Nadchodzi koniec migracyjnego eldorado dla pośredników

Na celowniku strategii migracyjnej znalazły się agencje pośredniczące w rekrutacji cudzoziemców. Rząd chce w trybie pilnym zmienić ich model działania i ograniczyć patologie.

Publikacja: 18.10.2024 04:59

Na celowniku strategii migracyjnej znalazły się agencje pośredniczące w rekrutacji cudzoziemców

Na celowniku strategii migracyjnej znalazły się agencje pośredniczące w rekrutacji cudzoziemców

Foto: Adobe Stock

– Obecny model funkcjonowania w Polsce agencji zatrudnienia pośredniczących w rekrutowaniu cudzoziemców nie gwarantuje odpowiedniej ochrony praw pracowniczych oraz bezpieczeństwa państwa. Wprowadzone zmiany pozwolą na wyeliminowanie podmiotów, które łamią prawo oraz działają na szkodę pracowników i państwa – twierdzą autorzy przyjętej we wtorek przez rząd Strategii migracyjnej Polski na lata 2025–2030. Zapowiadają, że w „trybie pilnym zostanie zmodyfikowany model funkcjonowania w Polsce agencji zatrudnienia pośredniczących w rekrutowaniu cudzoziemców”.

Tomasz Sitarski

Ma to ukrócić działalność „garażowych” pośredników, którzy m.in. jako jednoosobowe biznesy albo osoby fizyczne działają niekiedy w szarej strefie albo zarabiają na ściąganiu do Polski tysięcy cudzoziemców traktujących niekiedy nasz kraj jako punkt przesiadkowy w emigracji na Zachód.

Biznes bez wymagań

Szczegóły zmian zapowiedzianych w strategii pojawią się w konkretnych projektach regulacji, ale już wiadomo, że na celowniku znajdą się m.in. agencje oferujące outsourcing pracowniczy, który – zdaniem autorów strategii – polega na omijaniu przepisów dotyczących agencji zatrudnienia i pracy tymczasowej. Zmienione też będą zasady wpisywania pośredników pracy do Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia (KRAZ), przy zwiększeniu kar za nielegalną działalność i przyczynianie się do zatrudniania cudzoziemców na czarno. – Na pewno rynek jest zepsuty przez część agencji zatrudnienia i bardzo dobrze, że wreszcie zostanie uszczelniony system przyjmowania agencji do KRAZ – twierdzi Liliana Strupp, wiceprezes Polskiego Forum HR, największej organizacji branży, która zrzesza jej rynkową czołówkę. Jak przypomina, na razie nie trzeba spełniać żadnych wymagań, by zarejestrować się w KRAZ i rozpocząć działalność w pośrednictwie pracy – nie są potrzebne ubezpieczenie ani gwarancje finansowe zapewniające m.in. wypłatę pensji zatrudnionym pracowników.

Czytaj więcej

Biznes boi się zamkniętych drzwi. Co z dopływem pracowników z zagranicy?

Nic więc dziwnego, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) zwraca uwagę na gwałtownie rosnącą liczbę zezwoleń na pracę w Polsce wydawanych podmiotom, które powstały lub działają głównie w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu na terytorium państw strefy Schengen i czerpią z tej działalności korzyści finansowe.

Ponad 8,7 tysięcy agencji

Jak wynika z raportu MRPiPS, Polska bije rekordy pod względem liczby pośredników pracy: na koniec 2023 r. do Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia było wpisanych ponad 8,7 tys. podmiotów, w tym ponad 2,8 tys. osób fizycznych. Co więcej, przy 1,8 tys. zarejestrowanych w ubiegłym roku agencji jeszcze więcej zostało wykreślonych z KRAZ (1,9 tys.)

– Duża liczba podmiotów to jedno, ale tak wysoka rotacja, sięgająca ponad 20 proc., to bardzo duży problem tego rynku – zaznacza Anna Wicha, prezes Polskiego Forum HR, które od lat postuluje wprowadzenie pewnych mechanizmów zabezpieczających, na przykład gwarancji w postaci depozytu bankowego. Jak przypomina, duża część wykreśleń z rejestru jest konsekwencją zaległości w płatnościach ZUS.

Czytaj więcej

Agnieszka Kulesa, Jan Bazyli Klakla: O jakim bezpieczeństwie mówimy?

Zapowiedzianą w strategii walkę z nadużyciami chwalą renomowane agencje zatrudnienia, które często przegrywają z konkurencją działającą na granicy prawa albo poza nią.

Zdaniem Krzysztofa Inglota, eksperta rynku pracy i założyciela Personnel Service, zmiana modelu funkcjonowania agencji zatrudnienia jest konieczna, by wyeliminować nieuczciwe praktyki. Bo one działają podwójnie szkodliwie – zaznacza Inglot. Nie dość, że pobieranie od pracowników pieniędzy za rekrutację (często spotykane przy imigracji z Azji) obniża zaufanie imigrantów przyjeżdżających do Polski, to stawia całą branżę w niekorzystnym świetle.

Duzi pod większą kontrolą

– Nasza agencja jest regularnie poddawana kontrolom, zatrudniamy wyłącznie osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje i legalne dokumenty, a naszym pracownikom płacimy rynkowe stawki w sposób całkowicie uczciwy i transparentny. Jesteśmy zmęczeni rywalizacją z szarą strefą, oferując nasze usługi zgodnie z prawem – podkreśla Marzena Karpińska, właścicielka i prezeska agencji pracy tymczasowej Find Work. 

Nasi rozmówcy wskazują jednak, że pożądana walka z patologiami może uderzyć także w rzetelne firmy. – To właśnie firmy, które dopuszczają się nieuczciwych praktyk są problemem, a nie outsourcing czy praca tymczasowa – podkreśla Krzysztof Inglot. Dodaje, że nieprawidłowości częściej dotyczą mniejszych firm, bo te większe i tak są ciągle kontrolowane.

Czytaj więcej

Polska potrzebuje milionów imigrantów. Kryzys demograficzny trzeba szybko zażegnać

Jak zwraca uwagę Liliana Strupp z PFHR, zapowiedziana w strategii walka z outsourcingiem pracowniczym może wywołać spore problemy na rynku usług sprzątania, gdzie wiele firm stosuje outsourcing. Pracowników (coraz częściej cudzoziemców) kierowanych do sprzątania w biurach czy urzędach zatrudniają najczęściej na umowę zlecenie ze względu na ograniczenia umów o pracy tymczasowej (do 18 miesięcy w ciągu trzech lat).

Zmiany w regulacjach, w tym przewidziany w procedowanej już ustawie obowiązek zatrudniania cudzoziemców na umowie o pracę, mogą mocno uderzyć w usługi sprzątania czy opieki. – Obawiamy się, że zamiast likwidować patologie, zlikwidujemy rozwiązania, które odpowiadają na potrzeby rynku pracy – zaznacza wiceprezes PFHR, którą niepokoi też wspomniana w strategii „uzupełniająca rola agencji zatrudnienia”, podczas gdy branża jest istotnym elementem rynku pracy. – Na bieżąco obserwujemy potrzeby pracodawców, które dotyczą nie tylko długookresowej, ale także czasowej i sezonowej pracy – przypomina Liliana Strupp.

– Obecny model funkcjonowania w Polsce agencji zatrudnienia pośredniczących w rekrutowaniu cudzoziemców nie gwarantuje odpowiedniej ochrony praw pracowniczych oraz bezpieczeństwa państwa. Wprowadzone zmiany pozwolą na wyeliminowanie podmiotów, które łamią prawo oraz działają na szkodę pracowników i państwa – twierdzą autorzy przyjętej we wtorek przez rząd Strategii migracyjnej Polski na lata 2025–2030. Zapowiadają, że w „trybie pilnym zostanie zmodyfikowany model funkcjonowania w Polsce agencji zatrudnienia pośredniczących w rekrutowaniu cudzoziemców”.

Pozostało 92% artykułu
Rynek pracy
Brakuje pracowników w Królewcu. Rosja sięga po Hindusów
Rynek pracy
Jakich pracowników potrzebują firmy w Polsce
Rynek pracy
Płace rosną, ale kosztem miejsc pracy
Rynek pracy
Świąteczny sezon w Polsce bez napływu Ukraińców. Kto ich zastąpi?
Materiał Promocyjny
Fotowoltaika naturalnym partnerem auta elektrycznego
Rynek pracy
Celujemy w specjalistę, potrzebujemy robotnika
Materiał Promocyjny
Seat to historia i doświadczenie, Cupra to nowoczesność i emocje