Coraz więcej firm nie radzi sobie ze wzrostem kosztów

Wysoka liczba zawieszanych działalności to przygrywka do wzrostu liczby upadłości w kolejnych miesiącach. Zwłaszcza w dużych sektorach: budownictwie, handlu, transporcie.

Aktualizacja: 21.08.2023 09:58 Publikacja: 21.08.2023 03:00

Coraz więcej firm nie radzi sobie ze wzrostem kosztów

Foto: Adobe Stock

Jak wynika z danych zebranych przez wywiadownię gospodarczą Dun & Bradstreet Poland specjalnie dla „Rzeczpospolitej”, liczba zawieszonych firm w pierwszym półroczu stanowi aż 66 proc. wszystkich zawieszonych działalności w całym 2022 r.

Firmy w kłopotach

Na taki krok zdecydowało się niemal 110,5 tys. przedsiębiorstw, najwięcej z takich sektorów, jak budownictwo, handel czy transport. – Największy udział w ogólnej liczbie zawieszonych działalności ma szeroko rozumiana branża budowlana. Spośród 110,5 tys. zawieszonych firm w 2023 r. aż 27 tys. to firmy budowlane, co stanowi 24 proc. całości – mówi Tomasz Starzyk, rzecznik Dun & Bradstreet Poland. – W handlu detalicznym i hurtowym zawieszono ponad 18,2 tys. firm, czyli 16,5 proc. – dodaje.

– W innych sektorach, takich jak handel czy przetwórstwo przemysłowe, gdzie również odnotowano wiele zawieszeń działalności, głównymi przyczynami są niedostateczny popyt oraz ponownie wysokie koszty zatrudnienia. Potwierdzają to dane – sprzedaż detaliczna i przetwórstwo przemysłowe od pięciu miesięcy odnotowują spadki w porównaniu z poprzednim rokiem – mówi Sergiej Druchyn, wykładowca w Akademii Leona Koźmińskiego, ekspert Polskiego Instytutu Ekonomicznego. – Przewidujemy jednak poprawę sytuacji przedsiębiorstw w najbliższych miesiącach w związku z oczekiwanym odbiciem gospodarczym, które ma nastąpić już w drugiej połowie bieżącego roku – dodaje.

Zaskoczeniem może być wysoki wynik sklepów internetowych, zawieszono ich ogółem 3,8 tys., co stanowi 67 proc. całości z 2022 r. To wciąż efekt pandemii, która spowodowała dynamiczny wzrost biznesów online, ekspansję pracy zdalnej, ale i zerwane łańcuchy dostaw. Modeli biznesowych z tamtego okresu było sporo. Część osób miała pomysł na produkt, dla którego zlecała produkcję i logistykę, ale sprzedawała samodzielnie przez internet. Inne osoby miały produkty, ale chciały rozszerzyć sprzedaż na większą skalę, więc decydowały się na prosty e-commerce lub handel przez platformy typu marketplace.

– Te biznesy były oparte zazwyczaj na agresywnych modelach drogiego generowania ruchu bez jakichkolwiek wyróżników rynkowych lub stałej bazy klientów. W momencie spadku popytu konsumenckiego oraz większej wrażliwości cenowej konsumentów model ten stracił na efektywności i dlatego biznesy te przestały być opłacalne – mówi Grzegorz Rudno-Rudziński, partner zarządzający w Unity Group. – Także duże firmy handlujące online zmniejszyły nakłady na pozyskanie nowych klientów i koszyków sprzedażowych online, gdyż czasami koszt sprzedaży był już wyższy niż w offline, ale posiadając alternatywne kanały, mogą oszczędniej działać dalej – dodaje.

Znaczącą zmianę w e-handlu wprowadziła również dyrektywa Omnibus, która uporządkowała promocje cenowe. Firmy, dla których jedyną strategią była sprzedaż towarów podczas rzekomych wyprzedaży, musiały zmienić strategię lub zawiesić biznes.

– Prowadzenie własnej firmy zawsze jest modelem, który w przypadku dobrej koniunktury na rynku prowadzi do wysokich zysków. Jednak w przeciwieństwie do pracy „na etacie” ponosi się także ryzyko biznesowe, dla którego jednym ze scenariuszy jest zamknięcie lub zawieszenie działalności – wyjaśnia Grzegorz Rudno-Rudziński.

Upadłości przybywa

W efekcie może to zarówno w tej, jak i w innych branżach spowodować wzrost liczby upadłości. Jak wynika z danych Coface, łączna liczba niewypłacalności polskich przedsiębiorstw w pierwszym półroczu 2022 r. wyniosła 1,1 tys. i jest niższa o 3 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r. W tym okresie sądy ogłosiły postanowienia o upadłości i restrukturyzacji 526 polskich firm, czyli aż o ponad 38 proc. więcej niż rok temu. W pierwszym półroczu br. w Krajowym Rejestrze Zadłużonych opublikowano 615 tzw. obwieszczeń o ustaleniu dnia układowego, bez rejestracji w sądzie.

– Zgodnie z naszymi przewidywaniami stabilizuje się liczba postępowań pozasądowych, zwłaszcza uproszczonych postępowań o zatwierdzenie układu, które znacznie zyskały na popularności wśród firm doświadczających trudności w związku z wpływem pandemii na ich biznes. Jednak w pierwszej połowie tego roku, a zwłaszcza w pierwszych miesiącach, ich wykorzystanie było czasowo niższe ze względu na problemy techniczne związane z wprowadzaniem systemu Krajowego Rejestru Zadłużonych – mówi Grzegorz Sielewicz, główny ekonomista Coface w Polsce i regionie.

– Istotnie wzrosła liczba sądowych postępowań o zatwierdzenie układu. W wielu przypadkach było to przekształcenie się wcześniej rozpoczętych procedur pozasądowych, które okazały się niewystarczające do uzdrowienia sytuacji przedsiębiorstwa – dodaje.

W rezultacie postępowania o zatwierdzenie układu miały największy udział w całości postępowań sądowych, a ich wykorzystanie wzrosło ponadtrzykrotnie na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy. W tym samym czasie o ponad 57 proc. zwiększyły się postępowania sanacyjne.

– Zakładając, że pewna część postępowań restrukturyzacyjnych nie przyniesie naprawy przedsiębiorstwa i powrotu do efektywnej działalności biznesowej, w kolejnych kwartałach zaczną one być widoczne w upadłościach, czyli ostatecznej formie niewypłacalności firm – dodaje.

Jak wynika z danych zebranych przez wywiadownię gospodarczą Dun & Bradstreet Poland specjalnie dla „Rzeczpospolitej”, liczba zawieszonych firm w pierwszym półroczu stanowi aż 66 proc. wszystkich zawieszonych działalności w całym 2022 r.

Firmy w kłopotach

Pozostało 96% artykułu
Dane gospodarcze
Produkcja znowu rozczarowała. „Polski przemysł tkwi w stagnacji”
Dane gospodarcze
Najnowsze dane o zarobkach. Tyle trzeba zarabiać by być powyżej średniej
Dane gospodarcze
Fed obniżył główną stopę procentową. Wielkie zaskoczenie
Dane gospodarcze
Rosną obawy przed bezrobociem. Polacy budują finansowe poduszki
Materiał Promocyjny
Wpływ amerykańskich firm na rozwój polskiej gospodarki
Dane gospodarcze
Eurostat: Inflacja w Polsce znów jest niemal najwyższa z całej UE