Polisy majątkowe drożeją i będą drożeć. Przez zmiany klimatu

Rosnąca liczba gwałtownych zdarzeń pogodowych co najmniej od kilku lat podbija ceny ubezpieczeń majątkowych. Tegoroczna powódź na południu Polski najpewniej wzmocni ten trend.

Publikacja: 20.09.2024 04:30

Mniejsze miejscowości są wrażliwsze na zjawiska pogodowe ze względu na słabszą infrastrukturę i niżs

Mniejsze miejscowości są wrażliwsze na zjawiska pogodowe ze względu na słabszą infrastrukturę i niższe zasoby finansowe.

Foto: Wojciech Olkuśnik/East News

Autorzy raportu „Klimat rosnących strat”, przygotowanego przez Polską Izbę Ubezpieczeń i firmę doradczą EY, policzyli, że straty, jakie w związku z katastrofami naturalnymi w ostatnich 40 latach poniosły kraje UE, sięgają 487 mld euro. Polskie straty w tym czasie to 16 mld euro, czyli ok. 70 mld zł. W latach 2016–2021 zakłady ubezpieczeń zgłosiły do Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego 273 zdarzenia, które oceniły jako katastroficzne. Wypłaciły z ich tytułu przeszło 3,6 mld zł odszkodowań. Tylko w 2021 r. łączna wartość wypłaconych odszkodowań z tytułu katastrof naturalnych w naszym kraju wyniosła 994 mln zł, z czego znakomita większość, bo 970 mln zł, została przeznaczona na pokrycie szkód wyrządzonych przez deszcze nawalne, podtopienia, burze, grad i huragany.

Rosną wypłaty z polis majątkowych

Z danych Polskiej Izby Ubezpieczeń wynika, że w pierwszym półroczu 2024 r. łączna kwota wypłat z ubezpieczeń od następstw żywiołów wzrosła w porównaniu z rokiem wcześniejszym aż o 22 proc.

– Za nami burzliwe lato i trudna wiosna z falami przymrozków. Było więcej gradobić, wichur, nawalnych deszczy, ale też pożarów. Wiele szkód było punktowych, ale ich wartość systematycznie rośnie. Większego znaczenia nabierają powodzie błyskawiczne, co jest związane ze zmianą charakteru opadów latem. Deszczy nawalnych będzie coraz więcej. Są one często bardziej intensywne, krótkotrwałe i coraz bardziej niszczycielskie. Rośnie też ich częstotliwość, a ich skutki odczuwamy silniej z uwagi na postępującą urbanizację. Dlatego ryzyko wystąpienia powodzi błyskawicznych eksperci oceniają jako dominujące w Polsce. Im więcej zabudowanej powierzchni, tym większe szanse, że nawalny deszcz spowoduje powódź. Ryzyko to paradoksalnie wzmacnia równolegle występująca susza, która utrudnia wsiąkanie wody w zbitą, wyschniętą glebę – komentował te wyniki Andrzej Maciążek, wiceprezes zarządu PIU.

W związku z ogniem i innymi żywiołami ubezpieczyciele wypłacili w ciągu dwóch pierwszych kwartałów 2024 r. ponad 1,2 mld zł. Trwająca właśnie powódź na południu Polski znacząco podbije kwotę wypłat. PZU już na początku tygodnia informowało o ponad 3 tys. zgłoszonych szkód. Ich ostateczna liczba będzie znacząco wyższa. Rosnącą liczbę zgłoszeń zasygnalizowała w czwartek Uniqa. Podobnie sprawa wygląda także u innych ubezpieczycieli.

Wzrosną ceny polis majątkowych

To, co dzieje się teraz na południu Polski, ale też wcześniejsze gwałtowne zjawiska pogodowe, podbija ceny polis majątkowych. Już dwa lata temu eksperci ubezpieczeniowi z firmy Unilink tłumaczyli „Rzeczpospolitej”, że aby zachować rentowność portfela, towarzystwa ubezpieczeniowe muszą dostosowywać składki do realiów, w których prowadzą działalność. Także eksperci brokera ubezpieczeń firmy EIB przekonywali, że musimy się liczyć ze wzrostami cen ubezpieczeń wywołanymi rosnącą liczbą katastrof klimatycznych. – Ceny polis od skutków żywiołów, czy to w formule ryzyk nazwanych, czy tzw. all risks, idą w górę i nie wyhamują szybko. Przyczyną są głównie rosnące koszty likwidacji szkód, ale także rosnąca globalnie szkodowość spowodowana zmianami klimatycznymi – tłumaczyli.

Czytaj więcej

Ubezpieczyciele i adwokaci do powodzian: Możecie liczyć na bezpłatną pomoc

Szacowali, że w efekcie wysokość składki za polisy majątkowe rosła w ostatnich dwóch–trzech latach średnio o ok. 15 proc. rok do roku, często też w oderwaniu od przebiegu szkodowego ubezpieczonego.

Tymczasem, o czym w „Rzeczpospolitej” pisaliśmy już wielokrotnie, istotnym problemem w ubezpieczeniach majątkowych jest niedoubezpieczenie. Firma Swiss Re szacowała lukę ubezpieczeniową dla Polski w zabezpieczeniu katastrof naturalnych w 2022 r. na 300 mln dol., czyli około 1,3 mld zł.

– W Polsce ponad 70 proc. jednorodzinnych budynków mieszkalnych jest ubezpieczonych na wypadek gradu i huraganu, a 62 proc. od powodzi. Średnio aż 49 proc. nieruchomości ma ubezpieczenie. To dużo w porównaniu z wieloma innymi krajami europejskimi. Jednak od kilku już lat zwracamy uwagę na to, by ubezpieczać się dobrze, i zadbać o to, by suma ubezpieczenia była adekwatna do aktualnego poziomu cen nieruchomości, materiałów budowlanych i kosztów robocizny. Szacujemy, że w ostatnich latach suma ubezpieczenia jest zaniżona o minimum 20–30 proc. – komentował Jan Grzegorz Prądzyński, prezes Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Mapa klimatycznego ryzyka

Z przygotowanego przez PIU raportu „Mapa ryzyka Polaków” wynika, że choć nasze największe obawy budzą: śmierć najbliższej osoby, brak pieniędzy na leczenie poważnej choroby oraz ciężka choroba najbliższej osoby, to w pierwszej dziesiątce znalazły się też obawy związane z ociepleniem klimatu i gwałtownymi zjawiskami pogodowymi. „Mapa” pokazuje ponadto, że lęki związane z katastrofami naturalnymi są wyższe u mieszkańców wsi i mniejszych miast. Powodzi obawia się 46 proc. mieszkańców wsi, 43 proc. miast do 20 tys. i 34 proc. mieszkańców miast powyżej 500 tys. mieszkańców. Silnego wiatru i huraganu obawia się 62 proc. mieszkańców wsi, 53 proc. mieszkańców miast do 20 tys. i 34 proc. miast powyżej 500 tys.

Z raportu klimatycznego PIU wynika, że mniejsze miejscowości są wrażliwsze na zjawiska pogodowe ze względu na słabszą infrastrukturę i niższe zasoby finansowe. Jednak to w miastach takich jak Kraków, Warszawa czy Trójmiasto straty są największe. W dużych ośrodkach skupiają się bowiem ludzie, firmy i majątek.

Autorzy raportu „Klimat rosnących strat”, przygotowanego przez Polską Izbę Ubezpieczeń i firmę doradczą EY, policzyli, że straty, jakie w związku z katastrofami naturalnymi w ostatnich 40 latach poniosły kraje UE, sięgają 487 mld euro. Polskie straty w tym czasie to 16 mld euro, czyli ok. 70 mld zł. W latach 2016–2021 zakłady ubezpieczeń zgłosiły do Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego 273 zdarzenia, które oceniły jako katastroficzne. Wypłaciły z ich tytułu przeszło 3,6 mld zł odszkodowań. Tylko w 2021 r. łączna wartość wypłaconych odszkodowań z tytułu katastrof naturalnych w naszym kraju wyniosła 994 mln zł, z czego znakomita większość, bo 970 mln zł, została przeznaczona na pokrycie szkód wyrządzonych przez deszcze nawalne, podtopienia, burze, grad i huragany.

Pozostało 87% artykułu
Ubezpieczenia
PZU zaskoczyło na plus wynikami. Kurs mocno w górę
Ubezpieczenia
Solidne wyniki PZU mimo powodzi. Niebawem nowa strategia
Ubezpieczenia
Mało chętnych na Europejską Emeryturę
Ubezpieczenia
Jazda bez OC to więcej niż lekkomyślność
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Ubezpieczenia
Gdzie dobrze ubezpieczysz mieszkanie