Festiwal Chopin i jego Europa. Chopin, salon, blues i fabryka

Festiwali jest coraz więcej, rozmnażają się nie tylko w Polsce, a wiele z nich powstaje bez zbytniego wysiłku w programową koncepcję. Czasem artysta ma akurat wolne terminy i może przyjechać, czasem zagraniczny zespół jest w trasie, do której doda jeszcze Polskę. Bywa i tak, że dyrektor festiwalu (sam również będący artystą) wystąpił na innej imprezie i teraz chce zrewanżować się zaproszeniem jej dyrektorowi (również artyście).

Co łączy Chopina z Jeanem Sibeliusem i Antonem Brucknerem

Na Chopinie i jego Europie takie rzeczy się nie zdarzają. No, może prawie. W tym roku dwa wieczory wypełniła muzyką koreańska KBS Symphony Orchestr, gość dostępny w sierpniowym terminie. Przywiózł jednak m.in. II symfonię Fina Jeana Sibeliusa (szef Koreańczyków Petari Inkinem jest Finem), kompozytora ważnego w muzyce przełomu XIX i XX wieku, a u nas rzadko grywanego, bo mogą się z nim zmierzyć tylko dobre orkiestry i tacyż dyrygenci.

Czytaj więcej

Muzyka klasyczna

„Chopin i jego Europa”. Festiwal jeszcze ciekawszy niż zwykle

Szykuje się wyjątkowa edycja Festiwalu „Chopin i jego Europa”, nie tylko dlatego, że dwudziesta. Przez trzy tygodnie wystąpi w Warszawie mnóstwo światowych sław. Już można kupować bilety na koncerty.

Muzyki Sibeliusa było więcej na festiwalu, przede wszystkim precyzyjna i przykuwająca I symfonia w interpretacji Antonia Pappano i London Symphony Orchestra, ale ten zespół to w końcu czołówka światowa. W V symfonii zaskoczyła energią i blaskiem Sinfonia Varsovia pod wodzą niezmiennie pełnego energii nestora Jerzego Maksymiuka.

Można oczywiście zapytać, co łączy muzykę fortepianową Chopina z rozbudowaną ponad miarę symfoniką Sibeliusa czy z jeszcze bardziej monumentalną twórczością Antona Brucknera? Świat czci go w tym roku, bo przypada 200. rocznica urodzin Brucknera, polskie zespoły go unikają, gdyż ta muzyka wymaga wysiłku artystów i słuchaczy. Jego trwająca prawie półtorej godziny, napisana na wielki orkiestrowy skład VIII symfonia wypełniła całe spotkanie z Orchestre des Champs-Élysées i sławnym Philippem Herreweghem.

Sibelius i Bruckner pasują jednak do tego festiwalu, bo to twórcy późnego romantyzmu zapętlonego w nieustannych przetworzeniach motywów. Ale to ten sam romantyzm, którego korzeni trzeba szukać u Chopina.

Romantyczne kobiety potrafiły komponować

Inna orkiestra, Basel Kammerorchester, wzbogaciła naszą wiedzą o romantyzmie błędnie postrzeganym jako epoka, w której kobiety muzyką mogły zajmować się jedynie w salonach.  Fanny Mendelssohn-Hensel, utalentowana jak jej brat Feliks, skomponowawszy uwerturę, którą w Warszawie zagrała orkiestra z Bazylei, zamilkła po wyjściu za mąż. Ale Emilie Mayer brała czynny udział w życiu muzycznym Europy, bo rodzinny spadek zapewnił jej niezależność. Stworzyła m.in. osiem symfonii, siódmą z nich, dobrze wpasowującą się w styl między Beethovenem a Brahmsem, przywiozła Basel Kammerorchester.

Czytaj więcej

Muzyka klasyczna

Festiwal Chopin i jego Europa. Bitwa o bilety na Bruce’a Liu

Internetowa sprzedaż dwóch tysięcy biletów na występ zwycięzcy ostatniego Konkursu Chopinowskiego zakończyła się po kilku minutach, ale to nie jedyny świetny pianista, który zagra w tym roku na festiwalu Chopin i jego Europa.

Niespodzianek było – jak zresztą każdego roku – więcej. Liryczny Lukas Geniušas (II nagroda na Konkursie Chopinowskim w 2015 roku) i jego żona, dynamiczna w grze Anna Geniushene (II nagroda na nie mniej prestiżowym Konkursie van Cliburna w USA), w pierwszej części recitalu grali razem głównie XIX-wieczną muzykę salonową Chopina, Moszkowskiego i Friedmana.

W drugiej był natomiast blues połączony z hurkotem maszyn włókienniczych, delikatny balijski gamelin naśladowany przez fortepian i natrętnie powtarzalne „Hallelujah Junction”, czyli XX-wieczna muzyka amerykańska Frederica Rzewskiego, Colina McPhee i Johna Adamsa. Takie zestawienie pokazało, jak zmieniło się podejście kompozytorów do fortepianu od czasu, gdy Chopina fascynowała belcantowa śpiewność.

Festiwal sprzyja konfrontacjom. Włoch Francesco Piemontesi zagrał IV koncert Beethovena tak, jak lubią to robić współcześni pianiści o nienagannej technice: szybko i błyskotliwie, wręcz olśniewając wirtuozerią. A Tomasz Ritter, wybrawszy do tego samego utworu delikatny instrument Grafa z początku XIX wieku, czarował niuansami, subtelnością i niedzisiejszym wdziękiem.

Kevin Chen i Sophia Liu, genialni uczniowie kanadyjscy

Festiwal lansuje nowych artystów. Rok temu podbił publiczność Kanadyjczyk Kevin Chen. W tym roku ten 19-letni pianista wyglądający jak gimnazjalista, a nie młody mężczyzna rozpoczynający studia w Niemczech, postawił na bardziej ambitny repertuar. II koncert Liszta wymagający bardzo dojrzałej pianistyki nie sprawił mu żadnych trudności, choć trudno oprzeć się wrażeniu, że Kevina Chena za bardzo zaczyna pociągać czysty popis.

Czytaj więcej

Muzyka klasyczna

Festiwal Chopin i jego Europa. Kate Liu i Eric Lu grają na cztery ręce

Do Warszawy Kate Liu i Eric Lu przyjeżdżają chętnie, bo tu się poznali i tu rozpoczęły się ich międzynarodowe kariery. Znów więc są i występują na tegorocznym Festiwalu Chopin i jego Europa.

Tegorocznym odkryciem była zaś 16-letnia Kanadyjka Sophia Liu (kolejny pianistyczny talent pozostający pod opieką triumfatora Konkursu Chopinowskiego sprzed lat, Dang Thai Sona). W Warszawie dała zarówno recital, jak i wystąpiła z Sinfonią Varsovią. Gra z ogromną łatwością, bardziej jednak jak szkolna prymuska, a nie pianistka estradowa.