Żołnierze pod kontrolą psychologa i na delegacjach z rodziną. Zmiany w ustawie o obronie ojczyzny

Wszyscy kandydaci do zasadniczej służby wojskowej, a nie tylko przyszli żołnierze zawodowi, zostaną poddani pogłębionym badaniom lekarskim i psychologicznym. Wnikliwie oceniona zostanie ich sprawność intelektualna, umiejętność odnalezienia się w sytuacjach trudnych i stresowych, sposób działania i podejmowania decyzji w stanach zagrożenia oraz cechy osobowości. Wydane im orzeczenia psychologiczne będą ważne przez rok.

Na długie zagraniczne szkolenie żołnierz pojedzie z najbliższą rodziną 

Jak wyjaśnia w uzasadnieniu projektu minister obrony narodowej, duży nacisk położony zostanie na zagraniczne szkolenia żołnierzy zawodowych. To niezbędne, aby nauczyli się oni obsługi specjalistycznego sprzętu, który obecnie kupuje Polska. Zmienią się jednak zasady delegacji: w te dłuższe niż półroczne żołnierze będą mogli wyjechać ze swoimi rodzinami (małżonkami i będącymi na ich utrzymaniu dziećmi), a dodatkowo przyznane zostaną im specjalne świadczenia. W taką służbową podróż nie wyjadą równocześnie rodzice dziecka młodszego niż ośmioletnie (ani rodzic samotny), a nie – jak dotąd – mającego mniej niż cztery lata.

Czytaj więcej

Wojsko

Marek Kozubal: Jak wojsko chce uatrakcyjnić służbę ochotników

Ulgi podatkowe dla pracodawców zatrudniających ochotników w wojskowych mundurach – to jeden z bonusów, który ma pomóc zapełnić jednostki Wojsk Obrony Terytorialnej.

Żołnierze obsadzeni na stanowiskach w ataszatach obrony w krajach uznanych za strefę działań wojennych, objęci zostaną ochroną ubezpieczeniową od następstw nieszczęśliwych wypadków (dziś prawo to mają tylko żołnierze wysłani na służbę za granicę, np. w polskim kontyngencie wojskowym).

Jeśli przepisy wejdą w życie, dotacja przekazywana uczelniom wojskowym na kształcenie studentów cywilnych nie będzie wliczana do wydatków obronnych, zaś wsparcie finansowe zyskają organizacje pro-obronne. Z kolei żołnierze niezawodowi zyskają świadczenie motywacyjne, jak ci zawodowi.

Ekspert ds. prawa wojskowego: dziś rekrutacja do służby trwa dwa dni

Projekt nowelizacji ustawy opublikowany został na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Co do zasady pozytywnie ocenia go adwokat Patryk Ceynowa, ekspert prawa wojskowego.

Przypomina, że zgodnie z obecną ustawą o obronie ojczyzny proces rekrutacyjny trwa do dwóch dni.

– Projektodawca zasadnie zauważa, iż okres ten nie pozwala na rzetelne zweryfikowanie kandydata do wojska, zarówno pod względem jego umiejętności, doświadczenia, wiedzy czy dokonania oceny jego przydatności w służbie wojskowej – komentuje adwokat. – Mając na uwadze potrzeby Sił Zbrojnych, które mogą się dynamicznie zmieniać, Wojsko Polskie winno posiadać pełną wiedzę o kandydatach, tak aby niezwłocznie uzupełnić braki kadrowe osobami o właściwych kompetencjach – wyjaśnia.

Czytaj więcej

Prawo w Polsce

MON: Brak skargi do sądu na niesłuszne powołanie do wojska

Od decyzji o powołaniu do wojska lub na ćwiczenia w przypadku powszechnej mobilizacji nie służy i nie będzie służyć odwołanie do sądu. Ministerstwo Obrony Narodowej stanowczo o propozycjach Rzecznika Praw Obywatelskich.

Decyzja przełożonych trudna do podważenia, żołnierze bez prawa do sądu

Ekspert alarmuje jednak o innym problemie, którego nie rozwiązano w projektowanych przepisach. Chodzi o brak możliwości zaskarżenia wydanej opinii służbowej do sądu administracyjnego (po wyczerpaniu możliwości, które przewiduje ustawa).

– Zauważyć bowiem należy, iż opiniowanemu żołnierzowi zawodowemu na jej mocy odebrano prawo do sądu, gdzie zostałyby zweryfikowane zarzuty dotyczące ostatecznej opinii służbowej – tłumaczy mecenas.