W czwartek Trybunał Konstytucyjny (TK) wydał ważny wyrok dla właścicieli wiekowych nieruchomości. Za niekonstytucyjny uznał bowiem art. 22 ust. 5 pkt 3 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, który dotyczy procedury włączenia nieruchomości do gminnej ewidencji.
Trybunał zajął się problemem z inicjatywy Naczelnego Sądu Administracyjnego, który powziął poważne wątpliwości, czy art. 22 ust. 5 pkt 3 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami nie narusza standardów konstytucyjnych. Konkretnie chodziło o brak norm materialnych i formalnych, które umożliwiłyby skuteczny sprzeciw wobec ingerencji w prawo własności. Sąd zwracał bowiem uwagę na brak po stronie właściciela nieruchomości prawa do uczestniczenia w czynnościach podejmowanych przez samorząd oraz konserwatora zabytków. A także brak jakichkolwiek czynności wyjaśniających z kodeksu postępowania administracyjnego, czy zabytek włączony do gminnej ewidencji zabytków rzeczywiście nim jest w świetle stosownych przepisów.
Czytaj więcej
Parki kulturowe tworzą organy gminy, współdziałając z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Dla obszarów, na których taki park utworzono, obowiązkowo należy sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Niemniej NSA nie kwestionował konstytucyjności samej regulacji, a jedynie procedurę, która w jego przekonaniu jest niepełna, gdyż osłabia możliwość ochrony własności.
Ta argumentacja przekonała TK. Doszedł bowiem do przekonania, że sporna regulacja w zakresie, w jakim ogranicza prawo własności nieruchomości przez dopuszczenie ujęcia jej jako zabytku w gminnej ewidencji, bez zapewnienia właścicielowi gwarancji ochrony prawnej przed dokonaniem takiego ograniczenia, jest niezgodna z art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji.