Han Kang z Korei Południowej laureatką literackiego Nobla'2024. Jedną powieść pisała w Warszawie

Południowokoreańska pisarka, zmagająca się z tematem traum, została nieoczekiwanie laureatką literackiego Nobla. Informacja od Szwedzkiej Akademii zastała ją przy posiłku z synem. Była zaskoczona. W Polsce wydała kilka powieści.

Publikacja: 10.10.2024 13:20

Han Kang

Han Kang

Foto: JUNG YEON-JE / AFP

Han Kang otrzymała Nobla „za intensywną prozę poetycką, która konfrontuje się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia". W laudacji czytamy: „Posiada wyjątkową świadomość powiązań pomiędzy ciałem i duszą, żywymi i umarłymi, dzięki czemu w swoim poetycko-eksperymentalnym stylu stała się innowatorką współczesnej prozy”.

Han Kang, laureatka Nobla, pisała jedną książkę w Warszawie

Kang jest pierwszą laureatką literackiego Nobla z Korei Południowej, co potwierdza siłę promocji kraju poprzez kulturę (muzyka i kino). Urodziła się w 1970 r. jest więc stosunkowo młodą laureatką. W literackim świecie jest jednak szeroko znana. To zdobywczyni nagrody International Booker Prize za powieść „Wegetarianka”.

Noblistka pochodzi ze środowiska pisarskiego, jej ojciec jest uznanym powieściopisarzem. To Han Seung-won. Jej brat Han Dong Rim jest również pisarzem.

W Polsce wydano także powieści „Nie mówię żegnaj” (tłum. Justyna Najbar-Miller, W.A.B.), „Biała elegia” (tłum. Justyna Najbar-Miller, W.A.B.) i „Nadchodzi chłopiec” (Justyna Najbar-Miller, W.A.B.).

„Biała elegia” to powieść, którą napisała w dużej części podczas zimowego pobytu w Warszawie. Inna niż wszystkie i najbardziej osobista w dorobku autorki. Tematem przewodnim jest biel. To książka o żałobie, odrodzeniu i wytrwałości ludzkiego ducha. Oszałamiające badanie kruchości, piękna i obcości życia.

O czym opowiada najbardziej znana powieść Han Kang, laureatki literackiej Nagrody Nobla za 2024 rok?

Najsłynniejsza książka „Wegetarianka” to historia kobiety, która chciała wyrazić swój bunt i zmienić swoją codzienność. Yong-hye i jej mąż prowadzą zwykłe życie. Gdy jednak makabryczne obrazy senne zaczynają nękać kobietę, niespodziewanie postanawia ona zrezygnować z jedzenia mięsa.

W kraju, w którym społeczne obyczaje są ściśle przestrzegane, jej decyzja jest szokująca i zupełnie niezrozumiała. Wegetarianizm bohaterki spotka się ze sprzeciwem otoczenia i zburzy codzienny porządek jej życia. W całkowitej metamorfozie, zarówno umysłu, jak i ciała, niebezpieczne przedsięwzięcie zabierze Yong-hye w nieznane dla niej rejony. Odrzucenie mięsa będzie jedynie początkiem głębokiej przemiany.

W latach studenckich Kang obsesyjnie zafascynowała się wersem poezji koreańskiego poety modernistycznego Yi Sanga: „Uważam, że ludzie powinni być roślinami”. Pisarka zrozumiała, że wers Yi Sanga sugeruje postawę obronną wobec przemocy kolonialnej historii Korei pod okupacją japońską i wzięła to za inspirację do napisania swojego najbardziej udanego dzieła.

Laureaci literackiej Nagrody Nobla od 2012 roku

Laureaci literackiej Nagrody Nobla od 2012 roku

Foto: PAP

Autorka „Wegetarianki” od dziesiątego roku życia mieszkała w Seulu, gdzie przeprowadziła się z rodziną. Studiowała filologię koreańską na Yonsei University. Debiutowała jako poetka.

W przeszłości wygrała konkurs literacki gazety „Seoul Shinmun” w Seulu za opowiadanie „Czerwona kotwica”. Pierwszy zbiór opowiadań zatytułowany „Yeosu” opublikowała w 1995 roku. Przez trzy miesiące w 1998 roku uczestniczyła w międzynarodowym programie pisarskim Uniwersytetu Iowa, przy wsparciu Arts Council Korea.

Kto jeszcze był kandydatem do literackiej Nagrody Nobla w 2024 roku?

Według bukmacherów wśród autorów, którzy mieli największe szanse na zdobycie tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, byli jeszcze Australijczyk Gerald Murnane, często porównywany do Franza Kafki, Japończyk Haruki Murakami – co roku powracający w notowaniach, Kanadyjka Margaret Atwood – autorka „Opowieści podręcznej” oraz nagrodzonych Bookerem książek „Testamenty” i „Ślepy zabójca”, Argentyńczyk César Aira, autor wielu krótkich form, oraz Amerykanin Thomas Pynchon, łączący fantastykę i czarny humor.

Czytaj więcej

W czwartek literacki Nobel. Kto ma największe szanse na wygraną?

Na dalszych pozycjach znajdowali się Salman Rushdie, autor „Szatańskich wersetów” i ofiara ataku islamisty, który w 2022 r. nożem pozbawił pisarza oka, a także Karl Ove Knausgård, twórca m.in. „Mojej walki”. W literackich spekulacjach wymieniana jest również Ludmiła Ulitskaja, rosyjska pisarka i scenarzystka, która potępiła napaść Rosji na Ukrainę.

Spośród Polaków najwyżej oceniane były szanse poety Ryszarda Krynickiego (33/1).

Han Kang otrzymała Nobla „za intensywną prozę poetycką, która konfrontuje się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia". W laudacji czytamy: „Posiada wyjątkową świadomość powiązań pomiędzy ciałem i duszą, żywymi i umarłymi, dzięki czemu w swoim poetycko-eksperymentalnym stylu stała się innowatorką współczesnej prozy”.

Han Kang, laureatka Nobla, pisała jedną książkę w Warszawie

Pozostało 91% artykułu
Literatura
"To dla Pani ta cisza" Mario Vargasa Llosy. "Myślę, że powieść jest już skończona"
Literatura
Zbigniew Herbert - poeta-podróżnik na immersyjnej urodzinowej wystawie
Literatura
Nagroda Conrada dla Marii Halber
Literatura
Książka napisana bez oka. Salman Rushdie po zamachu
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Literatura
Leszek Szaruga nie żyje. Walczył o godność