyznaczone.

– Świadczy o tym choćby sprawa ze Słowenii, gdzie na prowadzących salę zabaw rodziców za wykorzystywanie zdjęć swoich dzieci do promocji tego biznesu nałożona została kara finansowa i prowadzone było w ich sprawie postępowanie karne – przekonuje.

Agata Dawidowska zastrzega przy tym, że nie chodzi o doprowadzenie do sytuacji, w której będzie ścigany każdy influencer, który sporadycznie wykorzysta fotografię syna czy córki. Chodzi o wyciąganie konsekwencji wobec tych, których działanie wskazuje, że dziecko pracuje dla rodzica codziennie przez kilka godzin.

Prawniczka uważa także, że trzeba zabronić zamieszczania w sieci zdjęć i filmów z dziećmi, na których są one wyśmiewane czy poniżane. Również w sytuacjach, kiedy „dla żartu” filmuje się reakcje tych płaczących, kiedy to rodzice wręczają im zapakowane prezenty, w których po rozpakowaniu znajdują one cegły.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Wrzucanie do internetu zdjęć i filmików z wakacji - czym lepiej się nie dzielić

Przed publikacją w sieci relacji z wakacji, warto zastanowić się nad tym, co publikujemy i jakie mogą być tego konsekwencje - przypomina Ministerstwo Cyfryzacji.

Specjalistka postuluje również nałożenie na operatorów platform i aplikacji obowiązku informowania oraz udowadniania, że te dostępne np. od 13. roku życia są rzeczywiście bezpiecznie i odpowiednie dla wskazanej grupy wiekowej. Muszą one – jak podkreśla - skutecznie weryfikować też wiek zgody użytkowników. Kluczowe będzie też utworzenie kanałów do zgłaszania treści zabronionych czy krzywdzących małoletnich, a także nałożenie obowiązku reagowania w zgłaszanych przypadkach.

– Polski ustawodawca ma możliwość wymuszenia takich działań, podobnie jak było to np. przy wprowadzaniu RODO – komentuje radczyni prawna.

– Administratorzy portali czy aplikacji nie działają charytatywnie, a skoro zarabiają na swojej działalności, muszą stosować się do przepisów. I przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo oraz ochronę małoletnim użytkownikom, jeśli do nich kierują swój produkt – konkluduje.

Ekspertka: dzieci mniej ważne niż jakość powietrza? Potrzeba obostrzeń w sieci 

Również prezeska Fundacja Instytut Cyfrowego Obywatelstwa Magdalena Bigaj uważa, że problemy, którymi zajmie się komisja, są nie do rozwiązania bez systemowego wsparcia. Jej zdaniem „biznes technologiczny od lat narzuca retorykę obciążającą rodziców i szkołę za negatywne skutki kontaktów dzieci i młodzieży z technologiami”.

– Oczywiście nie twierdzę, że po stronie rodziców i nauczycieli nie ma odpowiedzialności. Ale trzeba pamiętać, że należymy do pokolenia, które często nie wie, jak regulować dzieciom dostęp do cyfrowej rzeczywistości, bo świadomość społeczna w tym zakresie dopiero się buduje – zauważa ekspertka.

Według niej, ostatnie 20 lat rozwoju cyfrowych mediów pokazało, że dla ich operatorów bezpieczeństwo najmłodszych nie jest priorytetem.

Czytaj więcej

Prawo rodzinne

Rodzic musi mieć zgodę na publikację zdjęcia dziecka w internecie

Bywa, że nawet rodzic musi mieć zgodę na zamieszczenie zdjęcia dziecka w internecie. Inaczej może naruszyć dobra osobiste pociechy.