Artykułem „Rejencie, na pomoc małżonkom”, który ukazał się w „Rzeczpospolitej” 17 stycznia 2024 r., poruszono istotny temat przyspieszenia postępowań związanych z rozwiązaniem małżeństwa przez rozwód. Odciążenie wymiaru sprawiedliwości poprzez przekazanie niektórych kompetencji sądów organom pozasądowym wymaga paru słów pogłębionego komentarza, tym bardziej że proces taki został już zapoczątkowany z pozytywnym rezultatem.
Kiedy nowe czynności?
Nowe czynności notarialne to zawsze wypadkowa dwóch wniosków ustawodawcy. Po pierwsze, określona czynność musi być potrzebna państwu i obywatelom, a po drugie, musi mieścić się w kompetencjach notariuszy. W ostatnich kilkunastu latach poglądy na sprawy należące do sfery szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości, a zatem do wyłącznej kompetencji sądów, uległy głębokiemu przeobrażeniu.
Czytaj więcej
Zawarte u notariusza porozumienie ws. kontaktów z dziećmi da się uzyskać szybciej niż wyrok, ale może na lata ugrzęznąć w sądzie.
Przede wszystkim coraz śmielej zaczęto się zastanawiać, czy niektóre z tzw. czynności bezspornych, nie wymagających rozstrzygnięć, muszą pozostawać w kompetencjach wyłącznie sądu, czy też można je zakwalifikować do ochrony prawnej. Wtedy można by je przekazać organom ochrony prawnej.
Dlaczego notariusz?
W polskim systemie prawa takim organem w pierwszej kolejności jest notariusz. Dlaczego? Notariusz nie jest do końca klasycznym wolnym zawodem prawniczym. Działa w Polsce jako osoba zaufania publicznego, to jest osoba, której państwo powierzyło część swojego imperium w postaci dokonywania przewidzianych w przepisach ustawy czynności urzędowych.
