Inflacja nie oszczędza nikogo

Takie wnioski płyną z raportu „Jak inflacja zubaża Polaków” przygotowanego przez Warsaw Enterprise Institute. Jego autor Mateusz Benedyk, ekonomista i historyk, dyrektor generalny Instytutu Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa, zbadał wpływ inflacji na budżety gospodarstw domowych rencistów i emerytów, pracowników najemnych (robotników i nierobotników), a także osób prowadzących działalność gospodarczą.

Czytaj więcej

Rolnictwo

Warzywa drogie jak nigdy. Atak zimy zniszczył uprawy

O tej porze roku Europa jest uzależniona od dostaw z Hiszpanii i Maroka. A tam atak zimy zniszczył uprawy. W efekcie pomidory kosztują w Polsce nawet 35 zł za kg. W brytyjskich sklepach w ogóle ich zabrakło.

Każdemu po równo

– Okazuje się, że nikt przed inflacją nie uciekł – mówił w czasie prezentacji raportu Mateusz Bendyk.

Wskazywał, że w 2023 r. minęły dwa lata, odkąd wzrost średnich cen w polskiej gospodarce zaczął znacznie przyspieszać. Wskaźnik cen konsumpcyjnych wzrósł w tym czasie sumarycznie o około 27 proc. od końca 2020 r. Po raz pierwszy od 30 lat, mimo wzrostu PKB, spadają przy tym płace realne. Według GUS realne płace w 2022 r. spadły o ponad 2 proc. Tymczasem według szacunków autora raportu w latach 2021–2022 całkowite realne dochody gospodarstw domowych pracowników najemnych, zwłaszcza na stanowiskach robotniczych, spadły o ponad 5 proc., a osób na stanowiskach nierobotniczych – aż 11 proc. – To wynik prowadzonej przez rząd i bank centralny proinflacyjnej polityki, która podczas pandemii przyniosła tragiczne skutki dla polskiego społeczeństwa – oceniał autor raportu WEI.

Czytaj więcej

Handel

Promocje to recepta na inflację

Na jedzeniu chce oszczędzać aż 60 proc. Polaków. Coraz częściej wybierane są też marki własne.

W porównaniu z pracownikami z relatywnie mniejszym (ok. 4-proc.) spadkiem realnych dochodów w ciągu ostatnich dwóch lat musieli zmierzyć się emeryci i renciści. Wedle autora raportu może to być efekt ich siły politycznej – są pierwszą grupą interesu, o którą zwykle dbają rządy chcące wygrać kolejne wybory. – Dlatego oprócz zwyczajowych waloryzacji mogli liczyć ponownie na trzynastą i czternastą emeryturę, a także na korzystne dla siebie zmiany w podatku dochodowym – przekonywał Mateusz Bendyk.

Z jego szacunków wynika, że jedyną grupą, która mogła odnotować minimalny wzrost realnych dochodów (o niecałe 2 proc.) w ostatnich dwóch latach, byli przedsiębiorcy. – Częściowo jest to wynik niedoszacowania amortyzacji – wymiana sprzętu na nowy kosztuje dziś więcej, niż kiedy obecnie używane maszyny były kupowane – ocenił autor raport. Dodał jednak, że obraz ten może się drastycznie zmienić w bieżącym roku, bo spowolnienie gospodarcze w pierwszym rzędzie uderzy w zyski przedsiębiorców.

W raporcie czytamy, że inflacja uderzyła w portfele Polaków z podobną siłą niezależnie od ich nawyków zakupowych. Ceny typowych koszyków dóbr wszystkich grup społecznych wzrosły w bardzo podobnym stopniu. Stało się tak, pomimo że typowe koszyki dóbr nabywanych przez różne gospodarstwa domowe różnią się między sobą, a inflacja nie dotknęła jednolicie wszystkich rodzajów dóbr. Początkowe rosnące ceny paliw bardziej obciążały dochody osób bogatszych, a potem rosnące ceny żywności bardziej obciążały dochody osób biedniejszych.

Czytaj więcej

Dane gospodarcze

Inflacja pogorszyła dietę Polaków

Trzech na dziesięciu dorosłych konsumentów ocenia, że silny wzrost cen artykułów spożywczych negatywnie wpływa na ich nawyki żywieniowe.

– Rządową politykę walki ze skutkami inflacji trzeba ocenić negatywnie – stwierdził Mateusz Bendy. I tłumaczył, że była ona często sprzeczna z innymi prowadzonymi politykami (tu wskazał dopłaty do konsumpcji paliw kopalnych stojące w kontrze do polityki transformacji energetycznej). Ponadto dopłaty i wsparcie tłumiły sygnały cenowe, osłabiając sprawność gospodarki, przy czym często trafiały do osób zamożnych, które nie potrzebowały wsparcia.

– Bardziej sensowna polityka polegałaby raczej na uporządkowaniu systemu polityki społecznej tak, by środki z niej nie trafiały do osób zamożnych. Część zaoszczędzonych tak pieniędzy można by wykorzystać do wsparcia osób najuboższych, łagodząc dla nich skutki inflacji – przekonywał autor raportu WEI.