Autoportret Maurycego Gottlieba w Muzeum POLIN

Od 11 listopada obraz „Autoportret w stroju polskiego szlachcica” Maurycego Gottlieba, długo uważany za zaginiony, będzie dostępny dla publiczności na wystawie stałej Muzeum POLIN w Warszawie, opowiadającej o tysiącletniej historii polskich Żydów.

Publikacja: 09.11.2021 17:30

Autoportret Maurycego Gottlieba w Muzeum POLIN

Foto: Materiały Prasowe

To wybitne dzieło z 1874 roku było osobistym manifestem utalentowanego artysty, a zarazem pełni rolę symbolu integracji społeczeństwa polskiego i żydowskiego. Przeszło konserwację i obecnie jest eksponowane w galerii „Wyzwania nowoczesności 1772–191”, w części poświęconej tendencjom asymilacyjnym w społeczności polskich Żydów.

Wybór daty na udostępnienie publiczności dzieła nie jest przypadkowy. W „Autoportrecie w stroju polskiego szlachcica” Gottlieb namalował siebie w stroju polskim. – Był to swoisty manifest – tłumaczy dr Renata Piątkowska, główna kuratorka zbiorów Muzeum POLIN – Gottlieb utożsamiał Polskę ze szlachtą i dlatego wybrał ten kostium, który zaświadczyć miał o jego przynależności do narodu polskiego. „Jestem Polakiem i Żydem i chcę dla obu, gdy Bóg da, pracować” – pisał.

Anonimowy właściciel obrazu kupił go w 2019 roku na aukcji Desa Unicum i zdecydował się przekazać go w długoletni depozyt Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Wcześniejsze dzieje „Autoportretu” , namalowanego przez 18 letniego artystę najprawdopodobniej w pracowni Matejki w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, są mało znane.

Po śmierci zaledwie 23-letniego Gottlieba obraz został po raz pierwszy sprzedany. Kupił go wówczas nieznany obywatel ziemski z Królestwa. Następnie w latach 30. XX wieku znalazł się w zbiorach Jakoba Felsena w Wiedniu, a potem w kolekcji prywatnej w Nowym Jorku i przez 70 lat jego los nie był znany. Dopiero w 2009 Dom Aukcyjny Desa Unicum odkrył obraz w Nowym Jorku, a w 2019 sprowadził do Polski.

- Zanim dzieło trafiło do galerii w Muzeum POLIN podczas konserwacji zostało oczyszczone. Usunięto z niego retusze i przemalowania, podklejono rozdarcia, zabezpieczono krawędzie płóciennego podobrazia, uzupełniono ubytki, przeprowadzono również całościową konsolidację warstw technologicznych obrazu, powtórnie zdublowano odwrocie i zabezpieczono powierzchnię werniksem końcowym z blokerem UV – tłumaczy Erika Krzyczkowska-Roman, kierowniczka pracowni konserwatorskiej Muzeum POLIN

– Wystawa „1000 lat historii Żydów polskich” jest sukcesywnie uzupełniana o dzieła sztuki i cenne archiwalia – dodaje zastępczyni dyrektora Muzeum POLIN, Jolanta Gumula. – Nasza wystawa żyje i zmienia się. Pracujemy nad włączaniem w nią kolejnych oryginalnych obiektów.

Poza przyjętym w depozyt i właśnie udostępnionym publiczności obrazem Maurycego Gottlieba ekspozycja obejmuje m.in.: przykłady XVIII-wiecznego rzemiosła artystycznego, pięknie zdobione: jad, koronę na Torę i tas (dar Ronald Lauder, pozyskane dzięki North American Council i Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny). Przejmujące listy z dopełnił unikatowy, „rysowany” pamiętnik z getta lwowskiego autorstwa młodej artystki, Elżbiety Nadel. Wkrótce znajdzie się tu także podarowany muzeum obraz Natana Korzenia z lat 30. XX wieku (dar Liliany Alexander z Kanady).

Nowa aranżacja galerii „Wyzwania nowoczesności 1772–1914” finansowo wsparło Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

To wybitne dzieło z 1874 roku było osobistym manifestem utalentowanego artysty, a zarazem pełni rolę symbolu integracji społeczeństwa polskiego i żydowskiego. Przeszło konserwację i obecnie jest eksponowane w galerii „Wyzwania nowoczesności 1772–191”, w części poświęconej tendencjom asymilacyjnym w społeczności polskich Żydów.

Wybór daty na udostępnienie publiczności dzieła nie jest przypadkowy. W „Autoportrecie w stroju polskiego szlachcica” Gottlieb namalował siebie w stroju polskim. – Był to swoisty manifest – tłumaczy dr Renata Piątkowska, główna kuratorka zbiorów Muzeum POLIN – Gottlieb utożsamiał Polskę ze szlachtą i dlatego wybrał ten kostium, który zaświadczyć miał o jego przynależności do narodu polskiego. „Jestem Polakiem i Żydem i chcę dla obu, gdy Bóg da, pracować” – pisał.

Malarstwo
Wystawa w Londynie. Spełnione życzenie van Gogha
Malarstwo
Salvador Dali: surrealistyczne wizje i naukowe pasje geniusza
Malarstwo
Austriacka wystawa dzieł sztuki zrabowanych przez nazistów
Malarstwo
Portret marszałka Józefa Piłsudskiego znaleziony na strychu
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Malarstwo
Lech Majewski ożywił obrazy Jacka Malczewskiego. Wystawa w Muzeum Narodowym w Poznaniu