Notariusze nie chcą nagrywać swojej pracy

„Notariusz utrwala przebieg czynności notarialnych za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk" – propozycja takiego przepisu znalazła się w projekcie nowelizacji prawa o notariacie (druk 77). Rejenci mówią jej stanowcze: nie.

Tajemnice klientów

– Projekt, niezależnie od zastrzeżeń legislacyjnych, budzi poważne wątpliwości natury społecznej. Jest niebezpieczny dla dokonujących czynności notarialnych. Ingeruje dotkliwie w poufność i prywatność tego wszystkiego, co obywatele załatwiają u rejenta – komentuje notariusz Szymon Kołodziej, rzecznik prasowy Krajowej Rady Notarialnej.

Czytaj także: MS: co dokładnie zmienia się w przepisach o egzekucji komorniczej

I dodaje, że czynności notarialnych nie można porównywać z działaniami komornika. W tych niekiedy występuje element przymusu, np. przy egzekucji z udziałem policji. Obawia się więc, że zmiana nie będzie akceptowana społecznie.

– Proponowane zmiany legislacyjne dotkną głównie obywateli, dla których pomysł nagrywania przekazywanych notariuszowi w pełnym zaufaniu informacji będzie niewyobrażalny. Stawką w tej sprawie jest dobro naszych klientów, którzy nie życzą sobie inwigilowania ich życia prywatnego – mówi.

– Uchwalenie wskazanych rozwiązań byłoby policzkiem dla notariuszy, którzy przecież są zawodem zaufania publicznego. Te rozwiązania dawałyby możliwość dodatkowej kontroli kancelarii i stanowiły wyraz braku zaufania ustawodawcy do pracy notariuszy – mówi notariusz Wojciech Kamiński, partner we wrocławskiej kancelarii KBSR Kamiński Baranowska-Seweryn Rajewicz Staszowska Zembala.

– Domyślam się, że projekt to reakcja na nagłośnione nieprawidłowości dotyczące umów pożyczek zabezpieczonych na mieszkaniach, które podpisywane były w kancelariach. Za osoby, które nie dopełniają swoich obowiązków, nie powinno jednak odpowiadać całe środowisko. Proponowane rozwiązania są nieadekwatne i mogą stać w sprzeczności z tajemnicą notarialną – dodaje.

Zapytani o ocenę projektu prawnicy, którzy często towarzyszą swoim klientom w czynnościach przed rejentami, zauważają, że projekt jest dość nieprecyzyjny.

– Trudno jednoznacznie określić, co rozumieć przez przebieg czynności notarialnej, która ma podlegać nagrywaniu. W ścisłym znaczeniu to odczytanie i podpisanie aktu, pojawią się jednak wątpliwości, czy nie nagrywać całości spotkania i działań towarzyszących czynności notarialnej sensu stricto, w tym negocjacji – wskazuje mecenas Andrzej Lulka, partner zarządzający w kancelarii Andrzej Lulka i Wspólnicy.

Czy to współmierne?

W jego ocenie w pierwszym przypadku jeszcze można znaleźć uzasadnienie dla proponowanych rozwiązań, choć pojawia się pytanie o współmierność środków i czy stosować je do wszystkich czynności czy tylko do wybranych kategorii, ale przy szerszym rozumieniu zakresu rejestrowanej czynności notarialnej o racjonalne uzasadnienie już trudno.

– Przy skomplikowanych transakcjach spotkania u notariusza potrafią trwać od rana do wieczora. Podczas nich ujawnione są m.in. dane finansowe lub tajemnice gospodarcze i omawiane zagadnienia, których strony nie chcą rejestrować – opowiada mec. Lulka.