W ostatnim czasie częstą praktyką pożyczkodawców stało się dołączanie do swoich ofert tzw. value added services, czyli produktów dodanych. Czym są VASy i w jaki sposób pożyczkobiorcy próbują z ich pomocą obchodzić przepisy ustawy antylichwiarskiej?
To produkty dodawane do umów tzw. chwilówek, zawieranych przez wielkie firmy pożyczkowe. W wielu przypadkach mają one na celu obchodzenie przepisów nowelizacji ustawy w celu przeciwdziałania lichwie, która ustaliła limity odsetek i kosztów pozaodsetkowych możliwych do zawarcia w umowie pożyczki. Limity te wynoszą 5 proc. w przypadku umów zawieranych na okres do 30 dni oraz 20 proc. w przypadku dłuższych okresów i są nieprzekraczalne. Wspomniane produkty, takie jak formalnie dobrowolne pakiety medyczne czy turystyczne (np. pakiet badań profilaktycznych, karnet narciarski) często obchodzą te przepisy, gdyż od ich przyjęcia nieoficjalnie uzależniona zostaje decyzja o udzieleniu pożyczki.
Czytaj więcej
Ustawy antylichwiarska i o konsumenckiej pożyczce lombardowej nie tylko powinny uregulować rynek drobniejszych i krótkich, ale najpilniejszych pożyczek, ale też ukrócić wyzysk najbardziej potrzebujących.
Znane są nam historie osób, które za pierwszym razem pożyczki nie otrzymały, a za drugim – mimo identycznej sytuacji życiowej – pożyczkę dostawały, zdecydowawszy się także na produkty dodane. Jakie prawa, poza tymi ze wspomnianej ustawy, łamią takie praktyki?
Naruszają one zasadę równowagi stron wynikającą z zasady swobody umów. W przypadku konsumentów jest ona obwarowana pewnymi ograniczeniami i zabezpieczeniami interesu konsumenta, dojść więc może także do złamania ustawy o kredycie konsumenckim oraz innych aktów tzw. prawa konsumenckiego. Klient, zgłaszający się do instytucji udzielającej chwilówek – a więc nie do banku czy SKOKu – musi być świadomy pełnej dobrowolności takich ofert. Oczywiście, jeżeli zawarcie dodatkowej umowy na produkt dodany uczyni umowę pożyczki w jakiś sposób bardziej korzystną, moim zdaniem nie naruszy to ustawy. Jeśli jednak udzielenie pożyczki uzależnione jest od wyboru produktu dodatkowego i jest to warunek konieczny zawarcia umowy, jest to niezgodne z prawem.
