Łatwej zidentyfikujemy policjanta. RPO ocenia zmiany na mundurach

Chodzi o przygotowany przez resort spraw wewnętrznych i administracji projekt rozporządzenia w sprawie umundurowania policjantów, który opublikowano w ostatnich dniach na stronach rządowych. Najważniejszym założeniem proponowanej nowelizacji jest wyposażenie funkcjonariuszy w nowe znaki identyfikacji indywidualnej, które ułatwią ustalenie ich tożsamości. Obecnie do tego celu służy co do zasady, znajdująca się na policyjnym mundurze, charakterystyczna ośmioramienna gwiazda z numerem identyfikacyjnym policjanta i plakietka z nazwiskiem.

Będą zmiany na mundurze policjanta. Nowe znaki identyfikacyjne

Ministerstwo proponuje wprowadzenie dodatkowego znaku identyfikacji indywidualnej – metalowej, prostokątnej tabliczki oraz taśmy przyczepnej z numerem identyfikacyjnym funkcjonariusza. Zmiana ta ma umożliwić jednoznaczną identyfikację policjantów, w szczególności tych działających w pododdziałach zwartych. Bo to właśnie ich dotyczyły zastrzeżenia zgłaszane od lat przez m.in. RPO. Rzecznik wskazywał, że funkcjonariusze z tych pododdziałów nie mają obowiązku noszenia znaków identyfikacji indywidualnej i imiennej, co utrudnia ustalenie ich tożsamości w przypadkach przekraczania przez nich uprawnień, np. podczas tłumienia demonstracji.

Czytaj więcej

Służby mundurowe

Interweniujący policjanci nie będą już anonimowi. MSWiA zmieni przepisy

Umundurowanie policjantów z pododdziałów zwartych będzie musiało zawierać indywidualne numery, które pozwolą zidentyfikować funkcjonariusza – zapowiada MSWiA. Dziś, nawet jeśli podczas interwencji funkcjonariusz złamie prawo, często nie da się ustalić jego personaliów.

Nowela rozporządzenia ma rozwiązać ten problem. Proponowane zmiany chwali RPO Marcin Wiącek, ma jednak przy tym poważne wątpliwości do formy nowego znaku identyfikacji.

– Sześciocyfrowy ciąg cyfr może być trudny do odczytania i zapamiętania przez świadków interwencji, zwłaszcza w sytuacjach dynamicznych podczas zgromadzeń publicznych, gdy dochodzi do szybkiego i masowego przemieszczania się osób – wskazuje Wiącek w swojej opinii.

Jego zdaniem nowy znak identyfikacyjny nie zawsze będzie widoczny z uwagi na jego umiejscowienie na mundurze. W przypadku kamizelki ostrzegawczej umieszcza się go bowiem na górnym prawym przodzie, a w przypadku kamizelki ochronnej na środku, pod napisem „Policja”.

– Takie umiejscowienie wydaje się niewystarczające. Wobec dynamicznej sytuacji odczytanie tak umieszczonego znaku może okazać się niemożliwe. Nie zawsze bowiem interweniujący policjant stoi przodem do osoby obserwującej bądź nagrywającej. A wysokość cyfr składających się na znak identyfikacji indywidualnej wynosi jedynie 8,5 cm. W innych państwach europejskich taki znak policjantów pododdziałów zwartych często znajduje się dodatkowo na hełmie. Jest on o wiele bardziej widoczny – komentuje RPO.

Policjant z zasłoniętą twarzą? Wytyczne w sprawie kominiarek nie wystarczą

W zmianach proponowanych przez resort zabrakło też, zdaniem Wiącka, uregulowania zasad zasłaniania twarzy kominiarkami przez policjantów. Co prawda, kwestię tę określają wytyczne Komendanta Głównego Policji, ale według rzecznika są one niewystarczające i powinny zostać zapisane w rozporządzeniu, czyli akcie powszechnie obowiązującym.

A wydaje się, że kwestia zakrywania twarzy przez policjantów jest niezwykle istotna. Zwracał na to uwagę chociażby Europejskie Komitet ds. Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu. Według tego komitetu funkcjonariusze nie powinni nosić kominiarek ani zakrywać indywidualnych identyfikatorów podczas wykonywania obowiązków służbowych, a ukrycie twarzy przez policjanta może być usprawiedliwione jedynie w bardzo wyjątkowych stacjach.

– W rozporządzeniu powinny zatem znaleźć się przepisy określające szczegółowo zasady i warunki stosowania przez funkcjonariuszy kominiarek i szalokominiarek, z zastrzeżeniem, że ich użycie musi wiązać się z odpowiednim wyeksponowaniem indywidualnego znaku identyfikacyjnego – konkluduje rzecznik.

Projekt rozporządzenia w sprawie umundurowania policjantów trafił już do opiniowania i konsultacji.