Rada gminy i miasta podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Na program przewidziano środki zabezpieczone w budżecie gminy i miasta w wysokości 471 700 zł. Na schroniska dla zwierząt wydatkowane miało być 460 000 zł, w tym 70 000 zł na prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt, które wykonuje takie obowiązki jak: wyłapywanie i transport bezdomnych zwierząt, zapewnienie miejsca w schronisku, w tym wyżywienia, opieki weterynaryjnej, obligatoryjnej sterylizacji i kastracji zwierząt, poszukiwanie właścicieli oraz usypianie ślepych miotów. Na modernizację schroniska przeznaczone miało być 390 000 zł.
Te postanowienia zakwestionował wojewoda, który rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność uchwały. Jego zdaniem wskazywanie łącznych kwot na więcej niż jedno zadanie jest niewystarczające w świetle ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt. Wojewoda stwierdził, że poprzez zaplanowanie łącznych kwot na kilka zadań rada gminy pozostawiła organowi wykonawczemu i innym podmiotom współdziałającym w wykonywaniu programu swobodę w zakresie sposobu wydatkowania tych środków. Rada gminy rozstrzygnięcie wojewody zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu.
Czytaj więcej
Program opieki nad zwierzętami powinien rozdzielać środki finansowe na wszystkie objęte nim zadania.
WSA uwzględnił skargę rady gminy. Sąd przypomniał, że lokalny prawodawca zobowiązany został przepisem art. 11a ust. 5 ustawy o ochronie zwierząt nie tylko do wskazania wysokości środków finansowych przeznaczonych na realizację zadań programu opieki nad zwierzętami, ale także do określenia konkretnego sposobu ich wydatkowania. Sąd przyjął, że użyte przez ustawodawcę określenie „sposób wydatkowania” środków finansowych oznacza sposób rozdysponowania puli środków przeznaczonych na poszczególne cele i założenia przyjęte w programie. Przez określenie sposobów wydatkowania należy rozumieć wskazanie konkretnych form ich wykorzystania, ukierunkowanych na osiągnięcie zadań przyjętych w programie. Czym innym jest wskazanie sposobów realizacji celów programu, a czym innym konkretne i jednoznaczne ustalenie, w ramach przewidzianych środków, sposobów ich wydatkowania, które z oczywistych względów powinny być zgodne z celami i przyjętymi założeniami programu. Przez określenie sposobów wydatkowania należy rozumieć wskazanie konkretnych form ich wykorzystania, ukierunkowanych na osiągnięcie celów programu. Uchwała w tej sprawie powinna regulować kwestię finansowania zadań przewidzianych w programie w sposób całościowy.
Art. 11a ust. 5 ustawy o ochronie zwierząt mówi o wskazaniu środków nie na realizację poszczególnych zadań, ale na realizację programu jako pewnej całości. Nie wyklucza to ogólnego określenia środków dla kilku zadań bądź też poprzez wskazanie podmiotów realizujących zadania zawarte w programie. Bardziej czytelne byłoby wyraźne wyodrębnienie kwot przeznaczonych na realizację poszczególnych zadań, ale nie można uznać za istotne naruszenie prawa m.in. określenia środków dla kilku zadań łącznie, oczywiście pod warunkiem, że gwarantują one zabezpieczenie finansowe dla realizacji zadań (np. wyrok NSA z 24 sierpnia 2022 r., sygn. I OSK 427/22). Nie jest wymagane przypisanie kategorycznych, odrębnych kwot dla każdego zadania programu. Można wskazać ogólne zasady związane z finansowaniem programu, mające na celu zapewnić jego właściwą realizację z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych zadań.