- Czy na stacjach i przystankach objętych realizacją w ramach projektu zostanie zapewniony ruch co najmniej 14 par pociągów (po 14 pociągów w każdym kierunku) na dobę?
- Czy nowo utworzona infrastruktura zapewnia wszystkim użytkownikom równy dostęp do informacji?
Tylko inwestycje miejskie, które spełnią oczekiwania konkursowe wyrażone w powyższych kryteriach, mają szansę na realizację.
Przyjęta formuła konkursowa nie daje gwarancji pozyskania dofinasowania. Projekty spływać będą zapewne z kilkunastu większych miast. Choć czasu pozostało niewiele – bo nabór zakończyć ma się planowo 30 września 2024 r. – warto pokusić się o ostatnie modyfikacje czyniące projekt lepszym od konkurencji.
Większe szanse na wygraną
O jakie aspekty i działania warto poszerzyć projekt, aby w specyficznych kryteriach rankingujących uzyskać jak najwyższą liczbę punktów?
Kluczowym kryterium rozstrzygającym jest gotowość inwestycji do realizacji. Specyfiką projektów kolejowych – czy to liniowych, czy punktowych – jest ich stosunkowo długi okres przygotowania. Stąd posiadane prawo do dysponowania gruntem lub nieruchomością na realizację projektu, posiadana kompletna dokumentacja projektowa, sporządzona dokumentacja przetargowa dotycząca maksymalnej części zakresu rzeczowego inwestycji czy zawarte już z wykonawcami umowy na roboty, usługi i dostawy objęte projektem, dają przewagę w procedurze ubiegania się o dofinasowanie.
Im bardziej wymierne korzyści projekt przynosi, tym większą ma szansę na sfinansowanie funduszami unijnymi. W planowanym konkursie korzyści powinny przybrać konkretny kształt w postaci polepszenia jakości usług kolejowych przewozów pasażerskich w obszarze aglomeracji, natomiast poprawa jakości usług mierzona będzie skróceniem czasu jazdy pociągu, poprawą częstotliwości kursowania pociągów, skróceniem ogólnego czasu podróży czy też ujednoliceniem i uproszczeniem systemu taryfowo-biletowego za podróż (jeden bilet, bilety czasowe itp.).
Odpowiednio wysoko punktowane będzie również zwiększenie prędkości handlowej pociągów kolei miejskiej wskutek zrealizowanego projektu.
Uruchomienie połączenia kolejowego na odcinku, na którym dotychczas nie kursowały pociągi, czy zwiększenie prędkości handlowej na odcinku objętym projektem o co najmniej 7,5 km/h – takie parametry gwarantują największą liczbę punktów. Ale także efekt w postaci przyspieszenia o 2,5 km/h daje dodatkowe punkty dla projektu w konkursie.
Z kolei jeżeli miasto ma plan realizacji węzła przesiadkowego, dobrze, aby uwzględniał on swobodną przesiadkę na inny środek transportu niż kolej. Maksymalną liczbę punktów można uzyskać, jeżeli projektodawcy zapewnią przesiadkę w ramach minimum 3 rodzajów transportu spośród: autobusowego, tramwajowego, trolejbusowego, metra, rowerowego uwzględniającego zadaszone miejsce do bezpiecznego pozostawienia roweru, promu lub statku, czy samochodowego indywidualnego.
Istotne jest ponadto zapewnienie dostępu do informacji o kolei miejskiej cudzoziemcom. Jeżeli samorządy przewidziały powszechną dostępność informacji w języku angielskim lub innym (np. ukraińskim) dotyczącą kolei miejskiej (w internecie, telefoniczną, na stacjach i przystankach kolejowych, w głównych węzłach przesiadkowych) w zakresie rozkładu jazdy, możliwości i miejscu zakupu biletów, mogą liczyć na dodatkowe punkty.
Pożądane inwestycje
Analiza warunków postawionych przed samorządami, które chcą rozwijać swój system kolei miejskich, pokazuje, jak ważne są efekty, które przynieść ma rozdysponowanie miliardowego budżetu. Poprawa jakości usług przewozowych, lepsza częstotliwość kursowania pociągów, nowe połączenia kolejowe, krótsze przejazdy oraz możliwość łatwego przesiadania się z innych środków transportu na kolej – tak właśnie powinno przejawiać się wspieranie mobilności i budowanie nowoczesnych systemów transportowych dostosowanych do codziennych potrzeb mieszkańców miast.
Autorka jest prezesem zarządu Collect Consulting S.A.
