Brandenburgia przed wyborami. Los kanclerza Scholza zależy od wyniku AfD?

Korespondencja z Poczdamu
Dietmar Woidke, polityk socjaldemokratycznej SPD, stoi na czele rządu w Poczdamie od 11 lat. I na tym może być koniec. – Jeżeli SPD – zagroził – nie wygra w wyborach do brandenburskiego parlamentu, odchodzę.

Chodzi mu o to, by w Brandenburgii nie wygrała Alternatywa dla Niemiec (AfD), która prowadzi przed SPD, ostatnio nieznacznie, w sondażach przed niedzielnym głosowaniem. AfD, partia przez inne izolowana, uznana przez miejscowy kontrwywiad za ekstremistyczną, może w Brandenburgii odnieść drugie zwycięstwo na poziomie landu. 1 września udało jej się to w Turyngii.

Czytaj więcej

Polityka

Kolejne ważne wybory na wschodzie Niemiec. Brandenburgia szczególnie prorosyjska

Poparcie dla Rosji i sprzeciw wobec pomocy dla Ukrainy – to czołowy temat wyborów do parlamentów w landach na wschodzie Niemiec. W Brandenburgii nawet nośniejszy niż gdzie indziej.

Kanclerz Scholz mieszka w Brandenburgii. Brandenburskie wybory są ważne dla jego przyszłości politycznej

Byłby to kolejny wstrząs dla niemieckich elit. I jak sądzą niektórzy, koniec Olafa Scholza – nie walczyłby o urząd kanclerza w wyborach do Bundestagu, które mają się odbyć się za rok. A może nawet straci ten urząd już wcześniej.

Berlin jest otoczony ze wszystkich stron przez Brandenburgię, a brandenburska stolica, 190-tys. Poczdam, to właściwie przedmieścia stolicy RFN. Pikanterii wyborom do brandenburskiego parlamentu dodaje to, że będzie w nich oddawał głos kanclerz Scholz. Mimo że pochodzi z Zachodu, na miejsce zamieszkania wybrał Poczdam w dawnej NRD, podobnie jak szefowa dyplomacji z partii Zielonych Annalena Baerbock. 

Opozycyjna CDU/CSU już wyznaczyła kandydata na kanclerza. Czy SPD postawi na popularnego ministra obrony Pistoriusa?

Pojawiają się opinie, że wybory do landtagu mającej ledwie 2,6 miliona mieszkańców Brandenburgii zadecydują o przyszłości Scholza. Tygodnik „Der Spiegel” sugeruje, że SPD mogłaby po nich postawić na ministra obrony Borisa Pistoriusa, najpopularniejszego w tej chwili polityka w Niemczech, nie tylko tej partii. Sprawa kandydata socjaldemokratów na kanclerza w wyborach 2025 r. stała się szczególnie aktualna, bo główna siła opozycyjna w Bundestagu, CDU/CSU, ostatecznie wskazała w tym tygodniu swojego – Friedricha Merza, szefa CDU. W ogólnoniemieckich sondażach zdecydowanie prowadzi CDU/CSU (31 do 34 proc.). SPD jest na trzecim miejscu (14–15 proc.), wyprzedza ją AfD (17–18 proc.).

Czytaj więcej

Polityka

Wyniki wyborów europejskich: Klęska koalicji Olafa Scholza w Niemczech

Wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego nie są zaskoczeniem. Nawet to, że skrajnie prawicowa AfD potwierdziła swą pozycję drugiej siły na niemieckiej scenie politycznej.

O przyszłości Scholza dużo się teraz w szeregach socjaldemokratów dyskutuje. – Nie sądzę, że jest już spisany na straty. Chwieje się, ale zmuszanie go do upadku z powodu rankingów popularności byłoby ryzykowne. Wszyscy mamy w pamięci Martina Schulza. SPD poparła jednogłośnie jego kandydaturę na kanclerza w wyborach do Bundestagu w 2017 roku. I skończyło się na najgorszym w historii wyniku naszej partii – mówi mi poseł SPD do parlamentu jednego z zachodnich landów. 

Dietmar Woidke, premier Brandenburgii i polityk SPD, odciął się od kanclerza Scholza. „Cieszę się, gdy przez parę dni nic nie słyszę o rządzie federalnym”

Premier Woidke uważa, że land pod jego rządami dobrze sobie radził, ale sporo wyborców chce w czasie brandenburskich wyborów ukarać SPD za działania rządu federalnego – „tych z Berlina”. 

I postanowił z siebie uczynić główny temat niedzielnej rozgrywki, podkreślając: – SPD w Brandenburgii to ja. Chcecie, bym został, głosujcie na SPD, nawet jeżeli jej nie lubicie.

Jak tłumaczy „Rzeczpospolitej” dr Werner Krause, politolog z Uniwersytetu Poczdamskiego, premier jest w landzie stosunkowo lubiany i bez porównania bardziej popularny niż jego partia. Dlatego Woidke zdystansował się od federalnej SPD i socjaldemokratycznego kanclerza Olafa Scholza. 

Scholz pojawił się na festynie wyborczym SPD w Poczdamie, ale nie wygłosił tam przemówienia. Premier Woidke nie chciał występować z kanclerzem u boku, bo jak wyjaśnił, „brandenburska SPD ma szczęście do własnych silnych liderów”. – Czasem się naprawdę cieszę, gdy przez parę dni nic nie słyszę o rządzie federalnym – tak Woidke odcinał się od Scholza wywiadzie dla dziennika „Handelsblatt” sprzed kilku tygodni. 

Czytaj więcej

Polityka

AfD po raz pierwszy zwycięża w landzie. Jest jeszcze silniejsza na wschodzie Niemiec

W niedzielnych wyborach do parlamentów w dwóch landach na wschodzie Niemiec skrajnie prawicowa AfD zdobyła co najmniej 30 proc. głosów – wynika z badań exit poll ogłoszonych tuż po zamknięciu lokali. W jednym, w Turyngii, zwyciężyła. Nigdy jeszcze AfD nie świętowała tryumfu na poziomie landu.

Dla Scholza ewentualne zwycięstwo SPD w Brandenburgii miałoby dziwny smak – radość z pokonania AfD mieszałaby się ze smutną konstatacją, że mogło się to stać dzięki temu, że jego odsunięto od kampanii. 

Hasło SPD w Brandenburgii: łysa czaszka premiera jest „demokratyczna”, a „skrajnie prawicowych glac” tutaj nie chcemy

62-letni Dietmar Woidke jest też głównym bohaterem kampanii wyborczej SPD, to on pojawia się na prawie wszystkich plakatach, lokalni kandydaci znaczenie rzadziej. Jedno z jego haseł: „Jeżeli łysa czaszka, to tylko Woidkego”. Łysina premiera jest „demokratyczna”, w przeciwieństwie do – jak wyjaśnia lokalna SPD – „skrajnie prawicowych glac”, których „w Brandenburgii nie chcemy”.

Nawet jeżeli AfD wygra, to – jak wskazują sondaże – utworzenie rządu anty-AfD nie powinno sprawić kłopotów. I byłby to rząd pod wodzą SPD. Z tym że już bez Woidkego. 

Brandenburgia – tu od zjednoczenia Niemiec premier był zawsze z SPD

Partie rządu federalnego jeszcze się nie otrząsnęły po klęsce 1 września w wyborach w innych wschodnich landach Turyngii i Saksonii. SPD uzyskała tam – odpowiednio – 6 i 7 proc. głosów.