Jakie poprawki trafią ostatecznie w nowelizacji ustawy o systemie kaucyjnym do KPRM?
Projekt nowelizacji ustawy jest już po konsultacjach i opiniowaniu. Przychyliliśmy się do niektórych uwag, ponieważ proces konsultacji właśnie temu ma służyć – wysłuchaniu głosu przedsiębiorców, samorządowców i społeczeństwa obywatelskiego. Jedną z najważniejszych zmian jest wprowadzenie tzw. zamkniętego systemu obiegu kaucji, czyli rozwiązania polegającego na pobieraniu kaucji w całym łańcuchu dystrybucji, co doszczelnia system i poprawia jego bezpieczeństwo. Zgodnie z oczekiwaniami społecznymi poprawki dotyczą też zwiększenia nadzoru ministra nad operatorami na etapie poprzedzającym jego uruchomienie oraz po wdrożeniu.
A co ze sklepami, które już zbierają butelki, zazwyczaj po piwie? To są w dużej mierze małe sklepy, które według ustawy nie wchodzą automatycznie do systemu kaucyjnego.
Przychyliliśmy się do postulatu, aby te sklepy, które obecnie zbierają szklane butelki wielokrotnego użytku, nadal miały obowiązek to robić, niezależnie od ich wielkości. Na niedawnym posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska informowaliśmy też, że opakowania po mleku i produktach mlecznych nie będą objęte systemem – tu zadecydowały względy sanitarne. Przygotowaliśmy także nowy logotyp, który wejdzie w życie wraz z nową ustawą. Wreszcie – podatek VAT, który będzie naliczany tylko od nieodebranej kaucji, tzn. gdy butelka nie zostanie zwrócona do punktu zbiórki. Takie stanowisko przedstawił resort finansów, a Ministerstwo Klimatu i Środowiska uwzględniło je w projekcie nowelizacji ustawy. VAT będzie odprowadzany przez operatora raz w roku.
Ponadto w ministerstwie prowadzone są prace legislacyjne nad dwoma rozporządzeniami związanymi z systemem kaucyjnym: w sprawie wysokości kaucji dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem kaucyjnym oraz w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań.
A jak ma wyglądać okres przejściowy?
Rok 2025 traktujemy jako przejściowy, by dać czas wytwórcom napojów, sklepom, operatorom oraz samorządom na dostosowanie się do nowych przepisów. Podstawowym mechanizmem gwarantującym takie podejście jest niska opłata produktowa, którą wytwórcy i operatorzy będą płacić od niezrealizowanych poziomów selektywnej zbiórki opakowań (w przyszłym roku wynosi ona jedynie 10 groszy za kilogram tworzywa lub metalu, jeśli przedsiębiorcy nie zrealizują poziomu 77 proc. zbiórki). Spodziewamy się, że wytwórcy napojów będą wchodzić w system kaucyjny stopniowo, przy czym większość powinna być w systemie w połowie 2025 roku.
Czytaj więcej
Spółka OK Operator Kaucyjny zdobyła właśnie zezwolenie ministerstwa klimatu i środowiska na bycie operatorem – dowiedziała się „Rz”. Do wejścia w życie systemu zostało niespełna pół roku. Polska jest ewenementem, będzie miała aż sześciu operatorów.