Bon senioralny wyższy niż zapowiadano? Nowe informacje o planowanym świadczeniu

Bon senioralny ma być pakietem usług skierowanych do osób po 75. roku życia ułatwiającym im codzienne funkcjonowanie. Z najnowszych informacji wynika, że maksymalna wartość bonu może być wyższa niż wynikało z pierwszych zapowiedzi, zaś projekt ustawy wprowadzającej bon może zostać upubliczniony 15 października, w rocznicę ostatnich wyborów parlamentarnych. Co jeszcze wiemy o bonie senioralnym?

Publikacja: 09.10.2024 16:38

Beneficjentami bonu senioralnego mają być osoby w wieku 75+

Beneficjentami bonu senioralnego mają być osoby w wieku 75+

Foto: Adobe Stock

Wprowadzenie bonu to jedna z obietnicy wyborczych Koalicji Obywatelskiej. Przy okazji 100 pierwszych dni rządu Donalda Tuska (które minęło 22 marca 2024 roku), w Wykazie Prac Legislacyjnych i Programowych Rady Ministrów pojawiła się informacja o pracach nad projektem ustawy o bonie senioralnym. Opublikowano też główne założenia tego projektu. Planowano, że rząd przyjmie go III kw. 2024. Ten termin już minął, ale według Faktu prace nad projektem (za który odpowiada Marzena Okła-Drewnowicz, minister ds. polityki senioralnej) przyspieszyły, a rząd chce pokazać jego szczegóły „przed rocznicą wyborów parlamentarnych, która wypada 15 października”.

Jaką wartość będzie miał bon senioralny?

Według informacji Faktu, w porównaniu do informacji opublikowanych w marcu, w gotowym projekcie możemy spodziewać się zmian. Jedna z nich będzie dotyczyć wysokości bonu. Do tej pory była mowa o 2150 zł. Taka informacja zawarta jest też w opisie projektu zamieszczonym w Wykazie Prac Legislacyjnych i Programowych Rady Ministrów (numer projektu UA3). Czytamy w nim, że „miesięczna wartość bonu senioralnego może wynosić maksymalnie 2150 zł, co odpowiada 50 proc. wynagrodzenia minimalnego w II połowie 2024 roku". Teraz Fakt podaje, że „maksymalna wartość bonu senioralnego to 2 tys. 333 zł miesięcznie”.

Czytaj więcej

ZUS wypłaci dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Ale potrzebne jest specjalne oświadczenie

Nowa kwota odpowiada 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, które ma obowiązywać od początku 2025 roku. To pozwala przypuszczać, że wysokość bonu może być na stałe powiązana z wysokością płacy minimalnej (co by oznaczało, że wartość bonu będzie co roku rosnąć, nie będzie to jedna, z góry ustalona kwota, jak np. w przypadku 800 plus).

Wartość usług przyznanych w ramach bonu poszczególnym osobom najprawdopodobniej będzie mogła być niższa niż ustawowa stawka maksymalna. Wartość bonu senioralnego, która nie zostanie wykorzystana w danym miesiącu, nie będzie dodawana do wartości bonu ustalanej na kolejny miesiąc.

Czym jest bon senioralny?

W rządowym opisie czytamy, że „poprzez bon senioralny rozumie się prawo do skorzystania ze wsparcia w ramach usług o charakterze opiekuńczym w określonej liczbie godzin i zakresie podstawowych czynności dnia codziennego (…). Wartość bonu odpowiadać będzie liczbie godzin przemnożoną przez stawkę za jedną godzinę usług”. Oznacza to, że środki przyznane w ramach bonu nie będą wypłacane do ręki. Wartość bonu przyznanego uprawnionym będzie oznaczała równowartość usług opiekuńczych,  do których będzie miał prawo senior.

Czytaj więcej

Zmiany w sanatoriach od 2025 roku. Więcej miejsc dla osób z niepełnosprawnością

Kto będzie uprawniony do usług świadczonych w ramach bonu senioralnego?

Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia. Podstawą do przyznania bonu będzie fakt, że potrzebuje ona wsparcia w zakresie zaspokajania jej podstawowych potrzeb życiowych (potrzeb dnia codziennego). Drugi warunek dotyczy bliskich osoby starszej (w opisie projektu z marca br. jest mowa o rodzinie). Bon będzie przyznawany wtedy, kiedy rodzina seniora nie będzie mogła wspierać go w zaspokajaniu podstawowych potrzeb.

Kto będzie mógł złożyć wniosek o przyznanie bonu?

Z tego, co dziś wiemy o planach rządu, wynika, że osobami uprawnionymi do pozyskania bonu senioralnego (usług na rzecz osoby starszej świadczonych w ramach bonu) nie będą sami seniorzy, tylko ich rodzina. W opisie rządowego projektu czytamy, że będzie to zstępny, czyli „osoba, na której zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny”. Najczęściej chodzi tu o dzieci lub wnuki.

Wniosek o przyznanie bonu senioralnego będzie składany przez zstępnego osoby w wieku 75 lat lub więcej do gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby. Częścią wniosku będzie kwestionariusz pozwalający na ocenę poziomu niezaspokojonych potrzeb, która będzie podstawą dla gminy do określenia rodzaju i intensywności wsparcia. Ze wstępnych zapowiedzi wynika, że do wniosku trzeba będzie dołączyć zgodę seniora, na rzecz którego mają być świadczone usługi przyznane w ramach bonu.

Czytaj więcej

Prawie 3 tys. zł dopłaty do najmu mieszkania dla niepełnosprawnych. Nowe kwoty

Warunki przyznania bonu senioralnego 

Jednym z celów wprowadzenia bonu senioralnego ma być „wsparcie osób aktywnych zawodowo w zapewnieniu opieki nad osobami w wieku 75 lat lub więcej, względem których ciąży na nich obowiązek alimentacyjny”. W zamyśle rządu o bon senioralny będą mogły ubiegać się tylko osoby aktywne zawodowo, uzyskujące dochody z pracy (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, własna działalność gospodarcza, dochody z pracy w rolnictwie).

Co więcej, dochód zstępnego uprawniający do ubiegania się o przyznanie bonu senioralnego nie może być niższy niż wysokość wynagrodzenia minimalnego. Z drugiej strony nie może też przekraczać wysokości:

  • dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę dla gospodarstwa jednoosobowego lub
  • trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę dla gospodarstwa wieloosobowego (bez względu na liczbę osób w rodzinie).

Warunki przyznania bonu senioralnego dotyczące seniorów 

Z medialnych zapowiedzi minister Marzeny Okły-Drewnowicz wynika, że kryterium dochodowe dotyczyć ma także seniorów uprawnionych do usług świadczonych w ramach bonu. Bon senioralny będzie przyznawany tym, których emerytura nie przekracza 5 tys. zł brutto. Jak podał ostatnio „Fakt”, kwota ta może się jednak jeszcze zmienić.

Czytaj więcej

Wyższe emerytury i rekompensaty dla seniorów? ZUS podpowiada, co zrobić

Jakie usługi będą objęte bonem senioralnym?

W opisie projektu z marca czytamy, że „bon senioralny jest odpowiedzią na niezagospodarowaną przestrzeń pomiędzy pomocą społeczną i świadczeniami realizowanymi w jej ramach, a systemem ochrony zdrowia, w tym w szczególności opieką długoterminową”. W innym miejscu rząd tłumaczy, że „Uusługi świadczone w ramach bonu senioralnego będą przyznawane w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego w ramach 4 obszarów, które będą obejmować:

  1. podstawowe zaspokojenie codziennych potrzeb życiowych lub
  2. pomoc w uzyskaniu dostępu do świadczeń zdrowotnych, lub
  3. podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjnej, lub
  4. zapewnienie kontaktów z otoczeniem."

Trzeba podkreślić, że w w założeniach do ustawy o bonie z marca pojawia się informacja, że „wsparcie w ramach bonu nie będzie przysługiwało na usługi o charakterze medycznym”.

Czytaj więcej

Tę emeryturę można dostać już w wieku 55 lat. Komu przysługuje?

Bon senioralny – rola samorządów

Z marcowych informacji opublikowanych przez rząd wynika, że kluczową rolę we wdrażaniu bonu senioralnego będą ogrywały samorządy. To one będą przyjmowały wnioski i decydowały o tym, jaki zakres wsparcia ma być przyznany danej osobie/rodzinie. To one będą również odpowiadać za stworzenie systemu usług opiekuńczych itp., które będą świadczone osobom po 75. roku życia.

„Gmina może samodzielnie realizować bon senioralny lub zlecić jego realizację różnym typom podmiotów np. podmiotom ekonomii społecznej, organizacjom pozarządowym lub podmiotom prywatnym. Wskazanie szerokiego katalogu podmiotów, którym gmina będzie mogła zlecić realizację usług w ramach bonu senioralnego ma również umożliwić rozwój lokalnych instytucji ekonomii społecznej” – czytamy w opisie projektu.

Wprowadzenie bonu to jedna z obietnicy wyborczych Koalicji Obywatelskiej. Przy okazji 100 pierwszych dni rządu Donalda Tuska (które minęło 22 marca 2024 roku), w Wykazie Prac Legislacyjnych i Programowych Rady Ministrów pojawiła się informacja o pracach nad projektem ustawy o bonie senioralnym. Opublikowano też główne założenia tego projektu. Planowano, że rząd przyjmie go III kw. 2024. Ten termin już minął, ale według Faktu prace nad projektem (za który odpowiada Marzena Okła-Drewnowicz, minister ds. polityki senioralnej) przyspieszyły, a rząd chce pokazać jego szczegóły „przed rocznicą wyborów parlamentarnych, która wypada 15 października”.

Pozostało 93% artykułu
Prawo dla Ciebie
2150 zł na opiekę nad starszym członkiem rodziny. Od kiedy bon senioralny?
Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł