Ministerstwo Obrony Narodowej: Brak skargi do sądu na niesłuszne powołanie do wojska

„System wyłączeń od powszechnego obowiązku obrony określonego w art. 85 ust. 1 Konstytucji RP oraz wieloaspektowa procedura powołania do służby wojskowej daje gwarancję poszanowania konstytucyjnych wolności i praw” - odpowiedziało Ministerstwo Obrony Narodowej na pismo Rzecznika Praw Obywatelskich.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Wojsko zabierze nam auta? Niepotrzebna panika, standardowa procedura

Internet obiegła informacja o konieczności oddawania aut terenowych na rzecz wojska. Nie należy popadać w emocje - wojsko od dziesiątek lat prowadzi tego typu inwentaryzację, a z naszych pojazdów skorzysta tylko w przypadku mobilizacji.

Tym samym, nie zostało podzielone stanowisko RPO o konieczności wprowadzenia możliwości odwołania się do sądu od decyzji o powołaniu do wojska. Jak bowiem wskazywał Rzecznik, na powołanie do odbycia zasadniczej służby wojskowej lub do ćwiczeń nie przysługuje rekrutowi skarga do sądu – co też według Marcina Wiącka narusza szereg konstytucyjnych praw i wolności.

Niesłuszne powołanie do służby wojskowej lub na ćwiczenia. Nie będzie odwołania do sądu administracyjnego?

Jak wskazuje RPO, prawo wskazuje osoby wyłączone z obowiązku odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej w przypadku powszechnej mobilizacji. Jeżeli osoba taka – np. kobieta w ciąży lub opiekująca się dzieckiem albo osobą starszą – otrzyma wezwanie do odbycia służby wojskowej, przysługuje jej jedynie odwołanie do Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji. Przepisy Ustawy o obronie Ojczyzny nie zakładają bowiem w tym przypadku skargi do sądu administracyjnego.

„Regulacja wyłączająca prawo do sądu wywołuje wątpliwości z punktu widzenia art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd” - wskazuje RPO.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Światopogląd i religia nie uchronią przed mobilizacją do wojska

Poglądy religijne nie uchronią przed obowiązkiem działania na rzecz ojczyzny, w razie ogłoszenia mobilizacji lub wybuchu wojny.

Zaznacza, że konstytucja zezwala na ograniczanie praw i wolności, ale tylko w określonych warunkach i w sposób nie naruszający istoty i wolności tych praw. Tak ukształtowane przepisy mogą naruszać zaś, według Rzecznika, takie konstytucyjne wartości jak ochrona rodziny, ochrona kobiet w ciąży czy ochrona praw dzieci lub osób niepełnosprawnych. Jak wskazuje RPO, brak odwołania sądowego od decyzji o powołaniu do wojska jest konstytucyjnie wątpliwy także z punktu widzenia praw osób, którym religia nie pozwala na wzięcie broni do ręki.

Ministerstwo Obrony Narodowej odpowiada: nie będzie odwołania do sądu od decyzji o służbie wojskowej

Jak wskazał w odpowiedzi na pismo Rzecznika sekretarz stanu w MON Paweł Brejda, zastosowanie się do sugestii RPO byłoby sprzeczne z interesem Sił Zbrojnych RP. Zaspokajanie potrzeb mobilizacyjnych polskiej armii "mogłoby zostać zagrożone m.in. przez długotrwałość procesu odwoławczego w ramach procedury sądowej".

„W konsekwencji, kolidowałoby to z terminami zaplanowanych ćwiczeń wojskowych oraz procesu powołań do zasadniczej służby wojskowej w przypadku przywrócenia obowiązku jej odbywania” - czytamy w odpowiedzi MON.

Zmiany przepisów w myśl stanowiska Rzecznika skutkowałoby więc poważnym zakłóceniem systemu uzupełnieniowo-mobilizacyjnego polskich Sił Zbrojnych, a także utrudnieniami w organizowaniu mobilizacji i koniecznych ćwiczeń w przypadku wystąpienia powszechnego poboru do wojska. 

Czytaj więcej

Prawo karne

Ściganie Ukraińców unikających wojska nie będzie proste

Władze w Kijowie chcą szukać m.in. w Polsce rodaków, którzy na podstawie lewych zaświadczeń uniknęli udziału w wojnie. Znalezienie tych osób może być trudne, a ekstradycja może trwać latami.