Han Kang z Korei Południowej laureatką literackiego Nobla'2024. Jedną powieść pisała w Warszawie

Południowokoreańska pisarka, zmagająca się z tematem traum, została nieoczekiwanie laureatką literackiego Nobla. Informacja od Szwedzkiej Akademii zastała ją przy posiłku z synem. Była zaskoczona. W Polsce wydała kilka powieści.

Publikacja: 10.10.2024 13:20

Han Kang

Han Kang

Foto: JUNG YEON-JE / AFP

Han Kang otrzymała Nobla „za intensywną prozę poetycką, która konfrontuje się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia". W laudacji czytamy: „Posiada wyjątkową świadomość powiązań pomiędzy ciałem i duszą, żywymi i umarłymi, dzięki czemu w swoim poetycko-eksperymentalnym stylu stała się innowatorką współczesnej prozy”.

Han Kang, laureatka Nobla, pisała jedną książkę w Warszawie

Kang jest pierwszą laureatką literackiego Nobla z Korei Południowej, co potwierdza siłę promocji kraju poprzez kulturę (muzyka i kino). Urodziła się w 1970 r. jest więc stosunkowo młodą laureatką. W literackim świecie jest jednak szeroko znana. To zdobywczyni nagrody International Booker Prize za powieść „Wegetarianka”.

Noblistka pochodzi ze środowiska pisarskiego, jej ojciec jest uznanym powieściopisarzem. To Han Seung-won. Jej brat Han Dong Rim jest również pisarzem.

W Polsce wydano także powieści „Nie mówię żegnaj” (tłum. Justyna Najbar-Miller, W.A.B.), „Biała elegia” (tłum. Justyna Najbar-Miller, W.A.B.) i „Nadchodzi chłopiec” (Justyna Najbar-Miller, W.A.B.).

„Biała elegia” to powieść, którą napisała w dużej części podczas zimowego pobytu w Warszawie. Inna niż wszystkie i najbardziej osobista w dorobku autorki. Tematem przewodnim jest biel. To książka o żałobie, odrodzeniu i wytrwałości ludzkiego ducha. Oszałamiające badanie kruchości, piękna i obcości życia.

O czym opowiada najbardziej znana powieść Han Kang, laureatki literackiej Nagrody Nobla za 2024 rok?

Najsłynniejsza książka „Wegetarianka” to historia kobiety, która chciała wyrazić swój bunt i zmienić swoją codzienność. Yong-hye i jej mąż prowadzą zwykłe życie. Gdy jednak makabryczne obrazy senne zaczynają nękać kobietę, niespodziewanie postanawia ona zrezygnować z jedzenia mięsa.

W kraju, w którym społeczne obyczaje są ściśle przestrzegane, jej decyzja jest szokująca i zupełnie niezrozumiała. Wegetarianizm bohaterki spotka się ze sprzeciwem otoczenia i zburzy codzienny porządek jej życia. W całkowitej metamorfozie, zarówno umysłu, jak i ciała, niebezpieczne przedsięwzięcie zabierze Yong-hye w nieznane dla niej rejony. Odrzucenie mięsa będzie jedynie początkiem głębokiej przemiany.

W latach studenckich Kang obsesyjnie zafascynowała się wersem poezji koreańskiego poety modernistycznego Yi Sanga: „Uważam, że ludzie powinni być roślinami”. Pisarka zrozumiała, że wers Yi Sanga sugeruje postawę obronną wobec przemocy kolonialnej historii Korei pod okupacją japońską i wzięła to za inspirację do napisania swojego najbardziej udanego dzieła.

Laureaci literackiej Nagrody Nobla od 2012 roku

Laureaci literackiej Nagrody Nobla od 2012 roku

PAP

Autorka „Wegetarianki” od dziesiątego roku życia mieszkała w Seulu, gdzie przeprowadziła się z rodziną. Studiowała filologię koreańską na Yonsei University. Debiutowała jako poetka.

W przeszłości wygrała konkurs literacki gazety „Seoul Shinmun” w Seulu za opowiadanie „Czerwona kotwica”. Pierwszy zbiór opowiadań zatytułowany „Yeosu” opublikowała w 1995 roku. Przez trzy miesiące w 1998 roku uczestniczyła w międzynarodowym programie pisarskim Uniwersytetu Iowa, przy wsparciu Arts Council Korea.

Kto jeszcze był kandydatem do literackiej Nagrody Nobla w 2024 roku?

Według bukmacherów wśród autorów, którzy mieli największe szanse na zdobycie tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, byli jeszcze Australijczyk Gerald Murnane, często porównywany do Franza Kafki, Japończyk Haruki Murakami – co roku powracający w notowaniach, Kanadyjka Margaret Atwood – autorka „Opowieści podręcznej” oraz nagrodzonych Bookerem książek „Testamenty” i „Ślepy zabójca”, Argentyńczyk César Aira, autor wielu krótkich form, oraz Amerykanin Thomas Pynchon, łączący fantastykę i czarny humor.

Czytaj więcej

W czwartek literacki Nobel. Kto ma największe szanse na wygraną?

Na dalszych pozycjach znajdowali się Salman Rushdie, autor „Szatańskich wersetów” i ofiara ataku islamisty, który w 2022 r. nożem pozbawił pisarza oka, a także Karl Ove Knausgård, twórca m.in. „Mojej walki”. W literackich spekulacjach wymieniana jest również Ludmiła Ulitskaja, rosyjska pisarka i scenarzystka, która potępiła napaść Rosji na Ukrainę.

Spośród Polaków najwyżej oceniane były szanse poety Ryszarda Krynickiego (33/1).

Han Kang otrzymała Nobla „za intensywną prozę poetycką, która konfrontuje się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia". W laudacji czytamy: „Posiada wyjątkową świadomość powiązań pomiędzy ciałem i duszą, żywymi i umarłymi, dzięki czemu w swoim poetycko-eksperymentalnym stylu stała się innowatorką współczesnej prozy”.

Han Kang, laureatka Nobla, pisała jedną książkę w Warszawie

Pozostało 91% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Literatura
Warszawska Jesień Poezji z Baczyńskim i Grochowiakiem
Literatura
W czwartek literacki Nobel. Kto ma największe szanse na wygraną?
Literatura
Urszula Kozioł laureatką Nagrody Literackiej Nike 2024
Literatura
„Sprawa Wagera” Davida Granna. Kanibale byli i są wśród nas