Zielone umowy najmu standardem rynkowym

Polski ustawodawca nie przewidział jeszcze konkretnych regulacji zielonych umów, opiera się to zatem na współpracy i kreatywności stron.

Publikacja: 13.06.2024 21:01

Zielone umowy najmu standardem rynkowym

Foto: mat. pras.

W ostatnich latach kwestie związane z ochroną środowiska coraz silnej wpływają na rynek nieruchomości. Według raportu Deloitte Global nieruchomości są odpowiedzialne za około 40 proc. globalnej rocznej emisji CO2. W związku z tym Unia Europejska dąży do osiągnięcia zerowej emisji CO2 i zrównoważonego rozwoju budynków.

Czytaj więcej

Bez ESG o pieniądze będzie trudniej

Pod koniec 2019 r. został ogłoszony przez Komisję Europejską tzw. Zielony Ład. W ramach strategii ESG w 2020 r. uchwalono z kolei tzw. rozporządzenie w sprawie taksonomii. Przewiduje ono obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej w UE w sposób zrównoważony, który przyczynia się do realizacji unijnych celów środowiskowych. W szczególności chodzi o: łagodzenie zmian klimatu, ochronę zasobów wodnych, usuwanie zanieczyszczeń czy o ochronę bioróżnorodności.

Głównym założeniem strategii ESG w zakresie nieruchomości jest wprowadzenie zmian, które mają na celu m.in. zwiększenie energooszczędności budynków oraz zoptymalizowanie zużycia mediów w związku z jego użytkowaniem. Może być to realizowane poprzez instalowanie oddzielnych liczników, zastosowanie harmonogramów czasowych w godzinach pracy najemców, stosowanie żarówek energooszczędnych, korzystanie z inteligentnych systemów oświetlenia (o ile zostały zainstalowane), wdrażanie środków mających na celu zminimalizowanie ilości odpadów i wykorzystanie urządzeń do recyklingu, poprawę efektywności zużycia wody lub odprowadzania ścieków. Dodatkowym kryterium wyróżniającym może być ustanowienie programów car-share dla budynku, stojaków na rowery lub stanowisk do ładowania samochodów elektrycznych, aby zachęcić do bardziej ekologicznego transportu do i z budynku. Powyższy katalog nie ma oczywiście charakteru zamkniętego, udogodnienia wprowadzane w „zielonych budynkach” rozwijają się dynamicznie wraz z kolejnymi regulacjami wprowadzanymi w ramach strategii ESG oraz rozwojem zrównoważonej technologii w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Niewątpliwie jednak właściciele oraz najemcy budynków komercyjnych w coraz większym stopniu akceptują fakt, że parametry środowiskowe budynków stają się integralnym elementem ich działalności wymagającym uregulowania w ramach relacji kontraktowej.

Czytaj więcej

Zielona transformacja ważna dla środowiska i portfeli

Polski ustawodawca nie przewidział jeszcze konkretnych regulacji zielonych umów. Stworzenie zielonych najmów opiera się zatem na współpracy i kreatywności stron, aby wspólne, partnerskie interesy w zakresie eksploatacji budynku zostały dostosowane. W praktyce, w „zielonych umowach najmu” wprowadza się przede wszystkim zobowiązania stron dotyczące zrównoważonego korzystania i zarządzania nieruchomością (w tym kwestie energooszczędności i zrównoważonego korzystania ze środowiska) oraz obowiązki informacyjne w tym zakresie (tzw. light green clauses). Z prawnego punktu widzenia kluczowe jest określenie w umowie najmu obowiązków najemcy związanych z przestrzeganiem zasad zrównoważonego rozwoju i sankcji za ich nieprzestrzeganie. Wyróżniamy trzy kategorie takich sankcji.

Pierwsza z nich to odpowiedzialność na zasadach ogólnych (nie wymaga osobnego uregulowania). W razie naruszenia umowy lub regulaminu „zielonego budynku” wynajmujący może żądać naprawienia szkody. Przykładowo, jeżeli najemca naruszy zasady segregacji śmieci, to wynajmujący może dochodzić zwrotu dodatkowych kosztów takiej segregacji.

Kolejną kategorią są kary umowne za niestosowanie się do „zielonych umów”. Może chodzić np. o wykorzystanie do wyposażenia biura materiałów, które nie będą spełniały ekologicznych standardów uzgodnionych w umowie.

Najdalej idące sankcje przewidują możliwość wypowiedzenia umowy za rażące naruszenia jej postanowień przez najemcę. Pomimo braku krajowych regulacji dotyczących egzekwowania postanowień dotyczących „zielonych najmów” na polskim rynku nieruchomościowym, coraz więcej najemców decyduje się na podjęcie współpracy z wynajmującymi w celu realizowania wspólnej, proekologicznej polityki.

Rozwiązaniem, które spełnia oczekiwanie najemców, jest pozyskanie dla danej inwestycji ekologicznych certyfikatów (potwierdzających stosowaną w budynku strategię zrównoważonego rozwoju), takich jak LEED, WELL, DGNB oraz BREEAM (przy czym ten ostatni jest jednym z najczęściej uzyskiwanych w Europie certyfikatów, obejmującym całość procesu inwestycyjnego w zakresie danego budynku). Taki certyfikat dodaje atrakcyjności obiektowi. Oprócz walorów ekologicznych, „zielone” rozwiązania często znacząco obniżają koszty eksploatacji budynków.

Kwestia zrównoważonego rozwoju wpływa też na sektor finansowy. Obecnie banki przy ocenie projektów sprawdzają także, czy spełniają one wymogi wynikające z rozporządzenia w sprawie taksonomii. Negatywna ocena może skutkować decyzją o wycofaniu się ze sfinansowania zakupu nieruchomości czy też przejęcia przedsiębiorstwa.

Aktualne rynkowe tendencje, a także procesy legislacyjne podejmowanie w ramach Unii Europejskiej pozwalają na stwierdzenie, że zrównoważone podejście do inwestycji nieruchomościowych, promujące współpracę i edukację w zakresie ekologii, to nie przemijający trend, ale przyszłość tej branży.

—Autorka jest partnerką w kancelarii Deloitte Legal

W ostatnich latach kwestie związane z ochroną środowiska coraz silnej wpływają na rynek nieruchomości. Według raportu Deloitte Global nieruchomości są odpowiedzialne za około 40 proc. globalnej rocznej emisji CO2. W związku z tym Unia Europejska dąży do osiągnięcia zerowej emisji CO2 i zrównoważonego rozwoju budynków.

Pod koniec 2019 r. został ogłoszony przez Komisję Europejską tzw. Zielony Ład. W ramach strategii ESG w 2020 r. uchwalono z kolei tzw. rozporządzenie w sprawie taksonomii. Przewiduje ono obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej w UE w sposób zrównoważony, który przyczynia się do realizacji unijnych celów środowiskowych. W szczególności chodzi o: łagodzenie zmian klimatu, ochronę zasobów wodnych, usuwanie zanieczyszczeń czy o ochronę bioróżnorodności.

Pozostało 85% artykułu
Nieruchomości
Develia będzie budować akademiki z partnerami
Nieruchomości
Osiedle Lizbońska na mecie. Będzie zielony certyfikat
Nieruchomości
Barometr nastrojów. Spokojnie w mieszkaniówce
Nieruchomości
Kamienica przy św. Barbary otwarta dla najemców
Nieruchomości
Deweloperzy nie wykluczają korekty cen mieszkań