Forma udostępnienia dokumentacji medycznej
Dokumentacja medyczna jest udostępniana pacjentowi w następujący sposób:
- do wglądu, w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych, z wyłączeniem medycznych czynności ratunkowych albo w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych, z zapewnieniem pacjentowi możliwości sporządzenia notatek lub zdjęć;
- przez sporządzenie jej wyciągu, odpisu, kopii lub wydruku;
- przez wydanie oryginału za potwierdzeniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu w przypadku, gdy zwłoka w wydaniu dokumentacji mogłaby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta;
- za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;
- na informatycznym nośniku danych.
Zasady transplantacji: czy zgoda pacjenta jest konieczna
Transplantacja komórek tkanek i narządów stanowi od wielu lat powszechnie stosowaną metodę leczenia mieszczącą się w standardach aktualnej wiedzy medycznej, o której mowa w art. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (ZawLekU). Tym samym pobieranie, przechowywanie i przeszczepianie komórek, tkanek i narządów nie jest uznawane za eksperyment medyczny w rozumieniu art. 21 ZawLekU.
Co istotne, w przypadku dokumentacji prowadzonej w formie papierowej ustawodawca dopuszcza sporządzenie kopii w formie odwzorowania cyfrowego (skanu) i przesłanie skanów dokumentacji do pacjenta w drodze elektronicznej albo wydanie na płycie CD/DVD lub pendrivie, jednakże aby skorzystać z tej możliwości, musi ona wynikać z regulaminu organizacyjnego podmiotu leczniczego.
Opłata za udostępnienie dokumentacji medycznej
Jeśli pacjent lub inna osoba uprawniona chce uzyskać wyciąg, odpis, kopię, wydruk z dokumentacji medycznej albo dokumentację na informatycznym nośniku danych (np. płyta CD/DVD, pendrive), może zostać obciążony opłatą przez podmiot leczniczy. Brak jest przy tym obowiązku pobierania opłat przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych, brak jest również określenia jednolitej stawki za udostępnienie dokumentacji. Każdy podmiot leczniczy ma prawo indywidualnie wprowadzić cennik opłat za udostępnianą dokumentację, jednakże ustawodawca wprowadził maksymalną wysokość opłat, której nie można przekroczyć. Wysokość opłat za udostępnienie dokumentacji medycznej powinna znajdować się w regulaminie organizacyjnym podmiotu leczniczego i być podana do wiadomości pacjentów przez wywieszenie w widoczny sposób w miejscu udzielania świadczeń oraz na stronie internetowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą jak również udostępnienie w Biuletynie Informacji Publicznej w przypadku podmiotu obowiązanego do jego prowadzenia.
Warto zaznaczyć, że wymieniona powyżej opłata nie obejmuje kosztów wysyłki w przypadku, gdy pacjent chce uzyskać dokumentację w drodze przesyłki pocztowej na podany przez siebie adres. Podmiot leczniczy ma prawo obciążyć pacjenta kosztami wysyłki, które powinny zostać ustalone indywidualnie i uwzględniać cennik operatora pocztowego. Niedopuszczalne jest przy tym, aby podmiot leczniczy zarabiał na wysyłce dokumentacji medycznej pacjentom.
WAŻNE!
Opłata nie jest pobierana w przypadku udostępnienia dokumentacji medycznej pacjentowi albo jego przedstawicielowi ustawowemu po raz pierwszy w żądanym zakresie.
Okres przechowywania dokumentacji
Przechowywanie dokumentacji medycznej jest obowiązkiem podmiotu leczniczego, w którym udzielono świadczeń medycznych. Okres przechowywania dokumentacji jest przy tym uregulowany bezpośrednio w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta i co do zasady wynosi 20 lat od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu w dokumentacji. Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od tej zasady (>patrz tabela obok).
Po upływie wyżej wskazanych okresów podmiot leczniczy jest zobowiązany zniszczyć dokumentację medyczną w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta, którego dotyczyła. Dokumentacja medyczna przeznaczona do zniszczenia może być również wydana pacjentowi, jego przedstawicielowi ustawowemu lub osobie upoważnionej przez pacjenta.
1 https://www.gov.pl/web/rpp/najczesciej-zadawane-pytania-i-odpowiedzi?fbclid=IwAR2pZQDxqRjQ6xM4Senl-VxW7xGueX6z_pKKpLACSYAMyVSA_tyHboJbb_E
https://archiwum.rpp.gov.pl/newsletter-artykuly/numer-3-2017/pr-do-infi-o-stanie-zdrowia-dziecka-i-dostep-dok-med-rozwod-rozs/
Dariusz Ciepiela adwokat, Mazurkiewicz Cieszyński Mazuro i Wspólnicy Adwokaci i Radcowie Prawni sp.k.
>Wyjątki od 20-letniego okresu przechowywania dokumentacji medycznej | Rodzaj dokumentacji |
Czas przechowywania dokumentacji | dokumentacja pacjenta, który zmarł na skutek uszkodzenia ciała lub zatrucia |
30 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił zgon | dokumentacja medyczna zawierająca dane niezbędne do monitorowania losów krwi i jej składników |
30 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu | zdjęcia rentgenowskie przechowywane poza dokumentacją medyczną |
10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wykonano zdjęcie | skierowania na badania lub zlecenia lekarza |
5 lat – jeśli udzielono świadczenia zdrowotnego, które było przedmiotem skierowania lub zlecenia lekarza, 2 lata – jeśli świadczenie zdrowotne nie zostało udzielone z powodu niezgłoszenia się pacjenta | dokumentacja medyczna dotycząca dzieci do ukończenia 2. roku życia |
22 lata |