Marek Kutarba: Historyczny moment dla polskiej Marynarki Wojennej – budowa okrętów przyspiesza

To bezprecedensowa sytuacja w ostatnich trzech dekadach, przypominająca intensywny okres rozwoju polskiego przemysłu stoczniowego z lat 70. i 80. XX wieku. Wówczas stocznie w Gdyni i Gdańsku regularnie wodowały kolejne okręty z serii licencyjnych kutrów rakietowych projektu 205 i opracowanych w Polsce okrętów patrolowych projektu 912, budując nawet po kilka jednostek rocznie.

W budowie: niszczyciel min, okręty WRE i fregaty

Obecnie realizowane są trzy kluczowe programy modernizacyjne. W ramach projektu Kormoran II (Remontowa Shipbuilding) powstają trzy nowoczesne niszczyciele min: ORP „Jaskółka" (604), ORP „Rybitwa" (605) i ORP „Czajka" (606). Ich przekazanie do służby zaplanowano na lata 2026-2027. To już druga seria takich okrętów. Pierwsza, licząca również trzy jednostki, weszła do służby w latach 2017-2022 (ORP „Kormoran" o numerze burtowym 601, ORP „Albatros" – 602 i ORP „Mewa" – 603).

Czytaj więcej

Modernizacja Sił Zbrojnych

Trwa dobra passa przeciwminowych Kormoranów

W końcu stycznia w gdańskiej stoczni Remontowa Shipbuilding miała miejsce uroczystość rozpoczęcia cięcia blach dla piątego już niszczyciela min projektu 258 Kormoran II.

Program Delfin (PGZ Stocznia Wojenna w Gdyni) zapewni flocie dwa specjalistyczne okręty rozpoznania elektronicznego, znacząco wzmacniając zdolności Polski w zakresie walki elektronicznej na Bałtyku. Będą to ORP „Jerzy Różycki" (261) i ORP „Henryk Zygalski" (264), które powinny wejść do służby do końca 2027 roku. Zastąpią one wybudowane w polskich stoczniach i użytkowane od lat 70. XX wieku okręty ORP „Nawigator" (262) i ORP „Hydrograf” (263).

Największym przedsięwzięciem jest jednak program Miecznik (PGZ Stocznia Wojenna), w ramach którego rozpoczęto budowę pierwszej z trzech planowanych fregat (ORP „Wicher") – największych okrętów bojowych, jakie kiedykolwiek powstały w polskich stoczniach. Pierwsza, prototypowa jednostka ma wejść do służby w 2029 roku. Dwa następne okręty budowane w ramach tego programu mają otrzymać nazwy ORP „Burza" i ORP „Huragan". Teoretycznie te dwie jednostki, których budowa jeszcze się nie rozpoczęła, powinny zasilić polską flotę w latach 2030 i 2031.

Koszt rozbudowy Marynarki Wojennej RP może sięgnąć 35 mld zł

Łączna wartość trzech realizowanych obecnie programów modernizacyjnych Marynarki Wojennej RP to niemal 20 mld zł. Program Kormoran II, w ramach którego powstają trzy niszczyciele min, kosztuje ok. 2,5 mld zł. Na budowę dwóch okrętów rozpoznania elektronicznego w programie Delfin przeznaczono ok. 2,6 mld zł (kontrakt ma wartość 620 mln euro). Zdecydowanie najdroższym przedsięwzięciem jest program Miecznik, w ramach którego powstają trzy fregaty – jego wartość to około 14,8 mld zł. Warto podkreślić, że są to największe kontrakty w historii współczesnego polskiego przemysłu stoczniowego, a ich realizacja przyczynia się do odbudowy potencjału polskich stoczni w zakresie budowy okrętów wojennych.

Na tym jednak plany rozbudowy floty się nie kończą. Jednym z ważniejszych programów modernizacji polskiej floty jest program o kryptonimie ORKA. Program ten, mający na celu pozyskanie trzech nowych okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej RP, pozostaje jednym z najbardziej strategicznych, ale zarazem najbardziej opóźnionych programów modernizacyjnych polskich sił zbrojnych. Pomimo krytycznego znaczenia dla bezpieczeństwa morskiego Polski, od 2013 roku program nie wyszedł poza fazę analityczno-koncepcyjną.

Czytaj więcej

Biznes

Okręty podwodne ugrzęzły na politycznej mieliźnie. Czy Polska je kupi?

Kanada zapowiedziała, że rusza z programem zakupu 12 okrętów podwodnych. W Polsce od co najmniej tylu lat się o tym rozmawia, ale bez efektów. W najbliższych tygodniach temat ma być poruszony na spotkaniu Komitetu Rady Ministrów do spraw Bezpieczeństwa Narodowego.

Przyczyny tego opóźnienia są złożone: ogromne koszty zakupu nowoczesnych okrętów podwodnych (koszty całego programu szacowane są na 10-15 mld zł), wyśrubowane wymagania techniczne (w tym ważna dla Polski kwestia uzbrojenia w pociski manewrujące), a także trudności w wyborze najlepszego partnera strategicznego spośród oferentów z Francji, Niemiec, Szwecji, a być może także Korei Południowej. Dodatkowo konieczność zabezpieczenia finansowania innych priorytetowych programów modernizacyjnych mocno nadszarpnęła polski budżet. Tymczasem jedyny pozostający w służbie okręt podwodny ORP „Orzeł" (mający już 39 lat), pomimo przeprowadzonego remontu, zbliża się do końca swojej służby. Stawia to pod znakiem zapytania utrzymanie zdolności podwodnych Marynarki Wojennej RP w najbliższych latach.

Warto jednak nadmienić, że niedawno wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział, że decyzja w sprawie programu ORKA zapadnie do końca roku.